Fosfor İçeren Besinler Nelerdir? Günlük Alınması Gereken Fosfor Oranları

0
Advertisement

Fosfor içeren besinler nelerdir? Fosforun yararları ve zararları nelerdir? Günlük alınması gereken fosfor oranları nelerdir?

peynir

Kaynak: pixabay.com

Fosfor nedir?

İnsan vücudunda en çok bulunan minerallerden biri olan fosfor, oran olarak vücutta kalsiyumdan sonra en çok bulunan mineral olma özelliğini taşır. Fosfor vücutta genel olarak kemik yapısında ve diş yapısında, bunun dışında hücre zarlarının yapısında bulunmaktadır.

Dolayısıyla sağlıklı ve sağlam kemikler için, aynı şekilde sağlıklı dişler için fosfor son derece ihtiyaç duyulan bir mineraldir. İnsan metabolizmasında bünyeye alınan besinlerin enerjiye dönüştürülme işleminde etkin rol oynayan fosfor, vücuttaki tüm bu biyokimyasal çalışmalar için ihtiyaç duyulan en önemli enzimlerden biri olma özelliğini taşımaktadır. Fosfor bu durumların dışında iskelet yapısında kasların düzgün bir biçimde çalışabilmesinde, böbreklerin düzgünce işlevini yerine getirebilmesinde ve kalp sağlığının korunmasında önemli bir rol üstlenmektedir. Metabolizmada işlevlerini B vitamini ile ortaklaşa bir şekilde yürüten fosfor, genel olarak bakıldığında eksikliği çok fazla görülmeyen bir vitamin olma özelliğini taşımaktadır. Çünkü günlük olarak beslendiğimiz çoğu ürünün içeriğinde fosfor bulunmaktadır.

Fosforun yararları nelerdir?

  • Vücuttaki asit ve baz dengesinin sağlanması, fosfor sayesinde mümkün olmaktadır.
  • Hormonların sağlıklı olarak üretilmesinde fosfor etkili bir mineraldir.
  • Kemiklerin ve dişlerin sağlıklı olarak gelişebilmesi, vücuda alınan yeterli sayıdaki fosforla mümkün olmaktadır.
  • Sinir sisteminin düzgün bir şekilde çalışmasını sağlar ve sinirlerin vücutta olması gerektiği gibi iletilmesine yardımcı olur.
  • İnsanın zihnini daha canlı tutmasına ve aktif bir şekilde kullanmasına olanak sağlar.
  • İnsan metabolizmasındaki asitlerin ve bazların dengeli bir biçimde kalmasını sağlar.
  • Sağlıklı bir bünyede gerçekleşen reaksiyonlarda aktif görev alır.
  • Sindirim sisteminin sağlıklı çalışabilmesinde aktif rol oynar.
  • Yıpranmış ve zarar görmüş hücreleri onarma etkisi vardır.
  • Erkeklerde ve kadınlarda olması gereken hormonal yapının sağlanmasına yardımcı olur.
  • Boşaltım sisteminin sağlıklı bir biçimde işlevlerini yerine getirmesine katkı sağlar.
  • Vücutta protein oluşturulmasında etkilidir.
  • Günlük aktivitelerin gerçekleştirilmesi için ihtiyaç duyulan enerjinin üretilmesinde rol alır.
  • Vücutta anemi hastalığının oluşma riskini azaltır.

Fosfor İçeren Besinler Nelerdir?

İnsan bünyesinin en kolay fosfor elde edebileceği besinler; kefir, peynir, yoğurt, süt, yumurta, tavuk eti, kırmızı et, balık, kabuklu deniz ürünleri, ton balığı, uskumru, alabalık, somon, dondurma, çikolata, fındık, kuru kayısı, kuru üzüm, kuru erik, meyve tohumları, tahıllı ekmek, mısır, kuşkonmaz, bezelye, soya ve avokadodur.

Sıraladığımız bu kısa listede, meyveler diğer ürünlere göre daha az fosfor içerse de; genel yapı itibariyle günlük hayatımızda sıkça tüketebildiğimiz ve kolaylıkla elde edebileceğimiz bir çok besinde fosfor bulunmaktadır. Bu nedenle fosfor ihtiyacımız çok kolay giderilebildiği için fosfor eksikliği çok sık yaşanan bir durum olmamaktadır.

somon

Kaynak: pixabay.com

Günlük Alınması Gereken Fosfor Oranları

Her vitaminde ve mineralde olduğu gibi fosfor söz konusu olduğunda da, insan bünyesinin ihtiyaç duyduğu fosfor miktarı kişinin cinsiyetine göre ve hangi yaşta olduğuna göre değişiklik gösterebilmektedir. Sağlıklı bir insanın alması gereken fosfor miktarıyla sağlık problemleri yaşayan bir kişinin alması gereken fosfor miktarı aynı olamayacağı gibi, aynı şekilde genç bir insanın ihtiyaç duyduğu fosfor miktarıyla daha orta yaşlı bir insanın ihtiyacı olan fosfor miktarı aynı olmayacaktır. Yaşlara göre uzmanlar tarafından belirlenen günlük fosfor miktarı ise şu şekildedir;

Advertisement
  • 0 – 6 aylık olan bebekler : Günlük 100 miligram
  • 7 – 12 aylık olan bebekler : Günlük 275 miligram
  • 1 – 3 yaşında olan çocuklar : Günlük 460 miligram
  • 4 – 8 yaşında olan çocuklar : Günlük 500 miligram
  • 9 – 18 yaşında olan çocuklar : Günlük 1250 miligram
  • 19 yaş ve üzeri olan yetişkinler : Günlük 700 miligram

Günlük alınması gereken fosfor değerleri bu şekildeyken, yine uzmanlar tarafından söylenen yetişkin sayılabilecek bireylerin, gençlere göre daha az fosfor alması gerekliliği de unutulmamalıdır.

Fosfor Eksikliğinde Neler Yaşanır?

  • Dişlerde çürümeler meydana gelir.
  • İştahsızlık oluşmaya başlar.
  • Bir çok kemik hastalığı (en çok görülen raşitizmdir) baş göstermektedir.
  • Anksiyete ve gereksiz stres durumlar oluşmaya başlar.
  • Ani uyuşmalar ve sürekli yorgunluk hali başlar.
  • Çocuk yaşta fosfor eksikliği çeken bireylerde uzama hali yavaşlamaya başlar.
  • Sindirim sisteminde bir takım sorunlar baş gösterir.


Leave A Reply