Adak nedir ve ne anlama gelir? Adak adamak nasıl yapılır, tarihçesi nedir? Tarih boyunca adak adamak ve uygulanışı.
Arka resim kaynak: pixabay.com
Adak Nedir? – Sözlük Anlamı
“Adak”Adanılan şey, nezir
“Hanım, bu aldığınız şeylerin adağını unuttunuz.” – H. R. Gürpınar
“adak adamak “bir dileğin gerçekleşmesi amacıyla kurban kesip yoksullara dağıtmak veya kutsal olduğuna inanılan bir güce niyette bulunmak
“Sen bana niye söylemedin? Sadaka verirdik, adak adardık.” – M. Ş. Esendal
Adak, bir isteğin yerine gelmesi ya da bir korkunun giderilmesi endişesi ile Yaradan’a karşı yapılan bir vaattir. Bu adet insanlar arasında oldukça eskidir. En ilkel dinlerden en gelişmiş dinlere kadar hemen hemen hepsinde adağa rastlanır. Günümüzde adak olarak ya kurban kesilir ya da kutsal olduğu düşünülen yerlere mum dikilir. İslamiyette en değerli adak yetim doyurmak, fakir giydirmek gibi sevap sağlayacak hareketlerdir.
Kaynak: pixabay.com
Adak Adamanın Tarihçesi
Bir isteğin yerine gelmesi veya bir korkunun giderilmesi endişesiyle Tanrı’ya karşı yapılan vaattir. Tanrı’ya bir şey adamak adeti insanlar arasında çok eskidir. En ilkel dinlerden en gelişmişlerine kadar hemen hepsinde adaklara rastlanır. İlk inanışlara göre, İnsanların kaderleri tanrıların ellerinde bulunduğundan, onların iyiliğini kazanmak, bazılarının da kötülüklerinden korunmak lazımdı. Bunun için de insanın çok sevdiği bazı şeylerinden fedakarlıklarda bulunması gerekiyordu. Bu sebeple hayvan, insan, hatta kendi öz evladını kurban etmek icap ediyordu.
Eski Türklerde en büyük adak attı. İslamiyeti kabul etmeden önce Araplar arasında evlat kurban etmek adet haline gelmişti. Muhammed Peygamber’in dedesi Abdülmuttalip’in on oğlu olursa birini putlara kurban edeceğini adadığı anlatılır. Onuncu oğlu Abdullah’ı (Muhammed’in babasını) kurban etmek üzereyken, bir kahinin aracılığıyla, yüz deve kurban ederek oğlunu kesmekten kurtulduğu rivayet edilir.
Eski Yunanistan’da da adaklara rastlanır. Troya savaşı sırasında Agamemnon, bir rivayete göre denizdeki fırtınanın dinmesi, bir rivayete göre de rüzgar çıkması için kızı Iphigenia’yı Fırtınalar Tanrıçası Artemis‘e kurban etmiştir. Eskiden Roma’da da tanrıların İmparatordan memnun kalmaları için her beş yılda, bazan on veya yirmi yılda bir, toplu olarak, genel fedakarlıklar yapılırdı. Milletçe yapılan bu hareketle felaketlerden, salgın hastalıklardan, tabiat afetlerinden korunulduğu zannedilirdi. Yahudilik, Hıristiyanlık ve Müslümanlık gibi gelişmiş dinlerin ortaya çıkmaları, yerleşmeleri sayesinde bu türlü vahşi adetler kaldırılmıştır.
Bugün adak olarak ya kurban kesilmekte, ya mukaddes kitaplardan parçalar okunmakta, ya da mukaddes yerlere mum dikilmektedir. Islâmiyette en . kıymetli adak yetim doyurmak, fakir giydirmek gibi sevap sağ-lıyacak hareketlerdir.
