Abaka Han Kimdir? İlhanlı Devletinin İkinci Hükümdarının Hayatı

0
Advertisement

Abaka Han Kimdir? İlhanlı Devletinin ikinci hükümdarı olan Abaka Han hayatı, biyografisi, döneminde yaşanan olaylar hakkında bilgiler.

Abaka Han

Kaynak: wikipedia.org

Abaka Han, İlhanlılar Devleti’nin ikinci hükümdarıdır (Moğolistan 1243-Hemadan 1282). Hükümdarlık dönemi: 1265-1282.

İlhanlılar Devleti‘nin kurucusu ve babası olan Hülagu Han’ın ölümünden sonra hanedanın temsilcileri tarafından han seçildi (1265). Bu seçim Moğolların büyük hanı Kubilay Kağan tarafından 5 yıl sonra onaylandı. Dönemi büyük ölçüde Mısır Memluklarına karşı verdiği mücadelelerle doludur. Memluklara karşı üstünlük sağlamak amacıyla Batı Hıristiyan dünyasıyla da yakın ilişkiler kurmak için bazı girişimlerde bulundu. 1274’te Lyon’a, 1277’de Roma’ya elçiler gönderdi.

İngiltere Kralı I. Edward, Papa IV. Clementius, X. Gregoirus Abaka Han’a gönderdikleri mektuplarda, ortak düşmanları olan Memluklara karşı kendisini destekleyeceklerini belirttiler. Bu desteğe karşın Memluklara karşı ortak bir eylem gerçekleştirilemedi. 1284’te kardeşi Mengü-Timur, Memluklar tarafından Hama yakınlarında büyük bir bozguna uğratıldı. Kuzeyden gelebilecek bir tehlikeyi önlemek amacıyla Kür Irmağı’nın karşı kıyısında bir set yaptırdı. Veziri Şemsettin’in yardımıyla da Kafkas Türklerini egemenliği altına aldı. Doğudaki en büyük başarısı 1270’te Çağatay Orduları karşısında kazandığı büyük zaferdir. Maveraünnehir’deki karışıklıklardan yararlanarak Buhara’yı yakıp yıktı. Bizans İmparatoru VIII. Mikhael Palaiologos’un (1259-1282) kızı Maria ile evli olan Abaka Han’ın ölümünden sonra yerine kardeşi Ahmet Teküdar Han geçti.


Kaynak – 2

Abaka Han (1234-1282), İran’da İlhanlılar Devletini kurmuş olan Hulagu Han’ın oğlu ve bu devletin ikinci hükümdarıdır. Cengiz Han’ın torununun oğludur. Moğolistan’da doğdu. Babasının ölümü üzerine, 1265 te Moğol beyleri tarafından Hanlığa seçildi. Babası gibi Türk yasalarını, geleneklerini korumaya meraklı olduğundan, bütün hayatı boyunca İslam şeriatının Türk adetleri yerine yerleşmemesi için çok uğraştı. Devrinin en büyük askeri hareketi, Abaka Han’ın Mısır Memlukleri’ne karşı duyduğu kinin, neticesinde girişilen harblerdir. Mısır ve Suriyede başarı sağlayabilmek, doğu ve kuzeyden gelecek tehlikeleri bertaraf edebilmek için Kıpçak Moğolları ile sulh yapmış, Kür Irmağının kenarına set çektirmiş, Kafkas kabilelerini emri altına almıştı. Ayrıca Buhara şehri de tahrip edilerek, doğudan gelebilecek baskınların büsbütün önü alınmış oldu.

Eşlerinden biri bir Bizans Prensesi olan Abaka Han, Roma’ya, İngiltere’ye, Fransa’ya baş vurarak, Mısır Memluklerine karşı müşterek bir hareket için, Hıristiyan devletlerinden yardım istedi. Hepsinden müspet cevaplar aldıysa da, bu beraberce hareket bir türlü yapılamadı. Memlûkler’in hem Hıristiyanlar, hem de İlhanlılar üzerindeki üstünlüğü uzun zaman devam etti. 1280 de İlhanlılar Suriye’ye girip Halep’i harap ettilerse de ertesi yıl Memlûkler tarafından bozguna uğratıldı.

Advertisement

Abaka Han’ın içkiye düşkün olduğu söylenir. 1282 de Hemedan’da öldü. Yerine kardeşi Ahmet Teküdar geçti.


Leave A Reply