İlk çağlardan, ilkel toplumlardan günümüze eğitim nasıl olmuştur, nasıl gelişmiştir? Eskiden bugüne eğitim, Türklere eğitim tarihi, hakkında bilgi.
Eğitimin Tarih Boyunca Gelişimi
Medeniyet ilerledikçe insanlar eğitimde de birtakım yollardan yürümeye başladılar. Her milletin kendi anlayışına, zamanın şartlarına uygun bir eğitim sistemi vardı.
Eski Çin’de. — Tarih bakımından hemen hemen Mısırlılarla çağdaş olan eski Çin eğitiminde esas toplumun türlü İşlerini yapmaya yeterli insan yetiştirmekti. Eski Çin eğitiminin esasını Dört Kitap ve Beş Klâsik teşkil ederdi. Eğitim gören çocuklar bunları ezberlerlerdi. Çin’de okul olmakla beraber, bunların sayısı pek azdı.
Sparta’da. — Sparta’da her yurttaş doğduğu andan itibaren devletin malı sayılırdı. Oğlan çocuklar yedi yaşına kadar annesinin yanında bırakılır, bundan sonra onları devlet alır, çok sıkı bir disiplinle yetiştirirdi. Çocuklar on beş kişilik topluluklar halinde bulundurulur, bunlar birlikte eğitim görür, birlikte yemek yerlerdi. Bu on beş kişinin aralarında en kuvvetlisi baş seçilirdi. Öbürleri onun sözünü .dinlemek zorundaydılar. On iki yaşına gelen çocukların iç çamaşırları alınır, bir tek dış elbiseyle kalırlardı. Okuma yazmayı öğretmek lüzumlu sayılmazdı. 20 – 30 yaşlarındaki bütün Ispartalılar sıkı bir askeri eğitime tabi tutulur, ancak otuz yaşında serbest bırakılırlardı, Kızlar evlerinden alınmaz fakat onlar toplu, halde eğitime tabi tutulurdu.
Eski Yunanistan’da. — Eski Yunanistan da, hele Atina’da, çocukların kişiliğinin gelişmesine büyük önem verilirdi. Amaç, her şeyden önce, iyi bir yurttaş yetiştirmekti. Eğitim kuralları devletten devlete değişirdi Eğitimden ancak özgür yurttaşların çocukları faydalanabiliyor, varlıkla ailelerin çocukları da, şimdi olduğu gibi, öğrenimlerine devam edebiliyorlardı. Kızların eğitiminde daha çok ev idaresi esas tutulurdu, Eski Yunanistan’ da sistemli bir jimnastik eğitimine büyük önem verilirdi. Müzik ve edebiyat da aynı şekilde önemliydi.
Eski Roma’da. — Oğlan çocukların eğitiminde babanın sonsuz bir yetkisi vardı Bir çocuk iyi eğitim görmemişse bundan babası sorumlu tutulurdu. Romalılar’da eğitimin esasını tanrılara saygı, okumak, iyi jimnastik yapmak, ülkenin kanunlarına itaat etmeyi öğretmeye dayanırdı, Günlük hayat için gerekli görgü de gene babadan öğrenilirdi. Çocuk eğitiminde annenin de büyük rolü vardı. Kızlara daha çok ev işleri öğretilirdi.
Ortaçağ ve Sonrası. — Roma’nın yıkılması sıralarında eğitime verilen önem gittikçe azalmıştı. Böyle bir zamanda Hristiyanlık doğdu. Dinin yayıldığı yerlerde önceleri din eğitimine büyük önem verildi. Öte yandan, Eski Yunan kültürünün de eğitimde etkisi oluyordu. Ortaçağ eğitimi gençlere bilgi vermekten çok, iyi ahlâk vermeye dayanırdı. Birçok okullar açıldı. Bunlar kilisenin kontrolü altındaydı. XI. yüzyıldan sonra klâsik eğitime önem verilmeye başlandı. Eski Yunanlıların eserleri Avrupa dillerine çevrildi.
Rönesans’tan sonra eğitim iyiden iyiye düzenli bir hal almaya başladı. Bundan sonra da eğitim sistemleri gittikçe gelişerek devam etti.
Türkler’de Eğitim
Orta Asya’da yaşayan Eski Türkler’de eğitim cesur, savaşçı bir soy yetiştirmek amacına dayanırdı. Çocuklar evleninceye kadar babaocağında kalırdı. Her delikanlı ancak bir kahramanlık gösterdikten sonra ad alabilir, ancak ondan sonra evlenebilirdi.
Türkler Müslümanlığı kabul ettikten sonra eğitimde dinin etkisi altında kaldılar. Din kurallarının biraz da yanlış anlaşılması, yanlış uygulanması sonunda, kız çocuklarının eğitiminde büyük bir baskı kendini göstermeye başladı. Yaşı biraz ilerleyen kız çocukları örtünmeye zorlanır, erkeklerle konuşturulmaz, yalnız ev işleriyle uğraştırılırdı. Ailede erkek çocuk daha önemli sayılır, onun eğitimine daha büyük önem verilirdi.
İmparatorluk devrindeki Türk eğitiminde çocuklardan istenilen ilk şey itaatli olmaktı Ana-babaya, bütün büyüklere saygı, küçüklere sevgi göstermek eğitimin temeliydi. Bunu sağlamak için, çocuk aile İçinde büyük bir baskı altında bulundurulur, büyüklerin, hele yabancıların yanında konuşmasına, hatta oturmasına bile izin verilmezdi. Din eğitiminin önemi büyüktü.
Zamanımızda okullarda modern eğitim usulleri yürütülüyor.
