Avrupa Birliği, Türkiye’nin Adaylık Süreci ve Avrupa Parlamentosu Hakkında Bilgi

0
Advertisement

Avrupa Birliği nedir? Avrupa Birliğinin temeli nasıl kurulduğu ve işlevi ile Türkiye’nin adaylık süreci, Avrupa Parlamentosu hakkında bilgiler.

Avrupa Birliği

Avrupa Birliği Hakkında Bilgi

Avrupa Birliği, devletlerarası ve çok uluslu bir oluşumdur. Birlik içinde kimi konularda devletlerarası anlaşma ve fikir birliği gerekir. Ancak belirli durumlarda uluslar üstü yönetim organları, üyelerin anlaşması olmaksızın da karara varabilir. Avrupa Birliği’nin bu tip haklara sahip önemli yönetim birimleri Avrupa Komisyonu, Avrupa Parlamentosu, Avrupa Birliği Konseyi, Liderler Zirvesi, Avrupa Adalet Divanı ve Avrupa Merkez Bankası’dır. Parlamentoyu, Avrupa Birliği vatandaşları beş yılda bir oylama yöntemiyle seçerler.

Avrupa Birliği’nin temelleri 1951 yılında 6 ülkenin katılımıyla oluşturulan Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu’na ve 1957 Roma Antlaşması’na dayanmaktadır. O dönemden bu yana, birlik yeni üyelerin katılımlarıyla boyut olarak büyümüş; var olan yetkilerine yeni görev ve sorumluluk alanları ekleyerek de gücünü arttırmıştır. Üye devletler Aralık 2007’de, birliğin bugüne dek yaptığı antlaşmalar ile yasal yapısını güncellemek ve iyileştirmek amacıyla Lizbon Antlaşması imzalanmıştır. Lizbon Antlaşması’nın onaylanma ve işleme girme sürecinin 2008 yılı içinde olması öngörülmüşse de İrlanda’da, antlaşmanın onaylanması için yapılan halkoylamasının olumsuz sonuçlanması sürecin geleceğini belirsizleştirmiştir.

Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne Üyelik Süreci ve Türkiye-AB ilişkileri

* Türkiye birliğe üye olmak amacıyla 1959’da Ortak Pazar’a başvurdu. Yapılan görüşmeler sonunda imzalanan 1963 Ankara Antlaşması’na Türkiye ortak üye sıfatı ile katılmış, tam üye olabilmek için de ROMA ANTLAŞMASI’nın bütün yükümlülüklerini yerine getirme şartıyla karşılaşmıştır.

* Toplam üç dönemden oluşan ortak üyelik sürecinin ilk aşamasını kapsayan Hazırlık Dönemi 1964’ten başlayarak 1969’a kadar devam etmiştir. Bu süreyi 11 yıla kadar uzatma hakkımız olmasına rağmen bu ek süreyi Türkiye talep etmemiştir. Hazırlık dönemini takip eden Geçiş Dönemi ise gümrük birlikteliğine ve tarım ürünlerinin serbest dolaşımına hazırlık amacına yöneliktir.

Advertisement

Uzun yıllar boyunca AB’ye girmek için üzerine düşen görevleri yerine getiren Türkiye’nin bu birliğe alınıp alınmaması hala şüphelidir. Zira Türkiye istenen görevleri yerine getirdikçe AB tarafından verilen yeni isteklerle karşılaşmaktadır.

Avrupa Parlamentosu

450 milyon kişiden oluşan devasa bir nüfusu temsil eden ve temel işlevi bir siyasi güç olarak topluluk politikalarının hazırlanması için gereken inisiyatifleri üretmemek olan Avrupa Parlamentosu’nun işlevi arasında araştırma komisyonları kurmak ve Avrupa Birliği vatandaşlarının dilekçelerini incelemek de vardır. Birlik anlaşması uyarınca Avrupa Parlamentosu, yasama sürecine katılır, bütçeye ilişkin yetkiler taşır ve Komisyon ve Konsey’i denetleme yetkisini de bünyesinde barındırır. Parlamento, Avrupa Komisyonu üyelerinin tayinlerinin onaylanması ve üçte iki oy çoğunluğuyla Komisyon’u göreden alma yetkilerine sahiptir. Ayrıca, Komisyon programını onaylayıp Komisyon ve Konsey’e yazılı ya da sözlü sorular yönelterek Avrupa politikalarının işleyişini izler.

Batı Avrupa Birliği Nedir?

Sovyet Rusya’nın, Çekoslovakya’ya müdahalesi üzerine İngiltere, Fransa, Belçika, Hollanda ve Lüksemburg arasında, 4 Mart 1948’de Brüksel’de başlayan toplantı, 17 Mart 1948’de Batı Avrupa Birliğini kuran bir antlaşmanın imzası ile sona erdi.

***Amerika’nın birliğe üye olmayışı, yapılan ittifakı Sovyetler karşısında bir denge unsuru olmaktan yoksun bırakıyordu.

Bu antlaşmaya göre üye devletler, her türlü iş birliğinde bulunacak, taraflardan biri Avrupa’da bir silahlı saldırıya uğradığı takdirde, diğerler devletler ona yardım edeceklerdi. Batı Avrupa Birliğine başlangıçta, İskandinav ülkeleri de dâhil edilmek istendi. Bu ülkeler, Sovyetler Birliği ile komşulukları ve birlikte Amerika’nın olmaması gibi sebeplerle ittifaka dâhil olmaktan kaçındılar. Ancak yaşanan gelişmeler Batı Bloku ülkelerini daha geniş bir ittifak sistemi kurmaya sevk edecek ve NATO ortaya çıkacaktı.

Advertisement

***Batı Avrupa Birliği, Avrupa’daki Sovyet tehdit ve yayılmasına karşı alınmış ilk askerî tedbir oluyordu.


Leave A Reply