Bahia Nerededir? Bahia Hakkında Bilgi

0
Advertisement

Bahia nerededir? Brezilya’da yer alan Bahia ile ilgili coğrafi, tarihi ve kültürel bilgilerin yer aldığı sayfamız.

Bahia

Bahia Nerededir? Bahia Hakkında Bilgi

Bahia, Brezilya’nın doğu kesiminde eyalet (estado). Kuzeybatıdan Piauı, kuzeyden Pernambuco, kuzeydoğudan Alagoas ve Sergipe, doğudan Atlas Okyanusu, güneydoğudan Espı’rito Santo, güneyden Minas Gerais, batıdan da Goiâs ile çevrilidir. Yüzölçümü 561.026 km2’dir. Eyalet merkezi Salvador, Atlas Okyanusu kıyısında küçük bir körfezi denetleyen bir liman kentidir. Eyaletin adı, bir zamanlar Bahia (Körfez) olarak da adlandırılan bu kentten gelir.

Portekizli kâşifler, bugün Salvador’un bulunduğu körfeze 1 Kasım 1501’de, Tüm Azizler Yortusu’nda girdiler ve burayı Todos os Santos (Tüm Azizler) Körfezi olarak adlandırdılar. Ardından yakın çevre de Portekizlilerce işgal edildi. 1549’da, dört komutanlık bölgesi Brezilya’nın ilk genel valisi Tome de Sousa’nın yönetiminde birleştirildi. Sousa, aynı yıl yönetim merkezi olarak Salvador’u kurdurttu.

Yörenin sömürgeleştirilmesine Recöncavo adlı kıyı bölgesinden yaşlandı. Burada ihraç için şekerkamışı ve tütün, yeni yerleşenler için de çeşitli tarım ürünleri üretiliyordu. 18. yüzyılda, Diamantina Dağlarında altın ve değerli taşların bulunmasıyla başlayan nüfus akımı, yarı kıraç iç kesimdeki sığır yetiştiriciliğini önemli ölçüde canlandırdı.

1822’de Brezilya İmparatorluğu’nun kurulduğu ilan edildiğinde, Bahia hâlâ Portekiz’e sadık güçlerin denetimindeydi. Ama 2 Temmuz 1823’te Salvador Brezilya birliklerince işgal edilince, imparatorluğun bir eyaleti haline geldi. Cumhuriyet döneminde ise, Brezilya Federasyonu’nun eyaleti oldu (1899).

Advertisement

19. yüzyıl tarımda canlanma getirdi. Şekerkamışı altın çağını yaşadı, kahve üretimi yüksek düzeylere ulaştı, pamuk üretimi arttı, güneydeki ormanlar çok daha büyük kâr getiren kakao plantasyonlarına dönüştürüldü. Kauçuk plantasyonları 20. yüzyıl başında ortaya çıktı.

Diamantina Dağları ile bunların kuzeydeki uzantısı olan Tombador Dağlan, Bahia’nın en yüksek kesimini oluşturur ve Minas Gerais sınınndan başlayarak eyaleti uzunlamasına keser. Diamantina, Almaş Doruğunda en yüksek noktasına (1.850 m) ulaşır. Sırtlar, buradan başlayarak alçalır ve yüksekliği 200-800 m arasında değişen Doğu ve Batı platolarını oluşturur. Platoların karakteristik özelliği erozyon ile ortaya çıkmış adate-pelerdir. Doğu Platosu, kıyı ovalarına egemen konumdadır.

Eyaletin başlıca ırmağı Sâo Francisco, Minas Gerais’ten doğar ve Atlas Okyanusuna dökülünceye kadar önce kuzeye doğru akarak Bahia’nın batısını aşar; ardından geniş bir yay çizerek doğuya döner ve eyaletin Pernambuco ve Alagoas ile olan sınırlarını çizer. Paraguaço Irmağı ise Diamantina Dağlarından doğar ve doğuya doğru akarak Todos os Santos Körfezine dökülür. Bu akarsu sayesinde kıraçlıktan kurtulan havzada ağırlıklı olarak sığır yetiştiriciliği, bazı alanlarda ise bitkisel üretim yapılır.

