Abraham Lincoln kimdir? Amerika’nın köleliğin kaldırılmasında büyük rol oynamış başkanı Abraham Lincoln’ün hayatı ve dönemi.
Dünyaca ünlü Abraham Lincoln Heykeli
Abraham Lincoln
Amerika Birleşik Devletleri’nin 16. Başkanıdır. Amerikan Birliği’nin sağlanmasında önemli payı olmuş bir devlet adamıdır. Demokrasiye olan inancı ile tanınır.
Abraham Lincoln Kentucky eyaletinde bir çiftlikte doğdu. İngiltere’den Amerika’ya göç etmiş bir ailedendi. Babası dülgerdi. Annesi Abraham Lincoln henüz 8 yaşındayken öldü. Bu sırada Lincoln’lar İndiana’da bir kulübede yaşıyorlardı.
Lincoln 21 yaşına gelinceye kadar vahşi hayvanların dolaşıp durduğu balta girmemiş ormanların yakınındaki bu tahta kulübede çok zor şartlar içinde yaşadı. Arada sırada okula da gidiyordu. Kendisini daha çok çeşitli konularda kitaplar okuyarak yetiştirdi.
Lincoln 1831’de iki arkadaşı ile birlikte bir gemiye binerek New Orleans’a gitti. Bir süre sonra New Salem’deki bir dükkanda satıcı olarak çalışmaya başladı. 1837’ye kadar burada küçük bir köy evinde yaşadı. Bu sırada Amerikalılar’la Kızılderililer arasında savaş çıktı. Hükümet halk arasından asker topluyordu. Lincoln da gönüllü yazıldı. Böylece askerlik hayatına atılmış oldu. New Salem’li askerler Lincoln’u başkan seçmişlerdi. Savaştan sonra da halk onu milletvekiliğine adaylığını koyması için teşvik etti. Lincoln o seçimlerde kazanamadıysa da 1834’teki seçimlerde büyük bir çoğunluk sağlayarak kongreye seçildi.
Lincoln Mecliste
Lincoln mecliste, ileri görüşlülüğü, çalışkanlığı, zekası, konuşma kabiliyeti ile dikkati çekti. Bu arada köleliğin kaldırılması için savaşmaya başladı. Boş vakitlerinde hukuk çalışıyordu. 1836’da diploma aldı. 1846’da Whig Partisi adayı olarak millet meclisine üye seçildi. 1856’da İllinois’teki Cumhuriyetçi Parti teşkilatının başkanı oldu. Köleliği yeren ünlü söylevlerini bu sırada verdi. 1860′ da Amerikan Başkanlığına seçildi.
1861’de Güney Carolina eyaleti 6 eyaletle daha birleşerek Jefferson Davis’in başkanlığında Amerika Devletler Federasyonu’nu kurdu. Amerika Birliği’nden ayrıldı. Lincoln Birlik’in bozulamayacağını hiçbir eyaletin Birlik’ten kendi isteği ile ayrılmaya hakkı olmadığını ileri sürüyordu. Güney eyaletleri bunu bir savaş teklifi olarak yorumladılar. Böylece 1861’de Güney-Kuzey İç Savaşı başladı. Lincoln savaş için 75.000 gönüllü asker istiyordu. Halk Lincoln’un bu dileğini derhal yerine getirdi. Savaş 5 yıl sürerek 1865’te Kuzeyliler’in zaferiyle sona erdi.
Ölümü
Aynı yılın 14 nisan gecesi Lincoln Washington’daki Ford’s Tiyatrosu’nda verilen bir temsilde bulunuyordu. Saat 10’u bir iki dakika geçe tiyatronun tanınmış sanatçılarından biri Lincoln’un locasının arkasından ona tabanca ile ateş eti. Kurşun Lincoln’ün beynine rastlamıştı. Başkan ertesi sabah öldü. Böylece Lincoln akıl dengesi bozuk bir artistin kurşununa kurban gitti. İllionis’te, Springfield’deki Oak Ridge Mezarlığı’na gömülmüştür.
