17. Yüzyıl İstanbul İsyanları, ayaklanmaları nedenleri, gelişmesi ve sonuçları nelerdir? 17. yüzyıl İstanbul isyanları hakkında bilgi.
17. Yüzyıl İstanbul İsyanları
İstanbul isyanları daha çok askeri isyanlardır. Yeniçeriler ve sipahiler tarafından çıkarılmıştır. Bu isyanlara bazen ilmiye sınıfı bazen medrese öğrencileri ve bazen de halkın katıldığı görülmektedir.
İsyanların Nedenleri
* Devlet yönetiminde etkili olmak isteyen bazı devlet adamlarının yeniçerileri kışkırtmaları
* Yeniçerilerin culus bahşişi almak için sık sık padişah değiştirmeleri
• Yeniçerilerin maaşlarının zamanında ödenmemesi ve maaşların ayarı düşük para ile ödenmesi (Kırpık Akçe, Züyuf Akçe)
* Yeniçerilerin elde ettikleri ödünleri kaybetmek istememeleri
* Asker alımında ocağın şartlarına uymayan askerlerin alınması
* Saray kadınları, saray ağaları ve vezirlerin makam mansıp çatışması
Ocak Devlet içindir anlayışı yerine Devlet ocak içindir anlayışını benimseyen yeniçeriler birçok isyan çıkarmışlardır.
Bu isyanlar yoğun olarak III. Murat, II. Osman, IV. Murat ve IV. Mehmet döneminde çıkmıştır.
Ayaklanmalarda hanedan hedef alınmamıştır. Sistemden ziyade kişilere yönelik olmuştur. Bazen padişah, bazen sadrazam, bazen defterdar hedef olmuştur.
Bu ayaklanmalar içerisinde en meşhurlarından bir tanesi 1656 yılındaki Vak’ayı Vakvakiye olayıdır.
IV. Mehmet döneminde Yeniçeriler ekonominin bozulmasından sorumlu tuttukları otuz kadar devlet adamının idamını istediler. Padişah bu isteği kabul ederek Sultan Ahmet Meydanı’ndaki çınar ağaçlarına bu devlet adamları asıldı. Bu olaya Vak’ayı Vakvakiye adı verilmektedir.
İran’da meyvesi insan kellesine benzeyen ağaca Vakvak ağacı adı veriliyordu. Sultan Ahmet Meydanındaki ağaçlarda kelleler bu şekli aldığından Vak’ai Vakvakiye ismi verilmiştir.
