Ampir Üslup nedir? Ampir Üslup özellikleri nelerdir? Ampir Üslup, sanat akımı tarihçesi, hakkında bilgi.
Ampir Üslup
Ampir; yeni-klasik akımın I. Napoléon’un imparatorluğu (1804-14) sırasında Fransa’ da gelişen ve mimarlık, mobilya, giyim, takı gibi alanları kapsayan evresidir. Napoléon’un, Roma İmparatorluğu’nun görkeminden esinlenen bir üslup yaratılması isteğinden güç alarak gelişmiştir.
Paris’te Pierre-Alexandre Vignon’un Madeleine Kilisesi, Jean Chalgrin’in Zafer Takı (Arc de Triomphe de l’Étoile) ve Charles Percier ile Pierre Foritaine’in Zafer Takı (Arc de Triomphe du Carrousel) ve Vendôme Sütunu gibi yapı ve anıtları, Jacques-Louis David’in “Taç Giyme Töreni” (1805-07, Louvre Müzesi, Paris) adlı tablosu, Baron Antoine Gros’nun savaş sahnelerini konu alan tabloları; Antonio Canova’nın Napoléon ve ailesini betimleyen heykelleri ampir üslubunun örnekleridir. Ampir üslubu giyimde de klasik dönemlerden esinlendi. Devrim öncesi Fransa’nın zengin ve zarif giyim üslubu bilinçli biçimde örnek alındı; hafif, dalgalanan kumaşlardan yapılmış uzun giysiler kadınların dişiliğini vurguluyordu. Genellikle yerleri süpüren uzun etekli arkalan olan bu giysiler, her zaman çok dekolte olur, göğüslerin hemen altından kuşakla sıkılırdı. Ama Paris kışlarının soğuğu atkı, şal, pelerin, ceket, palto gibi çok çeşitli dış giyim eşyasının da üretilmesini gerektirdi. Ampir döneminin erkek modası ise, İngiliz kesimine çok benzer biçimde yelek içine yüksek yakalı, kravatlı gömlekle giyilen jaketataydan oluşuyordu.
Napoléon’un özel dairelerinin mobilyalarını tasarlayan iki mimar, Charles Percier ile Pierre Fontaine, dekorasyon çalışmaları ve mobilya tasarımları ile ampir üslubunun yaratılmasına büyük katkıda bulundular. Görüşlerini Recueil de décorations intérieures (1801 ve 1812; İç Dekorasyon Koleksiyonu) adlı kitapta topladılar. Ampir döneminde arkeolojiye karşı uyanan büyük merak, klasik mobilya ve aksesuvar türlerinin doğrudan kopya edilmesine yol açtı. Napoléon’un Mısır seferleri, bunlara Mısır bezeme öğelerinin de eklenmesine neden oldu. Yaldızlı pirinç tepelikleri olan maun kaplama mobilyalar, Eski Roma, Yunan ve Mısır’daki iskemle ve masaların biçimini aldı.
Klasik örneklerin bulunmadığı alanlarda tasarımlar, genellikle simgesel biçimde Napoléon’un imparatorluk dönemini anıştıran tarihsel bezeme örgeleri ile renklendirildi. Örneğin kanatlı zafer simgeleri, defne çelenkleri, arılar, tahıl demetleri, bereket simgesi boynuzlar, fetih simgesi sfenks ve baltalar kullanıldı.
Ampir üslubu, Fransa’da ve özellikle Paris’te ortaya çıktıysa da, kısa sürede bütün Avrupa’ya yayıldı. Her ülke bu üslubu kendi ulusal beğenisi doğrultusunda yorumladı.
