1. TBMM’nin Aldığı İlk Kararlar

0
Advertisement

Birinci, ilk Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin (TBMM) aldığı kararlar, ilk meclis kararları nelerdi, maddeler halinde, kısaca

I. TBMM’NİN ALDIĞI İLK KARARLAR

♦ TBMM’nin üstünde hiçbir güç yoktur.

Yönetimde tek egemen güç millettir ve ulusun egemenliğine dayalı yönetim anlayışı benimsenmiştir. Saltanat makamı ve İstanbul Hükümeti ‘nin TBMM’yi yönlendiremeyeceği belirtilmiştir.

♦ Padişah ve halife zor durumdan kurtulduğu zaman meclis onların durumunu kanunlarla belirleyecektir.

Milli birliğin korunması, saltanat yanlılarının küstürülmemesi için böyle bir madde benimsenmiştir. Bu maddeyle TBMM’nin padişahı da kurtarmak için mücadele ettiği belirtilmiştir.

Advertisement

♦ Hükümet kurmak gereklidir. Geçici bir reis veya padişah vekili atamak doğru değildir. Alınacak kararların uygulanabilmesi için İstanbul Hükümeti yerine Ankara’daki meclis yeni hükümet kurmalıdır.

Ankara’daki hükümetin her türlü faaliyette tek yetkili olduğu belirtilmiştir.

Padişah vekili atanamaz denerek TBMMHiikümeti’nin baskıda kalmaması sağlanmıştır.

Yeni açılan meclisin sürekli ve alacağı kararların bağımsız olacağı belirtilmiştir.

♦ TBMM, yasama ve yürütme yetkisine sahiptir.

Olağanüstü bir durumda açıldığı için meclis tüm yetkileri elinde toplamıştır (Güçler Birliği). Güçler Birliği uygulanarak alınacak kararların kısa sürede sonuçlanması amaçlanmıştır.

Advertisement

Yasama yetkisini kullanan TBMM suçluların yargılanması için İstiklal Mahkemeleri’nin kurulmasını kararlaştırmış ve böylece yargı yetkisini de eline almıştır.

♦ Meclisten seçilecek bir heyet, hükümet işlerini yürütecektir. Meclis başkanı hükümetin de başkanıdır.

“Meclis Hükümeti Sistemi” kabul edilmiştir. Cumhuriyetin ilanından sonra bu sistemin yerini “Kabine Sistemi” almıştır.

Bu öneriler, anayasa kabul edilinceye kadar meclis çalışmalarının esaslarını oluşturmuştur. Ayrıca bu önerilerin rahat bir ortamda uygulanabilmesi ve meclise karşı çıkması muhtemel olan ayaklanma ve kargaşaların önlenmesi için 29 Nisan 1920 tarihinde Hıyanet-i Vataniye Kanunu çıkarılmıştır. 30 Nisan 1920’de, Avrupa devletleri dışişleri bakanlıklarına Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin kurulduğu haber verilmiş, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından, yabancı devletlerin İstanbul Hükümeti ile yapmış oldukları ve yapacakları anlaşmaların kabul edilmeyeceği bildirilmiştir. Yapılan toplantılar sonunda 3 Mayıs 1920’de ilk hükümet kurulmuş ve Mustafa Kemal Paşa Bakanlar Kurulu başkanlığına getirilmiştir.


Leave A Reply