Savcı nedir ve nasıl olunur? Savcı ne iş yapar, çalışma ortamları ve iş olanakları nelerdir? Nerelerde çalışabilirler?
Savcı Ne İş Yapar? Nerelerde Çalışır?
Savcılar toplum adına ve yararına davalar açan ve kanunları yerine getirmek için suç sayılan olaylar hakkında kovuşturma yapan kimselerdir. Savcının görev tanımı suçluları kovuşturma ve mahkumiyetlerini ve cezalarını aramaları üzerine kuruludur. Savcılar, analiz, hazırlık ve takdir yetkisinin ve otoritenin uygun şekilde kullanılmasıyla, bir davalının kovuşturulup kovuşturulmayacağını ve nasıl kovuşturulacağını belirlemelidir.
Eskiden «müddeiumumi» denilen, günümüzde ise resmi adı «cumhuriyet savcısı» olan savcı, bir ceza uyuşmazlığı çözülürken devlet adına iddia görevi yapar. Hakimler gibi devletin maaşlı ve devamlı memurları olan savcılar; yasama, yürütme ve yargılama fonksiyonlarından yürütme fonksiyonlarına dahil olduklarından adalet bakanlığının emri altındadırlar. Savcılara önemli yükümlülükler verilmiştir. Bu yükümlülüklerin başında suçları kovuşturma, ceza davası açma ve yürütme gelir. Öte yandan savcıların birçok yetkisi de vardır. Bu yetkilerin en önemlisi kararları temyiz edebilme yetkisidir. Savcıların işi yargılama değil de yürütme olduğundan, kendilerine hakimlere olduğu gibi bağımsızlık tanınmamıştır. Savcının asıl ve son amacı, gerçeği ortaya çıkarmak olduğundan sanık lehine de faaliyette bulunabilir.
Nasıl Savcı Olunur?
Mesleğin ön eğitimi lise ve dengi okul sonrası 4 yıldır. Eğitim süresince mesleki dersler ağırlıklı olarak verilmektedir. Savcı olabilmek için, Hukuk Fakültesinden mezun olduktan sonra Adalet Bakanlığı’nın açmış olduğu hakimlik ve savcılık sınavını kazanmak, 1 yıl hakim ve savcıların yanında staj görmek gerekir. Son üniversite sınavı YÖK Atlas verilerine göre;
HUKUK FAKÜLTESİ TABAN PUANLARI VE BAŞARI SIRALAMALARI
Ne İş Yapar?
- Mahkemede suçlanan kişilerin tanıklar, nesneler, fotoğraflar ve diğer suç kanıtlarını sunmak;
- Müfettişler, mağdurlar ve diğer tanıklarla suç takibinde bulunmak;
- İddia edilen bir suçluya karşı hangi suçlamaları ve hangi cezaları arayacağınızı belirlemek;
- Suç duyurusunda bulunmak;
- İddianame formları, hareketleri, bildirimleri ve diğer mahkeme belgelerini hazırlamak;
- Delil toplamada dedektiflere, araştırmacılara ve diğer kanun uygulayıcılarına yardım etmek veya denetlemek;
- Talep üzerine ve yasaların gerektirdiği şekilde sanıklara veya avukatlarına belge ve diğer bilgileri üretmek;
Savcılarda Bulunması Gereken Özellikler;
Analitik beceri. Savcılar, tüzük ve kuralları yorumlama, ceza hukukunu uygulama ve tanıklık veya diğer delillerin önemini belirleme becerilerine ihtiyaç duyarlar. Analiz ayrıca tanıkların güvenilirliğini, ifadelerde yanlılık ya da tutarsızlık gibi faktörlere dayanarak değerlendirmekten ibarettir.
Etik Beceriler Savcı iş tanımı, sanıkların kovuşturulup kovuşturulmayacağına ve nasıl kovuşturulacağına adil ve tarafsız bir şekilde karar verebilme yeteneğini içerir. Savcılar, suçluluğu olumsuz yönde etkileyebilecek delilleri durdurmak, yanlış delillere güvenmek ve kanunları veya gerçekleri kötüye kullanmak gibi etik olmayan durumlardan kaçınmalıdır. Etik davranış, bazen haksız mahkumiyeti önleyen eylemlerde bulunmak anlamına gelir.
Organizasyon becerileri. Savcılar, dava açmak için birden fazla dava hazırlar ve hazırlamalıdır. İş yönetimi, savcıların mahkeme celbi ve diğer mahkeme başvuruları için son başvuru tarihlerini işaretlemesini, tanıklar için iletişim bilgilerini korumasını ve mahkeme tarihlerini izlemesini gerektirir. Örgütlenme yeteneği ayrıca tanık ve delil sunma sırasına karar vererek davaların planlanmasını desteklemektedir.
İkna Yeteneği. Savcıların açıkça konuşmaları ve yazmaları ve iletişim, ikna yeteneklerinin güçlü olması gerekir. İkna, ayrıca önemli kanıtlara, gerçeklere ve yasalara hakim olmayı da içerir; ve tutarsızlıklardan ve mantıksız tartışmalardan kaçınmalıdır.
