1. Murat Dönemi Siyasi Olaylar Nelerdir? I. Murat Dönemi Savaşları

0
Advertisement

Osmanlı Padişahlarından 1. Murat döneminde hangi siyasi olaylar, faaliyetler yapılmıştır? 1. Murat dönemi dış politika, savaşlar, antlaşmalar ve gelişmeler.

1. Murat

I. MURAT DÖNEMİ SİYASİ OLAYLAR (1362 – 1389)

Orhan Bey’in ölümünden sonra tahta geçen I. Murat döneminde Anadolu’da ve Balkanlarda farklı özellikler taşıyan politikalar izlenmiştir.

Anadolu’daki Çalışmalar

Anadolu beylikleri ile genel olarak barış esasına dayalı bir politika izlendi. Bölgede sınırlar genişletilirken genellikle dostluk ilişkilerine önem verildi.

Daha önce Osmanlı toprağı olan fakat Karamanoğulları’nın desteği sonucunda Ahilerin eline geçmiş olan Ankara 1362’de tekrar geri alındı.

1381 yılında I. Murat’ın oğlu Yıldırım Beyazıt, Germiyan Beyi’nin kızıyla evlenince çeyiz olarak Kütahya, Simav, Emet çevresi Osmanlı Devleti’ne verildi.

Advertisement

Aynı yıl Hamitoğulları’ndan Isparta, Yalvaç, Akşehir, Beyşehir, Seydişehir ve Karaağaç satın alınarak Karamanoğulları ile olan sınır daha da genişletildi.

Candaroğulları’ndaki iç karışıklıklara karışıldı ve Osmanlı yanlısı olan II. Süleyman, beyliğin yönetimine getirildi. Karamanoğulları ile akrabalık kurularak bu beylikle İlişkilere önem verildi. Fakat Karamanoğullarının tehditlerinin artırması ve tutarsız davranışları üzerine 1387’de ilk Karaman seferi düzenlendi. Karaman ordusu yenilgiye uğratıldı fakat büyük bir toprak alınmadan geri dönüldü.

Osmanlıların Anadolu’daki bu faaliyetleri, Anadolu’daki Türk beylikleri arasındaki siyasal üstünlüğün Osmanlılara geçmesini sağlamıştır.

Balkanlardaki Faaliyetler

Sazlıdere Savaşı (1363) ve Edirne’nin Fethi

I. Murat döneminde Anadolu’da sınırların genişletilmesinde genellikle savaş yöntemi izlenmemekteydi. Fakat aynı dönemde Balkanlarda yoğun bir mücadele yaşanmaktaydı.

Orhan Bey döneminde alınmış olan bölgelere ek olarak Dedeağaç ve Dimetoka alınıp Edirne’nin fethi için hazırlık yapılmaya başlandı. Bunun üzerine Bulgar Krallığı ve Bizans imparatorlığu’nun hazırladığı bir ordu ile yapılan Sazlıdere Savaşı’nı Osmanlı ordusu kazandı.

Sazlıdere Savaşı sonrasında Edirne fethedildi. Ardından Filibe ve Gümülclne’nin alınması ile de Bizans’ın Sırp ve Bulgar devletleriyle kara bağlantısı kesilmiş oldu. Böylece Bizans’ın Balkanlar’dan yardım alması büyük oranda engellendi. Balkanlardan karayolu ile Bizans’a gelen ticaret tamamen denetim altına alındı.

Advertisement

Bu durum Bizans’ın yiyecek ihtiyacının karşılanmasını da tehlikeye sokmuştu. Bizans imparatoru Osmanlılarla bir antlaşma imzalayarak Osmanlıların yaptığı fetihleri kabul etme karşılığında, Bizans’ın yiyecek İhtiyacının karşılanmasını sağladı.

Sırp Sındığı Savaşı, Osmanlıların Haçlı ordusuyla yaptığı ilk savaştır.

Sırp Sındığı Savaşı (1364)

I. Murat döneminde fetihlerin öncelikle Rumeli’de yoğunlaşması sonucunda Osmanlı sınırları bu bölgede çok hızlı bir şekilde genişlemişti. Bu durumdan rahatsız olan Balkan ulusları Edirne ve Filibe’yi geri almak amacıyla Macar Kralı’nın komutasında Bulgar ve Sırpların desteği ile bir Haçlı ordusu oluşturdular. Bu ordu, Osmanlı Devleti’nin öncü kuvvetlerinin ani bir baskını sonucunda ağır bir yenilgi alarak dağıldı (1364).

