29 Ekim yazısı uzun. 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı ile ilgili olarak yazılmış hem uzun hem de anlamlı güzel bir yazı.
29 Ekim Yazısı (Uzun)
29 EKİM 1923 GÜNÜ, ATILAN 101 PARE TOP İLE KURULUŞU TÜM DÜNYAYA İLÂN EDİLEN CUMHURİYETİMİZ, TÜRK TARİHİNİN EN GÜZEL ESERLERİNDEN BİRİDİR.
Cumhuriyet 29 Ekim 1923’te ilân edildi. Cumhuriyet’in ilânıyla devletimiz “Türkiye Cumhuriyeti” adını aldı. Anayasamızın 1. maddesi: “Türkiye Devleti bir Cumhuriyettir.” 2. maddede: “Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, milli dayanışma ve adalet anlayışı içinde; insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı… Demokratik, lâik ve sosyal bir hukuk devletidir.” 4. maddesinde ise: Anayasa’nın 1. maddesindeki Devletin şeklinin Cumhuriyet olduğu hakkındaki hüküm ile 2. maddesindeki “Cumhuriyet’in nitelikleri… hükümleri değiştirilemez ve değiştirilmesi teklif edilemez.” denmektedir. “Türkiye Cumhuriyeti ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür.”
Mondros silâh bırakışmasıyla Osmanlı Devleti teslim olmuş, Sevr Antlaşmasıyla topraklarımız düşmanın eline geçmişti. Mustafa Kemal, 19 Mayıs 1919’da Samsun’a; oradan Amasya, Sivas ve Erzurum’a gitti. Yurtsever güçleri topladı, kongreler yaptı. “Vatan bir bütündür, asla parçalanamaz” sözüyle ulusal amacı belirledi. 23 Nisan 1920’de Ankara’da TBMM’yi açtı. “Egemenlik kayıtsız, şartsız milletindir.” ilkesiyle yönetim, padişah yerine milletin kendisine geçti. TBMM ve onun başkanı Mustafa Kemâl, düzenli bir ordu kurdu. Üç buçuk yıl Türk ulusu canıyla, kanıyla savaştı.’ Düşmanı inönü’nde Sakarya’da, Dumlupınar’da yendi. 9 Eylül 1922’de Ordumuz İzmir’e girdi. Yurdumuz düşmandan temizlendi.
Tahtını korumak için düşmanla bile işbirliği yapan son, 36. Osmanlı padişahı Vahidettin, 17 Kasım 1922’de “Malaya” adlı bir ingiliz gemisiyle kaçtı.
Padişahın yurttan kaçmasıyla ülkemizin en iyi yönetilmesi amacıyla tartışmalar açıldı. Mustafa Kemâl ve arkadaşları Cumhuriyet’in önemini vurguluyordu. Cumhuriyet’in TBMM’ce oy birliği ile ilânı yurtta coşkuyla karşılandı.
Tek kişinin yönetimi olan “Mutlakıyet”, hükümdarın yanında bir de meclis bulunan “Meşrutiyet” yönetimlerinin yanında “Cumhuriyet” yönetimi, yönetimlerin en güzelidir. Cumhuriyet yönetiminde “Egemenlik ulusundur”. Ulusumuzun seçtiği milletvekilleri TBMM’yi oluşturur. TBMM, Cumhurbaşkanını seçer. Cumhurbaşkanı, başbakanı görevlendirir. Başbakan adayı hükümetini kurar, çalışma programını meclise sunar. TBMM’den güven oyu alırsa başbakan olur. Böylece ulusumuz, yönetim yetkisini elinde bulundurur.
Cumhuriyet yönetimi, Kurtuluş Savaşı’nda düşmanın yakıp yıktığı yurdumuzu düzene koydu. Yol, okul, hastane, limanlar yaptı. Üniversiteler açtı. Çağdaş bir Türkiye yaratmak amacıyla 1924-1934 yılları arasında; öğretimin birleştirilmesi, yeni Türk alfabesi, kılık kıyafet, hukuk, kadın hakları ve daha birçok yenilikler yaptı. Bunlara: “Atatürk Devrimleri” diyoruz. Türk ulusunun özgür yaşaması, Cumhuriyet yönetimiyle mümkündür. Cumhuriyetin yaşaması da Türk devrimlerinin varlığıyla olanaklıdır. Türkiye Cumhuriyeti sonsuza dek yaşayacaktır.
Atatürk, Türkiye Cumhuriyeti’ni, çok sevdiği, güvendiği Türk gençliğine emanet etmiştir.