Bahia’nın kıyı şeridi boyunca, yıllık yağışın 1.400 mm’yi aştığı bölgelerin yanı sıra, Brezilya hindistancevizi ile mangabeira kauçuğu yetişen kumluk alanlar ile man-grovların yetiştiği elverişli haliçler yer alır. Genişyapraklılardan oluşan tropik ormanlarda, yıllık yağış 1.500 mm’yi (geçtiği gibi, sıcaklık en soğuk ayda bile 18°C’nin altına düşmez. Bu ormanların killi kumlu toprağı da yaprakdökmeyen bitkiler için uygun bir ortamdır. Geçiş ormanlan kuşağında, yaprakdöken ağaççıklar ve daha küçük bitkilerden oluşan bir bitki örtüsü yaygındır. Eyalet topraklarının yaklaşık yüzde 60’ı, Brezilyalı coğrafyacıların “kuraklık Poligonu” adını verdikleri bölgeye girer. Caatinga olarak da bilinen bu kurak alanda yağışlar düzensizdir; yıllık yağış hiçbir zaman 600 mm’yi geçmez. Açık ve çıplak arazide, ağırlıklı olarak kaktüs türü bitkiler yetişir. Ormanlarda pekari, tapir ve iki parmaklı tembel-hayvan, kırlarda ise dev armadillo, kızıl aynak ve kral akbaba gibi canlılara rastlanır.

Bahia nüfusu, melez bir çoğunluk ile oldukça kalabalık Siyah ve beyaz azınlıklardan oluşur. Nüfus yoğunluğu önemli değişkenlik gösterir. En yoğun yerleşimler kuzey kıyılarındaki, özellikle de Recöncavo adıyla bilinen bölgedeki kent ve kasabalardır. Başkent Salvador, Ilheus, Itabuna, Feira de Santana ve Vitöria da Canquista başlıca kentlerdir. Seyrek nüfuslu kıraç iç kesimlerde yalnızca birkaç kasaba vardır. Toplam nüfusun yarıdan çoğu kırsal alanlarda yaşar.

Halk Portekizce konuşur, ama Afrika dillerinden ve daha düşük oranda da çeşitli Yerli dillerinden etkilenmiştir. Büyük çoğunluk Katoliktir. Protestanlık, ruhlara inanma ve öteki inançlar, küçük azınlıklar arasında yer bulabilmiştir. Kendisini Katolik sayan pek çok kimse, uzlaştırmacı bir mezhep olan candomble’nin ayinlerine de katılır.

Advertisement

Yaşam standardı düşüktür. Çevre sağlığı koşullarının iyileştirilmesi yolundaki çabalara karşın sağlık hizmetleri yetersizdir. Okullaşmanın yaygınlaştırılması girişimlerine karşın, okuma-yazma oranı da yükseltilememiştir. Eyalette Federal Üniversite ile Catölica do Salvador Üniversitesi öğretim yapar.

Bahia’nın yeraltı kaynakları arasında, petrol, doğal gaz, kurşun, bakır, krom, kalay, barit, manganez, manyezit, titanyum, hematit, kuvars, kaolen, mermer, asbest ve ametist sayılabilir. Hidroelektrik enerji kaynakları da önemlidir. Sâo Francisco Irmağının en büyük çağlayanı üzerinde Paulo Alfonso Barajı kurulmuştur.

En önemli tarım ürünleri kakao, tütün, bitkisel yağlar, piassava (palmiye lifi) ve sisaldir. Ormanlardan kereste de sağlanır. Sığırların derisi ve köselesi değerlendirilir. Landulfo Alves petrol rafinerisi, çimento ve demir fabrikaları, ağır sanayiyi oluşturur. Salvador, Feira de Santana ve Âratu, sanayi merkezleridir. Enerji büyük ölçüde hidroelektrik kaynaklardan, özellikle de Paulo Alfonso projesinden sağlanır. Eyaletteki kara ve demir yolları daha çok Reconcavo’ya hizmet verir.

Başlıca kültürel kurumlar Bahia Edebiyat Akademisi, Bahia Tarih ve Coğrafya Enstitüsü ve Bahia Müzik Enstitüsü’dür.


Leave A Reply