Adolf von Baeyer kimdir? Nobel ödüllü Alman organik kimyacısı olan Adolf von Baeyer hayatı ve çalışmaları ile ilgili bilgiler.
Adolf von Baeyer
Adolf von Baeyer Kimdir?
Adolf von Baeyer (d. 31 Ekim 1835, Berlin – ö. 20 Ağustos 1917, Starnberg, Münih yakınları), indigonun (çivit) bireşimini gerçekleştiren (1880) ve yapısını belirleyen (1883) Alman deneysel organik kimyacı. Ftalein boyalarını bulması ve ürik asit türevleri, poliasetilenler, oksonyum tuzlan gibi bileşikler üzerindeki araştırmaları da önemli çalışmaları arasındadır. Aynca bazı halkalı organik bileşiklerin kararlılığını açıklayan bir “gerilme” (Spannung) kuramı geliştirmiştir.
Baeyer kimyaya Robert Bunsen’in öğrencisi olarak başladı ama, gelişmesinde Au-gust Kekule’nin etkisi çok daha belirleyici oldu. 1858’de Berlin Üniversitesi’nde doktora çalışmasını tamamlayarak 1860’ta öğretim görevine başladı ve 1872’ye değin Berlin Meslek Okulu’nun kimya laboratuvarını yönetti. Strasbourg Üniversitesi’ndeki profesörlük görevinden sonra, 1875’te, Münih Üniversitesi’nde Justus von Liebig’den boşalan kimya profesörlüğünü üstlendi. İndigo konusundaki çalışmalan nedeniyle 1881’de Londra’daki Royal Society’nin Davy Madalyasıyla ödüllendirildi; 1905’te Nobel Kimya Ödülü’nü aldı. Aynı yıl, 70. doğum yıldönümü nedeniyle bilimsel makaleleri derlenerek yayımlandı.
Araştırmaları ve Bilime Olan Katkıları
Pek çok bilimsel başarısı arasında, günümüzde birçok plastiğin temelini oluşturan fenolftalein , floresein ve diğer reçinelerin, barbitürik asit (1864) ( barbitüratların temel bileşeni) gibi ürik asit türevlerinin ve fenol – formaldehit reçinelerinin keşfi yer almaktadır. 1872’de fenol ile deneyler yaptı ve neredeyse Leo Baekeland’ın daha sonra Bakalit olarak adlandırdığı şeyi keşfetti .
Ancak Baeyer, her şeyden önce, 1880’in ilk aylarında ve boyalarla on yedi yılı aşkın bir araştırmadan sonra , indigo olarak da bilinen indigo sentezini başarmış ve moleküler yapısını 1883’te belirlemiş olmasıyla bilinir. Ancak 1928’e kadar çift bağın stereokimyasının, X – ışını kristalografisi kullanılarak Baeyer tarafından önerildiği gibi bir cis izomeri değil , bir trans olduğu belirlendi .
Bu çalışması için 1881’de Royal Society’nin Davy Madalyası’nı aldı ve 1905’te kimyasal boyalarla organik kimyanın gelişimi için Nobel Kimya Ödülü’ne layık görüldü. 1911’den beri Adolf von Baeyer Ödülü her yıl verilmektedir.
Adı, Baeyer-Villiger oksidasyonu ve Baeyer reaktifi gibi birkaç “ad reaksiyonunda” yansıtılır. Ayrıca yapısal kimyada Von Baeyer terminolojisi ve alisiklik bileşiklerin Baeyer gerilim teorisi (ona Nobel ödülünü kazandıran) vardır. 1884’te Prusya Bilimler Akademisi’ne ve 1885’te Kraliyet Cemiyeti’nin yabancı bir üyesi olarak birçok bilim akademisine üye seçildi.
