İterbiyum Nedir? İterbiyum Elementinin Özellikleri, Kullanım Alanları ve Elde Edilmesi

0
Advertisement

İterbiyum elementinin özellikleri, atom numarası, bileşikleri, periyodik cetveldeki yeri, kullanım alanları. Periyodik cetvelin nadir bulunan elementlerinden biri olan İterbiyum (Yb) hakkında bilgiler sunulmaktadır. İterbiyumun kimyasal ve fiziksel özellikleri, endüstriyel kullanım alanları ve nasıl elde edildiği detaylarıyla inceleniyor.

İterbiyum

İterbiyum, gümüşi parlak, yumuşak, ve oldukça sünek bir elementtir. Element oldukça kararlı olsa da, hava ve nemden korumak için kapalı kaplarda muhafaza edilmelidir. İterbiyum mineral asitler tarafından çözünür. Su ile yavaşça reaksiyona girer. 1878’de Marignac tarafından bulundu ve adlandırıldı; 1905’de Georges Urbain tarafınan arı olarak elde edildi.

  • Sembolü: Yb
  • Atom Numarası: 70
  • Atom Ağırlığı: 173.054(5)
  • Elektron Sayısı: 70
  • Elemet serisi: Lantanit
  • Maddenin Hali: Katı
  • Görünümü: Gümüşi Parlak

Kullanım Alanları:

İterbiyum, periyodik cetvelde “Yb” sembolü ile gösterilen ve nadir toprak metalleri ailesinden bir elementtir. Kullanım alanları oldukça çeşitlidir ve çoğunlukla özel endüstriyel ve bilimsel uygulamaları içerir. İterbiyumun kullanım alanları aşağıdaki gibidir:

  1. Lazer Malzemeleri: İterbiyum, katı hal lazerlerinde kullanılan bir katkı maddesi olarak önem taşır. Bu lazerler, çeşitli endüstriyel ve tıbbi uygulamalarda tercih edilir.
  2. Nükleer Fizik: İterbiyum nükleer reaktörlerde bir nötron emici olarak kullanılabilir. Ayrıca, nükleer tıpta radyoizotop olarak kullanımı araştırılmaktadır.
  3. Optik Cihazlar: İterbiyum bazı optik cihazların üretiminde katkı maddesi olarak kullanılır. Özellikle optik fiberler ve amplifikatörlerde kullanılan iteryum-doteli fiberler, telekomünikasyon alanında önemli bir yere sahiptir.
  4. Nanoteknoloji: İterbiyum içeren nanopartiküller, özellikle biyomedikal görüntüleme tekniklerinde kullanılır.
  5. Kimyasal Sentez: İterbiyum, organik kimya reaksiyonlarında bir katalizör olarak kullanılabilir.
  6. Dokuların İncelenmesi: İterbiyum bazen biyolojik dokuların ve diğer malzemelerin floresans spektroskopisi ile incelenmesi için kullanılır.
  7. Alaşımlar: İterbiyum, bazı özel alaşımların yapımında kullanılır ve bu alaşımlar genellikle metalin işlenebilirliğini artırmak veya malzemenin özelliklerini iyileştirmek için eklenir.
  8. Kuantum Bilgisayarları: İterbiyum iyonları, potansiyel qubit olarak, kuantum bilgisayarlar ve diğer kuantum teknolojilerinde kullanılabilirliği araştırılan bir elementtir.

Bu kullanım alanları iteryumun, özellikle yüksek teknoloji gerektiren alanlarda önemli bir malzeme olduğunu göstermektedir. Ancak, iteryum gibi nadir toprak elementleri genellikle oldukça pahalıdır ve sınırlı kaynaklardan elde edilirler, bu da onların kullanımını belirli ve özel uygulamalarla sınırlar.

İterbiyum

Advertisement

İterbiyumun Elde Edilmesi:

İterbiyum (Ytterbium), periyodik tabloda “Yb” sembolü ve 70 atom numarası ile temsil edilen, nadir bulunan bir lantanit serisi elementidir. İterbiyum, dünyanın çeşitli yerlerinde bulunan nadir toprak minerallerinin içinde bulunur ve genellikle karmaşık ayrıştırma işlemleri sonucunda elde edilir. İterbiyumun elde edilmesi genel olarak şu adımları içerir:

  1. Madencilik: İterbiyum içeren minerallerin çıkarılmasıyla başlar. Bu mineraller genellikle monazit ve bastnasit gibi nadir toprak elementleri içeren minerallerdir.
  2. Öğütme ve Ön Ayrıştırma: Çıkarılan mineral, içerisindeki farklı elementleri ayrıştırabilmek için öğütülür ve bazı kimyasal süreçlerle işlenir.
  3. Asit Çözeltisine Alma: Öğütülmüş mineral asitler kullanılarak çözeltiye alınır, böylece metal oksitler asit çözeltisine geçer.
  4. Solvent Ekstraksiyonu: Çözeltideki nadir toprak elementleri, çözücü maddeler kullanılarak birbirinden ayrılır. Bu süreçte, spesifik solventler iteryumun diğer elementlerden ayrılmasını sağlar.
  5. İyon Değişim Yöntemleri: Solvent ekstraksiyonundan sonra, nadir toprak elementleri iyona dönüştürülür ve iyon değişim reçineleri kullanılarak daha da saflaştırılır.
  6. Metalik İterbiyumun Elde Edilmesi: Saflaştırılmış iteryum oksit, florür haline getirilir ve ardından metalik iteryumun elde edilmesi için kalsiyum veya lityum gibi daha aktif metallerle indirgenir.
  7. Son İşlemler: Metalik iteryum daha sonra ergitilerek istenilen şekil ve saflıkta ürünlere dönüştürülür.

Bu süreçler, yüksek saflıkta iteryum elde etmek için oldukça karmaşık ve titizlik gerektiren adımlardır. Nadir toprak elementleri arasında iteryum, nispeten daha bol bulunmasına rağmen, elde edilmesi yine de zorlu bir işlemdir çünkü nadir toprak elementleri birbirleriyle kimyasal ve fiziksel özellikler bakımından çok benzerdirler ve bu da onları birbirinden ayırmayı zorlaştırır.


Leave A Reply