Erzurum Kongresi (23 Temmuz ile 7 Ağustos 1919)

0
Advertisement

Erzurum Kongresi ne zaman, ne amaçla toplanmıştır? Erzurum Kongresi’nde alınan kararlar, önemi, hakkında bilgi.

erzurum-kongresi

Erzurum Kongresi (23 Temmuz – 7 Ağustos 1919)

Mondros Ateşkes Antlaşmasının bir maddesine göre, Doğu Anadolu’daki altı ilde karışıklıklar çıktığı takdirde bu yerler işgal edilebilecekti. Bu maddede asıl amaç, Doğu Anadolu’da Ermenilere yurt sağlamaktı.

Doğu illerinin haklarının savunulması gerekiyordu. Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti bu amaçla kuruldu. Cemiyet, oluşacak tehlikelere karşı mücadelenin yöntem ve hedeflerini belirlemek için bir kongre toplamaya karar verdi.

Bitlis, Erzurum, Sivas ve Trabzon delegelerinin katılmasıyla toplanmıştır. 23 Temmuz 1919’da toplanan kongre Mustafa Kemal’i Kongre başkanlığına seçti. 14 gün süren kongrede bir “Tüzük” ile bir “Bildiri” hazırlandı.

Alınan kararlar:

1. Ulusal sınırlar içinde bulunan yurt parçaları bir bütündür, birbirinden ayrılamaz.

Advertisement

2. Ne türlü olursa olsun, yabancıların topraklarımıza girmesine ve işlerimize karışmasına karşıyız. Ve Osmanlı Hükümetinin dağılması halinde, ulus, birlikte direnecek ve yurdu savunacaktır.

3. Yurdun ve bağımsızlığın korunmasına ve güvenliğin sağlanmasına İstanbul Hükümeti’nin gücü yetmezse, amacı gerçekleştirmek için, geçici bir hükümet kurulacaktır. Bu hükümet üyeleri ulusal kongrece seçilecektir. Kongre toplanmamışsa bu seçimi Temsilciler Kurulu yapacaktır.

4. Ulusal gücü etken ve ulusal iradeyi egemen kılmak temel ilkedir.

5. Hıristiyan azınlıklara siyasal egemenliğimizi ve toplumsal dengemizi bozacak ayrıcalıklar verilemez.

6. Yabancı devletlerin güdümü ve koruyuculuğu kabul olunmaz.

7. Ağustos 1919’da kongre, Mustafa Kemal başkanlığında, dokuz kişilik bir Temsil Heyeti seçerek çalışmalarını tamamladı.

Advertisement
Erzurum Kongresi

Erzurum Kongresi esnasında Mustafa Kemal

ÖNEMİ:

1. Ulusal sınırlar içinde vatanın bir bütün olduğu ve milli güçlerle ulusal egemenliğin sağlanması gerektiği ilk defa Erzurum Kongresinde kararlaştırılmıştır.

2. Amacı, toplanış şekli, niteliği bakımından bölgesel olmakla beraber yabancı işgallere karşı, yurdun her yanında mücadele edilmesi gerektiği kararlaştırılmıştır. Bu nedenle, ulusal nitelikli, ulusal egemenliğin gerçekleşmesini esas alan ilk kongredir.

3. İlk kez yeni bir devletin kurulması düşüncesi belirtilmiştir.

4. İlk kez manda ve himaye fikri reddedilmiş, ilk kez yabancı ve azınlıklara ayrıcalıklar verilmeyeceği açıklanmıştır.

5. Sivas Kogresi’ne ışık tutmuş, ana ilkeleri saptayarak yaygmlaştırmış, Misak-ı milli kararlarına öncülük etmiştir.


Leave A Reply