Sırp Sındığı Savaşı’nın ardından Edirne Başkent yapıldı. Böylece, Balkanlarda yoğunlaşan fetihlerin daha da hızlanması sağlanmış oldu.

Sırp Sındığı Savaşı sonrasında Osmanlıların yaptıkları fetihler karşısında Bulgar Krallığı 1369’da vergi vererek Osmanlı egemenliğini kabul etmek zorunda kaldı.

Çirmen Savaşı (1371)

Bulgar Krallığı’nın Osmanlı egemenliğini kabul etmek zorunda kalması ve Osmanlıların Makedonya’ya doğru ilerlemesi üzerine Sırp Krallığı ile 1371’de yapılan Çirmen Savaşı’nı Osmanlılar kazandı. Bu savaş sonrasında yapılan fetihlerin sonucu olarak 1374’te Sırplar da vergi vererek Osmanlı egemenliğini kabul etmek zorunda kaldı.

I. Kosova Savaşı (1389)

Osmanlı ordularının Manastır, Sofya ve Niş’i alarak hızla ilerlemeye devam etmeleri üzerine Balkan ulusları arasında Sırp, Boşnak, Hırvat ve Arnavutlardan oluşan büyük bir Haçlı ordusu oluşturuldu. Amaçları Osmanlıları Balkanlardan tamamen atmaktı. Karamanoğulları da sonradan bu ittifaka destek verdi.

Bu Haçlı ordusu, Osmanlıların bölgedeki bir keşif kolunu 1388’de Pioşnik’te yenmeyi başardı. Bu gelişme üzerine ümitlenen Macar, Leh ve Eflak karallıkları da Haçlı ordusuna ek birlikler gönderdi.

İyice güçlenen Haçlı ordusuna karşı I. Murat, Anadolu’daki bazı Türk beyliklerinin de gönderdiği yardımcı biliklerle I. Kosova Savaşı’nı kazanarak büyük bir zafer elde etti.

I. Kosova Savaşı sonucunda;

  • ✓ I. Murat, zaferden sonra savaş alanını gezerken bir Sırplı tarafından öldürüldü.
  • ✓ Tuna Nehri’ne kadar olan yerler Osmanlı egemenliğine alındı.
  • ✓ Bu bölgelerde iskan edilmek üzere Anadolu’dan büyük miktarda Türkmen getirilerek yerleştirildi.

Bu savaşta Osmanlı Devleti ilk kez top silahını kullanmıştır. Bu durum, savaşın sonucunda büyük oranda etkili olmuştur. Osmanlıların ordularında silah teknolojisini geliştirerek kullanmaları, onların yaptıkları fetihleri kolaylaştırmıştır.

Advertisement

Savaş sırasında Anadolu’daki bazı Türk beyliklerinin Osmanlı ordusuna destek göndermeleri, Osmanlıların Balkanlardaki fetih politikasının Anadolu beylikleri tarafından desteklendiğinin bir göstergesidir.

Karamanoğullarının Haçlı ittifakına destek vermesi Osmanlılarla olan ilişkileri iyice bozmuş, I. Murat’ın ölümünün ardından tahta geçen Yıldırım Beyazıt’ın Karaman seferine çıkmasına neden olmuştur.

I. Murat Dönemi’ndeki Diğer Faaliyetler

I. Murat döneminde özellikle Balkanlarda yapılan büyük fetih hareketleri, idari alanda bazı yeniliklerin yapılmasını zorunlu hale getirdi. Bunun sonucunda;

  • ✓ Balkanlar’da fethedilen bölgelerin yönetimini kolaylaştırmak amacıyla merkezi Manastır olan Rumeli Beylerbeyliği (eyaleti) kuruldu. Böylece Osmanlı Devleti’nde ilk kez eyalet sistemine geçildi.
  • ✓ Fethedilen bölgelerde yerel denetimi artırmak, tarımsal üretimde ve vergilerde devamlılığı sağlamak ve asker İhtiyacının bir kısmını karşılamak amacıyla Tımar Sistemi uygulanmaya başlandı.
  • ✓ Divan Teşkilatı geliştirilerek vezirlerin sayısı artırıldı, Veziriazamlık makamı oluşturuldu. Ayrıca Defterdarlık ve Kazaskerlik makamları da kuruldu.
  • Yeniçeri Ocağı kuruldu. I. Murat döneminde bu ocağın asker ihtiyacı, savaş esirlerinin uygun şartları taşıyan beşte birinden oluşan Pençik Sistemi’ne göre karşılandı.
  • ✓ Daha önceki Türk islam devletlerinin yıkılmalarında etkili olan ‘ülke yönetiminin hanedanın ortak malı olması’ anlayışı; ‘ülke toprakları padişah ve oğullarının ortak malıdır’ şekline dönüştürüldü. Böylece tahta geçme ihtimali olanların sayısı azaltılarak taht kavgaları da önlenmeye çalışıldı.