A.B.D.’nin Washington’dan sonra en büyük başkanı sayılır. Emsalsiz bir sağduyu ile iç savaşı idare etti. Savaşı liberal Kuzey’e kazandırdıktan sonra Güney’e şefkatle davrandı. A.B.D. tarihinin en büyük krizini yendi. Ülkeyi parçalanmaktan kurtardı. İnsan haklarının ve hürriyetin savunucusu olarak bütün dünyada saygı kazandı.
Kaynak 2
Abraham Lincoln Biyografisi
Abraham Lincoln, Amerika Birleşik Devletleri’nin 16. devlet başkanı (Kentucky/Hodgenville 1809 – Washington 1865). Çiftlik çalışmasından ayırabildiği zamanlarda kendini eğitti. 1818’li yıllarda Ohio Irmağı’na gemilerde çalışması, yaşamında yeni bir ufuk ve kentli insanları tanımasına yol açtı. 1830’da ailesi Coles County (İllinois) yöresine yerleşti. New Salem Kasabası’nda bir dükkanda çalışmaya başladı. 1832’de patlak veren Kızılderililerle çarpışmalarda, bölgesinin gönüllülerinin subayı seçildiyse de, çatışmaya katılmadı.
New Sealem’e dönüşte girdiği eyalet meclisi seçimlerini yitirince krediyle kurduğu dükkan işinde borca girdi ve çeşitli işlerde çalışıp geçimini sağlayıp borcunu ödedi. 1834’te İllinois Temsilciler Meclisi’ne seçildi. Hukuk öğrenimine başladı. O dönemde avukatların bölge bölge dolaşma zorunluluğu nedeniyle 31.000 km2’lik alanı kaplayan geziler yaptı. 1846’da Whiglerden Kongre’ye seçildi. 1848’de İllinois Bölgesi’nden seçilen tek Whig partili olması nedeniyle büyük bir varlık gösteremedi. 1854-1858 arasında köleliğe karşı konuşmalarıyla dikkati çekti.
1856’da yeni oluşan Cumhuriyetçi Parti’ye katıldı. 1860’ta Cumhuriyetçilerden başkan adayı gösterildi, 1861’de 16. devlet başkanı olarak göreve başladı. Öte yandan Güneyde Birlik’ten ayrılan 7 eyaletin delegeleri Amerika’nın Konfedere Eyaletleri adına Jefferson Davis’i başkan seçtiler. Böylece genelde köleliğe karşı olan Birlik yanlıları (kuzey ve Konferede Eyaletler (Güney) arasında bir iç savaşın kaçınılmazlığı ortaya çıkınca savaşa karar vermek zorunda kaldı. 1862’den sonra yetenekli birkaç komutanla yürüttüğü çarpışmalarda iki taraf da korkunç kayıplar verdi. 1863’te Özgürlük Bildirisi ile köleliğe son verdiğini açıkladı.
1864’te başkomutanlığa atadığı Ulysses S. Grant’ın, Güneyi dize getirmesinden sonra Güney ve Kuzey’i birleştirmek ve yeni ABD’yi oluşturmak için olağanüstü çaba harcadı. Aynı yıl sonunda yeniden başkanlığa seçildi. Güney’deki savaş yenilgisinin yaralarını sarmak ve kölelik yanlılarının sürüp giden direnişlerine karşı mücadele etti. 1865’te Washington’daki Ford’s Theater’de temsil seyrederken, aktör John Wilkes Booth’un kurşunlarına hedef olup yaşamını yitirdi. En güç koşullarda yüklendiği devlet başkanlığını en iyi biçimde sürdüren, halkın sevip beğendiği, liberal görüşlü, sağlam kişilikli ve insancıl bir devlet adamı olarak tarihe geçti.
