Padişah 2. Murat Kimdir? Hayatı ve Dönemi Önemli Olayları

2. Murat Kimdir ve ne yapmıştır? 2. Murat hayatı, dönemi, 2. Murat döneminin önemli siyasi olayları ile ilgili bilgi.

MURAT II. (1404 1451 )

Osmanlı padişahlarının 6.’sidir. «Gazi» diye anılır. I. (Çelebi Sultan) Mehmet’in büyük oğlu, Fatih Sultan Mehmet’in babasıdır. Annesi Dulkadiroğlu Nâsırettin Mehmet Bey’in kızı Emine Hatun’dur; oğlunun padişahlığından önce ölmüştür.

II. Murat, Amasya’ da doğdu. 1421 ‘de babasının ölümü üzerine, 17 yaşında tahta geçti. Vali olarak bulunduğu Amasya’dan gelinceye kadar, babasının ölümü saklandı. I. Mehmet, devleti âdeta yeniden kurmuştu. Yalnız, Timur darbesinin etkileri henüz giderilmiş olmaktan uzaktı. II Murat, amcası Mustafa Çelebi’yi güçlükle yendikten sonra, 1423’te Bizans’ı kuşattı. Bu, Bizans’ın Türkler tarafından 6. kuşatılması, o zamana kadarkilerin en ciddisiydi. Bizans, pek buhranlı dakikalar yaşadığı anda, II. Murat’ın kardeşi Veliaht Şehzade Mustafa isyan etti. Bu isyan üzerine kuşatma kaldırıldı Anadolu’ya geçildi, 13 yaşındaki Şehzade bozguna uğratılıp idam edildi.

1428’de Germiyan Beyi II. Yakup devletini pek sevdiği II. Murat’a bırakarak öldü. Böylece, Yıldırım’ın Timur darbesinden önce ortadan kaldırmış olduğu Anadolu Türk Beylikleri, yavaş yavaş yeniden Osmanlı idaresinde birleştirildi. 1430’da Selânik yeniden alındı. 1438’de Macaristan’a girildi. Ertesi yıl, Türkiye himayesindeki Sırbistan Krallığı’nın başkenti Semendire alındı.

Bunun üzerine, Almanya İmparatoru ve Macaristan Kralı, Türkiye üzerine yürüdü. Evrenosoğlu İshak Bey, bu Haçlı ordusunu bozguna uğrattı; imparator, kaçarken yolda öldü. 2 temmuz 1444’te Macaristan’la Segedin Barışı imzalandı. II. Murat, bundan sonra, tahtını oğlu II. Mehmet’e bırakıp Manisa Sarayı’na çekildi. Bunu fırsat bilen düşmanlar, Osmanlılar aleyhine Beşinci Haçlı seferini düzenlediler. Hızla yetişen II. Murat, Varna’da büyük düşman ordusunu yok etti (Varna Meydan Savaşı). Savaştan bir süre sonra, devlet adamlarının, ordunun baskısı ile, II. Murat yeniden tahta oturdu. 1447’de, yanına Şehzade Mehmet’i alıp, Arnavutluk seferine çıktı; Akçahisar’ı fethetti. 1448’de, gene yanında oğlu Sultan Mehmet olduğu halde, Haçlılar’ı Kosova sahrasında imha etti (Kosova Meydan Savaşları) 46 yaşında Edirne’de öldü. Yerine oğlu eski hükümdar II. Mehmet geçti.

II. Murat, Timur darbesinden önceki güçlü Osmanlı İmparatorluğunu yeniden kurmuş, Osmanlı’nın sınırlarını 880.000 km2’ye çıkarmıştır. Şair, bestekâr ve bilgindi; güzel şiirler bırakmıştır. Açık Türkçe’ye taraftardı; Mercimek Ahmet’e, Farsça’dan tercümelerini «açık Türkçe ile» yapmasını emretmiştir. Çok büyük bir imarcı idi. Bursa’yı, hele Edirne’yi ihya etmiştr. Edirne’de yaptırdığı üç azametli cami, Osmanlı mimarlığının şaheserlerindendir.

Aşağıdaki vasiyeti, oğlu Fâtih Sultan Mehmet tarafından aynen yerine getirilmiştir:

«Öldüğüm zaman beni Bursa’ya oğlum Alâettin’in 3-4 arşın yanına gömünüz. Mezarımın üstüne büyük hükümdarlar için yapılan muhteşem türbelerden birini yaptırmayınız. Vücudumu doğrudan doğruya toprağa gömünüz ki, Cenâb-ı Hakk’ın rahmetini işaret eden yağmur, üstüme yağsın. Mezarımın etrafına dört duvar, çevresine de, hafızların oturması için yerler yaptırınız. Etrafıma çocuklarımdan, akrabamdan kimseyi gömmeyiniz. Bursa’da ölmezsem, cenazemi bu şehre getiriniz. Bu iş perşembe günü olsun ki, defin cuma günü yapılabilsin.»

