Değişik Değerlikli Elementler Hangileridir? Özellikleri ve Konu Anlatımı

0
Advertisement

Değişik değerlikli elementler nelerdir? Değişik değerlikli elementlerin özellikleri, hakkında bilgi. Detaylı örnekli konu anlatımının yer aldığı sayfamız.

Bir kimyasal bileşik meydana getirilirken, iki veya daha fazla elementin atomları sabit oranda birleşirler. Bileşikteki her element atomunun sayısı, bu atomların değerleri yardımı ile gösterilir. Böylece bir hidrojen atomu bir klor atomu ile birleşerek hidrojen klorür molekülünü yapar. Hidrojen atomu île klor atomunun ikisinin de değerinin bir olduğu söylenir. Aynı şekilde bir sodyum atomu bir klor atomu ile birleşerek sodyum klorür bileşiğini meydana getirir. Bu olay sodyum atomunun da bir değerli olduğunu gösterir. Fakat magnezyum klorür bileşiğinde bir magnezyum atomu, iki klor atomu vardır ve magnezyumun değeri ikidir.

Kuru klor gazı iyi kontrol edilen şartlar altında, ısıtılmış beyaz fosforla birleştirilirse sıvı bir bileşik oluşur. Bu bileşiğin (fosfor triklorür) her molekülünde üç klor atomu, bir fosfor atomu vardır. Bu bileşikte fosfor üç değerlidir. Öte yandan fosfor triklorür daha fazla klorla birleşirse, renksiz bir katı olan fosfor pentaklorür ele geçer. Bu bileşikte beş klor atomu bir fosfor atomu ile birleşmiştir, burada fosforun değeri beştir (beş değerli). Sonuç olarak fosforun iki ayrı değeri olduğu görülür. Oksit, asit gibi fosforun diğer bileşikleri de bu elementin iki seri bileşik yapma özelliğini gösterir.

bakir-degerlik

Metal ve ametal, bir çok element değişik değer alma özelliğini gösterir. Genellikle ametaller arasında fosfor (3 ve 5 değerli), azot (3 ve 5 değerli) ve kükürt (2, 4, 6 değerli) önemli örneklerdir. Bakır (1 ve 2 değerli) ve demir (2 ve 3 değerli) iki çeşit değer alan ve iki seri bileşik yapan tipik metal örnekleridir’

Birden fazla değer alan elementlerin yaptığı bileşik serilerini birbirinden ayırmak için bazen isimlerinin sonuna «o, öz» ve «i, ik» ekleri getirilir ya da elementlerin değeri söylenir. O, öz eki düşük değerli bileşikleri gösterir. Böylece kupro klorürde (bakır (1) klorürde) bakır 1 değerlidir, iki klor atomunun bir bakır atomu ile birleştiği kupri klorürde (bakır (2) klorürde) bakır 2 değerlidir. Ferro oksitte (demir (2) oksit) bir atom oksijene karşılık bir atom demir vardır (FeO), öyle ise bu bileşikte demir 2 değerlidir. Ferri oksitte (demir (3) oksitte, \displaystyle F{{e}_{2}}{{O}_{3}} ), iki demir atomu üç oksijen atomu ile birleşmiştir, burada demir 3 değerlidir.

Advertisement

demir-degerlik

Bir elementin belli bir bileşik içindeki değerini doğru olarak tahmin etmek için kesin bir kural yoktur. Çok rastlanan elementler üzerinde çalıştıkça, bunların değerleri hakkında genel bir düzen ortaya çıkar. Fakat şimdiye kadar değişik değer tatmin edici şekilde açıklanmamıştır. Elementlerin değeri, atomun en dış elektron bölgesindeki elektron sayısının eksikliği ile ilgilidir. Sodyum ve kalsiyum gibi yalnız dış elektron bölgesi eksik olup diğer bölgeleri dolu olan atomların yalnız bir çeşit değeri vardır. Fakat iki elektron bölgesi eksik olan atomların iki çeşit değeri vardır. Değişik değer alan elementler genellikle metallerdir, bunlar geçiş elementleri adı verilen grupta bulunur, tuzları çoğunlukla renklidir. Yalnız azot, fosfor ve kükürt atomları, bir elektron bölgesi eksik olduğu halde, değişik değer alırlar.

azot-degerlik

Değer fikri, çeşitli atomların bir bileşik içinde nasıl birbiri ile bağlandığını açıklamak için, kullanışlı bir metod olarak ortaya atılmıştı. Değer, pek çok bileşiğin yapısı hakkında doğru bilgi vermekle beraber, bazı aykırılıklar, ortaya atılan bu insan yapısı teorinin değişmez olmadığını göstermiştir.


Leave A Reply