1 murat

I. Murat Dönemi Savaşları

I. Murat dönemi, Osmanlıların Rumeli’ye yerleşmeleri ve burada egemenlik kurmaları bakımından oldukça önemlidir.

  • a. I. Murat taht değişikliği sırasında elden çıkan Ankara’yı geri alıp Anadolu’daki diğer işleri yoluna koyduktan sonra Rumeli’ye yöneldi.
  • b. Edirne alındı (1362). Edirne’nin alınması, Türklere Balkan fetihlerinin yolunu açtı. Türkler Edirne’yi ikinci bir başkent olarak kullanmaya başladılar.

Sırp Sındığı Zaferi (1364)

Türklerin Edirne’yi alıp Balkanlarda hızlı bir fetih hareketine geçmeleri üzerine Papanın da teşvikiyle Bulgar, Macar, Sırp, Bosna ve Eflâk güçlerinden oluşan bir Haçlı ordusu Edirne üzerine harekete geçti.

Durumu öğrenmek için keşif seferine çıkan Hacı Ilbey,Haçlıların düzensiz bir biçimde ilerlediğini görünce; ani bir baskın düzenleyerek onlara ağır kayıplar verdirtti. Haçlılar panik içinde dağıldılar.

Böylece, Sırp Sındığı Zaferi kazanıldı.

Zaferin Sonuçları
  • Balkanlarda Haçlılara karşı ilk zafer kazanılmış oldu.
  • Bu başarı, Balkanlardaki fetihlerin başlangıcı oldu.
  • Türkler Adriyatik Denizi’ne kadar ilerlediler.
  • Edirne ve Batı Trakya’nın güvenliği sağlandı.
  • Macarların Balkanlardaki etkisi kırıldı. Balkanlarda Hâkihıiyet kurmaları engellendi.
  • Bulgar Krallığı, Osmanlı hâkimiyetine girdi.

Çirmen Savaşı (1371)

Türklerin, Balkanlar’ın kuzeyindeki ilerleyişleri karşısında Haçlılar yeni bir ordu hazırlayarak harekete geçtiler.

Bunun üzerine Osmanlı ordusu, Haçlıları Çirmen’de yenerek dağıttı.

Sonuçları

Advertisement
  1. Bu savaş, Makedonya’nın kazanılmasını sağladı.
  2. Sırp Krallığı hâkimiyet altına alınarak vergiye bağlandı.
  3. Osmanlıların Balkanlardaki genişleme ve yerleşme faaliyetleri geniş ölçüde kolaylaştı.

I. Kosova Savaşı (1389)

Nedeni

Osmanlıların Anadolu’da uğraşmasını fırsat bilen Sırp Kralı’nın Balkan devletlerini yeni bir Haçlı Seferine kışkırtması.

Kosova’da yapılan savaşta Haçlılara büyük kayıplar verdirildi. Balkanlardaki fetihlere devam edildi.

Bu zaferle Sırp devleti yıkılırken, Bizans da tümüyle kuşatma altına alınmış oldu.

I. Murat, zaferden sonra savaş alanını gezerken bir Sırplı tarafından öldürüldü. Yerine oğlu Yıldırım Bayezid geçti (I. Murat’ın savaşta aldığı yaralar yüzünden öldüğünü belirten kaynaklar da vardır).

I. Murat Döneminde Anadolu’daki Faaliyetler

  • a. I. Murat, oğlu Yıldırım Bayezıd’ı Germiyanoğlu’nun kızı ile evlendirerek Tavşanlı, Emet ve Simav’ı çeyiz olarak Osmanlı topraklarına kattı.
  • b. Hamitoğulları topraklarının (Isparta ve çevresi) bir kısmını para ile satın aldı.
  • c. Kızını, Karamanoğlu Beyi ile evlendirmesine karşın, Karamanoğullarının Osmanlıları çekememesi üzerine ilişkiler bozuldu.
  • d. Karamanlılar’ın Osmanlı topraklarına saldırması üzerine çıkan ilk Osmanlı-Karaman savaşını Osmanlılar kazandı.


Yorum yapılmamış

Leave A Reply