Kendi adını taşıyan körfezin kıyısında kurulu bulunan İzmit tarihi ile ilgili bilgilerin yer aldığı yazımız
İzmit Körfezi’nin bitiminde ilk Yunan kolonisi M.Ö. VIII. yüzyılın sonlarında Megaralılar tarafından kuruldu. Astakos adı verilen bu şehir M.Ö. III. yüzyılın ilk yıllarında Trakya Kiralı Lysimakhos tarafından yakılıp yıkıldı. Bunun yerinde M.Ö. 262 yılında Bithynia kiralı I. Nikomedes yeni bir şehir kurdu, buna «Nikomedia» adı verildi.
Bithynia devleti zamanında Bergama krallarının saldırısına uğrayan şehir, Kral Prusias devrinde, Hannibal’i mülteci olarak kabul etti (M. Ö. 148). Mitridates seferlerinde Roma’ya sadık bir müttefik olan III. Nikomedes memleketini bu devlete hibe etti, onun ölümünde (M.Ö. 74) burası Roma’nın bir eyalet merkezi oldu. M.S. II. yüzyılda büyük depremlerde zarar gören şehir, 258’de Gotlar, 284’te de İran orduları tarafından yakılıp yıkıldı. V. yüzyılın ilk yarısında şehirde gene şiddetli bir deprem oldu. VI. yüzyılın ortasında şehir, İustinianus tarafından, bir dereceye kadar onarıldı. VII. yüzyılın ortalarından itibaren Anadolu içine yapılan İslam akınları İzmit ve civarına da yayıldı.
XI. yüzyılın sonlarında, Anadolu’yu istila etmiş olan Selçuklular İzmit’i de aldılar, şehir İznik’te hüküm süren Kutalmışoğlu Süleyman’a ait toprakların sınırları içine girdi. Birinci Haçlı Seferi sırasında (1097), İmparator Aleksios Komnenos İzmit’i geri aldı. Bizans’ta Latin İmparatorluğu kurulunca, İzmit, birkaç yıl için Latinlerin işgali altına girdiyse de sonradan İznik hükümdarları tarafından geri alındı.
İzmit Orhan Gazi devrinde Akçakoca’nın da dahil bulunduğu bir sefer heyeti tarafından zaptedilerek Osmanlı topraklarına katıldı. Timur’un Anadolu’yu istilası sırasında askerleri İzmit’i yağmaladı. Bundan sonra İzmit devamlı olarak Osmanlı hakimiyeti altında kaldı. XV. yüzyılda Anadolu eyaletine bağlı bulunan Kocaeli Sancağının merkeziydi. Bu sancak daha sonra Kapudan Paşa eyaletine, XIX. yüzyıl başında da merkezi Bursa olan Hüdavendigar eyaletine bağlandı. Bir müddet için İstanbul vilayetine bağlandıktan sonra, 1888’de bağımsız sancak haline konuldu, en sonunda cumhuriyet devrinde Kocaeli adında bir vilayetin merkezi oldu.
