Kızılhaç nedir? Kızılhaç ne aman ve hangi amaç ile kurulmuştur? Kızılhaç’ın özellikleri, kuruluş amacı, kuruluş tarihi, tarihçesi hakkında bilgi.
Kızılhaç; savaştan ve doğal afetlerden zarar görenlere yardım etmek amacıyla kurulmuş uluslararası dernektir. Hristiyan uluslarda Kızılay’ın karşılığıdır. 1863’te Cenevre’de kuruldu. Yansız, gönüllü bir yardım kuruluşudur. Örgütün görevi, savaşta yara alanlara, tutsak düşenlere ve hem savaş, hem de barış zamanlarında sivillere renk, ulus ve dinlerine bakılmaksızın yardım etmektir. Kızılhaç pek çok ulusal insancıl yardım kurumunu çatısı altında toplayan bir örgüttür. 1980’de Kızılhaç ile ilişkiye geçen ülkelerin sayısı 145’e ulaştı.
Kızılhaç Tarihçesi
Kızılhaç 1859 Solferino Savaşı’nda kendi başına bırakılmış on binlerce yaralının durumundan etkilenen İsviçreli banker Jean Henri Dunant’ın (1828-1910) girişimleriyle kuruldu. Nobel Ödülü’nü de kazanan Dunant, halkın ve yerel doktorların yardımıyla, ivedilikle yapılması gereken yardımları örgütledi. Hasta ve yaralı askerlere yardımda bulunulması için ulusal yardım örgütlerinin kurulmasını önerdi. Dunant ve dört İsviçre yurttaşı, ileride Kızılhaç’a dönüşecek bir komite kurdular.
Bu komite 1863’te İsviçre Hükümeti’nin desteğiyle uluslararası bir konferans düzenledi. Konferanstan bir yıl sonra ilk Cenevre Sözleşmesi hazırlandı. Sözleşme, savaş sırasında karada yaralananların bakımıyla işbirliği yapan yardım kuruluşlarına yasallık kazandırılmasına ilişkin düzenlemeler getirdi. Bu dönemde örgütün amblemi olarak beyaz fon üzerinde kızıl bir haç (İsviçre bayrağındaki görüntünün tersi) seçildi. Bu amblemin ticari amaçlarla kullanımı yasaklandı.
Yıllar boyunca yapılan çeşitli uluslararası sözleşmeler örgütün kapsamını genişletti, ikinci Cenevre Sözleşmesi (1899), deniz savaşlarında zarar görenlerin de bakımı, hastanelerin ve sağlık görevlerinin güvence altma alınması, üçüncüsü (1929) savaş tutsaklarının geleceği ve dördüncüsü (1949), savaş sırasında sivillerin korunmasıyla ilgili kuralları düzenledi. Bu anlaşmalar, ilgililer olayı “savaş durumu” saysalar da, saymasalar da herhangi bir silahlı çatışmada işlerlik kazanıyordu.
Kızılhaç (adı resmi bir çerçeve taşımasına karşın) özel bir kuruluştur. Uluslararası alanda etkinlik gösteren örgüte hükümetler ve ulusal kuruluşlar para yardımı sağlar. Örgütün bayrağı üzerindeki haç, Hristiyanlığın simgesiyle ilişkili olmamakla birlikte Müslüman ülkeler genellikle amblem olarak kızıl bir ayı seçmişlerdir. İran ise İslâm Devrimi’ne kadar kızıl bir arslan ve güneşi kullanmıştır. Bugün İran’ın amblemi de kızılaydır (Hilal-ı Ahmer).
