Terzi ve terzilik terimleri ile ilgili genel bilgiler. terzi nedir terzilik nedir? Terziliğin bölümleri ve yaptıkları işler nelerdir?
Elbise dikenlere «terzi», bu işe de «terzilik» denir. Terzilikte «biçki» ve «dikiş» gibi iki ana iş vardır. Erkek terzilerin daha çok biçki işleriyle uğraşanlarına «makastar» denir. Makastarın biçtiği kumaşları ustalığı daha çok dikiş üzerinde olan terziler diker. Terzilik, böylece ikiye ayrılır:
Biçki. — Dikilecek kumaşı onu giyecek olanın ölçülerine, elbisenin modeline göre biçme işidir.
Her şeyden önce, elbiseyi giyecek olanın vücut ölçüleri alınır. Bunların başlıcası boyun, göğüs, bel, kalça çevresi, kol, ceket, etek, ya da pantolon uzunluğu, eteğin, ya da pantolon paçasının genişliği. Bu ölçüler alındıktan sonra kumaş bunlara göre kesilir. Hazır elbiseler için, çeşitli tiplerin ölçü listeleri vardır, makastar kumaşı bunlara göre keser. Ayrıca, gene belli ölçülere göre hazırlanmış kalıplar (patronlar) vardır; ev kadınları bunlar arasından kendi vücutlarına uygun olanı seçerek elbiselerini ona göre biçerler.
Dikiş. — Kumaş biçildikten sonra sıra bu parçaların birbirine eklenmesine gelir. Şimdi, terziliğin «dikiş» safhası başlamıştır. Dikiş başlı başına bir sanattır, çeşitli bilgilere dayanır.
Prova. — Elbisenin, daha tamamlanmadan, vücuda uygun gelip gelmediğini anlamak için yapılan denemedir. Bu arada biçkide, dikişte kusur varsa düzeltilir.
Manken. — Elbiselerini kendileri dikenler, provayı kendi üzerlerinde kolaylıkla yapamayacakları için, manken kullanırlar. Bunların en uygunu, kullanışlı olanı «kafes manken» dir. Bu, eğilip bükülebilen yumuşak telden, gövde biçiminde yapılmış bir kafestir. Kendisine elbise hazırlayan bir bayan, önce, bunu, önündeki kopçaları açarak, üzerine giyer, sonra, ayna karşısında telleri bastırarak, vücudunun biçimini verir. Kafes manken o biçimde kalır. Dikilen elbise bunun üzerinde prova edilir.
Terzilik çok eski bir meslektir. İnsanlar ilkel hayattan yavaş yavaş kurtuldukça örtünmeye, hayvan derilerinden kendilerine elbiseler dikmeye başladılar. Daha sonra kumaş yapmasını öğrenince, bunları kesip biçme, dikip süsleme işi terziliğin ilk adımı oldu. Bu işler zamanla gelişti, çeşitli ustalıklara dayanan bir meslek haline geldi.
Eskiden kadın elbiseleriyle erkek elbisesini aynı terziler dikerdi, sonradan bu iki terzilik kolu ayrıldı. Bugün kadın elbiselerini, daha çok, kadın terziler dikerse de, kadın elbiseleriyle uğraşan erkek terziler de vardır; hele kadın elbise modellerinin yaratıcıları çoğunlukla erkeklerdir.
Son yıllarda hazır elbise sanayii gelişmiş, erkekler gibi kadınlar da hazır elbise alıp giyme yoluna gitmeye başlamışlardır. Terzilik neredeyse sadece hazır alınan elbiselerin yakasını paçalarını düzeltme mesleği haline düşmüş durumdadır. Bu sebeple terziler yetiştirmek için çırak bulmakta zorlanmaktadırlar.