I. MURAT DÖNEMİNİN SİYASAL OLAYLARI (1421-1451)

• II. Murat, hükümdarlığının ilk yıllarında amcası Mustafa Çelebi’nin isyanıyla uğraştı. Mustafa Çelebi Ayaklanması bastırıldıktan sonra Bizanslılardan öç almak için İstanbul kuşatıldı.
• Bunun üzerine Bizanslılar yeni bir taht kavgası yarattılar. II. Murat’ın Karamanoğulları’na sığınmış olan küçük kardeşini İstanbul’a getirip bir süre sonra da Anadolu’ya gönderdiler. II. Murat İstanbul kuşatmasını kaldırarak kardeşinin üzerine yürüdü. Onu yendi ve öldürttü.
• Menteşeoğulları ve Aydınoğulları topraklarını Osmanlı ülkesine kattı. Amasya ve çevresini tekrar ele geçirdi. Germiyanoğulları da topraklarını ölümünden sonra Osmanlılara bıraktı.
• Mehmet Çelebi, Balkanları düzene sokmuştu. Ancak kesin olarak buranm Osmanlı yönetimi altına girmesi II. Murat zamanında gerçekleşti.
• Bu dönemde Osmanlı Devleti, Timur’un neden olduğu sarsıntıyı atlatarak kaldığı yerden gelişmesini sürdürdü.
• Makedonya’nın kalan kısmı ile Selânik’in Osmanlıların eline geçmesi, Osmanlıların Balkanlardaki güvenlikleri açısından oldukça önemliydi.

Balkanlarda Osmanlıların en büyük rakibi Macarlardı. Macaristan Kralı, Osmanlı kuvvetlerine büyük kayıplar verdirtmiş, bu nedenle Avrupa’da ün kazanmıştı.

Papa’nın da teşvikiyle Osmanlılara karşı Macar, Leh, Ulah, Sırp, Alman, Fransız ve Belçika kuvvetlerinden oluşan bir ordu kuruldu. Karamanoğlu İbrahim Bey de bu ittifakta yer aldı. Amaç, Osmanlıları Balkanlardan atmaktı.

Haçlı ordusu Sırbistan’ı geçerek Osmanlı topraklarına girdi. II. Murat’ın barış istemesi üzerine Osmanlılarla Macarlar arasında Segedin Barışı yapıldı.

Edirne – Segedin Barışı (1444)

1. İki taraf, on yıl birbirleriyle savaşmayacaktı.
2. Sırbistan’ın bağımsızlığı geri verilecekti.
3. Eflâk Beyliği, Macaristan’ın himayesinde olacak; ancak Osmanlılara vergi vermeye devam edecekti.

Bu antlaşmadan sonra II. Murat, tahtını 12 yaşındaki oğlu II. Mehmet’e bıraktı.

Varna Savaşı (1444)

Osmanlılardaki taht değişikliği üzerine Haçlılar, Segedin Barışı’nı unutarak yeniden savaşa hazırlandılar.

Haçlı ordusu Tuna’yı geçerek Eflak kuvvetleri ile birleşti.

Bu kötü durumda, devlet büyükleri ve II. Mehmet, II. Murat’a mektuplar yazarak Edirne’ye gelmesini ve ordunun başına geçmesini sağladılar.

Osmanlılar, Varna’da Haçlılara büyük kayıplar verdirttiler.

Sonuçları

• Osmanlıların Balkanlardaki egemenliği kesinleşti, İslâm dünyasındaki saygınlığı arttı.
• Yunanistan doğrudan Osmanlı yönetimi altına alındı.
• Bulgaristan bir kez daha doğrudan Osmanlı yönetimi altına alındı. Buraya çok sayıda Türk aşireti yerleştirildi.

II. Kosova Savaşı (1448)

Sultan Murat, Balkanlar, Yunanistan ve Mora’da Osmanlı egemenliğini yeni baştan sağladı.

Osmanlıların bunlarla uğraşmasını fırsat bilen Erdel Bey’i Hünyadi Yanoş, Alman ve Macarlardan oluşturduğu kuvvetleriyle Sırbistan’a girdi. Etrafı yakıp yıkarak Vardar boyunca güneye doğru ilerledi.

Sultan Murat, başka kuvvetlerin Hünyad’a katılmasına fırsat vermemek için Haçlı ordusunu Kosova’da yakaladı. Buradaki savaşta Jan Hünyad yenildi. Çok kayıp verdi.

Sonuçları

• Kosova Savaşı Osmanlılar’ın Balkanlarda kesin bir biçimde yerleşmelerini sağladı. Tuna’nın güneyindeki egemenlikleri sağlamlaştı.
• Haçlılar artık bir daha Osmanlılara saldırma cesareti gösteremediler.
• Artık Avrupa’ya yürüyüş sırası Türkler’e gelmişti.

Sultan Murat, Kosova zaferinden sonra, daha çok içişleriyle uğraştı. Ölümü üzerine oğlu II. Mehmet ikinci defa Osmanlı tahtına geçti (1451).