Ateş İle İlgili Deyimler ve Anlamları Açıklamaları, İçinde Ateş Geçen

İçinde ateş kelimesi geçen deyimler nelerdir? Ateş ile ilgili deyimler, açıklamaları. Ateş hakkında deyimler ve anlamları

Arka resim kaynak: pixabay.com

Ateş İle İlgili Deyimler

• *** ateş açmak
  ateşli silahla mermi atmaya başlamak.
• *** ateş almak
  1) yanmak, tutuşmak; 2) ateşli silah patlamak; 3) mec. coşmak: “Bir sözden, bir asker geçişinden, bir düşünceden yüreği parlar, gönlü ateş alır.” -M. Ş. Esendal. 4) mec. telaşlanmak, heyecanlanmak; 5) mec. öfkelenmek; 6) mec. acele davranmak, acele etmek.
• *** ateş almaya mı geldin?
  uğradığı yerden hemen gitmeye kalkan kimseye sitem olarak söylenen bir söz.
• *** ateş bacayı (saçağı) sarmak
  bir olay, önüne geçilemez, tehlikeli bir durum almak.
• *** ateş gibi
  1) çok sıcak; 2) zeki, çalışkan ve becerikli; 3) kıpkırmızı.
• *** ateş gibi kesilmek
  beklenmedik bir olay karşısında öfke sonucu kanı beynine sıçramak: “Yüzüm nasıl bir hâl aldı bilmiyorum fakat ateş gibi kesildiğini iyi biliyorum.” -T. Buğra.
• *** ateş gibi yanmak
  ateşi yükselmek: “Alnı, yanakları ateş gibi yandığı hâlde vücudu tir tir titriyor, dişleri birbirine çarpıyordu.” -H. Taner.
• *** ateş kesilmek
  1) çok kızgın davranışlarda bulunmak, ateş püskürmek; 2) sonradan çok çalışkan, hareketli ve becerikli olmak.
• *** ateş kesmek
  ateşli silahlarla yapılan atışa son vermek.
• ***ateş pahası
  çok pahalı
• *** ateş püskürmek
  çok öfkeli olmak: “Parça parça morarmış yüzüyle ateş püskürüyordu.” -A. Ş. Hisar.
• *** ateş saçmak
  çok kızmak, çok öfkelenmek.

*** ateş vermek
tutuşturmak.

• *** ateş yağdırmak
  1) ateşli silahlarla aralıksız mermi atmak; 2) mec. çevresindekilere ağır sözler söylemek.
• *** ateşe tutmak
  1) az ısıtmak; 2) üzerine ateşli silahla mermi atmak.
• *** ateşe vermek
  1) ateş içine sokmak: “Bir parça büküyor, onu tekrar ateşe verinceye kadar evvelki hazır oluyordu.” -M. Ş. Esendal. 2) bir yeri kasten yakmak, kundak sokmak; 3) mec. aşırı telaşa ve sıkıntıya düşürmek; 4) mec. bir ülkeyi savaşa sokarak veya kargaşa ve karışıklık yaratarak sıkıntı ve yıkıma uğratmak.
• *** ateşe vurmak
  bir yemeği pişmek üzere ocağa koymak: “Taş ocağın üstünde, ateşe vurduğu güveçten, kaynayan etin kokusu geliyordu.” -N. Cumalı.
• *** ateşe vursa duman vermez
  pek cimri olanlar için söylenen bir söz.
• *** ateşi başına vurmak
  çok öfkelenmek, sinirlenmek, coşmak.
• *** ateşi çıkmak (yükselmek)
  hasta vücut ısısı olağandan çok artmak.
• *** ateşi düşmek
  hastanın ateşi geçmek veya azalmak.
• *** ateşi uyandırmak
  sönmek üzere olan ateşi canlandırmak.
• *** ateşini almak
  1) yüksek vücut ısısını düşürmek: Alnına sirkeli bez koyun, ateşini alır. 2) derece ile ateşi ölçmek; 3) mec. acıyı, yanmayı azaltmak.
• *** ateşle oynamak
  pek tehlikeli bir işle uğraşmak.
• *** ateşler içinde yanmak
  1) hasta çok ateşli bir durumda olmak; 2) mec. bir şeye fazlasıyla tutulmak.

*** başını ateşlere yakmak
başına büyük bir dert almak.

• *** (birine) ateş basmak
  kızarmak, sıkılıp başına kan yürümek.
• *** (birinin) ateşine yanmak
  bir kimse yüzünden zarara uğramak.
• *** içine ateş atmak
  aşırı acı, sıkıntı veya üzüntü verecek davranışta bulunmak: “Nazmiye’nin içine avuçla ateş atıp evden içeri giriyor ama başını kaldırıp pencereye bakmıyordu.” -O. Kemal.
• *** içine ateş düşmek
  büyük bir acı ve üzüntünün etkisi altına girmek: “Pamuk zamanı gelince, köylüler Toros’tan pamuğa dökülünce içine bir ateş düştü, duramaz oldu.” -Y. Kemal.
• *** içinin ateşi küllenmek
  sıkıntıdan kurtulmak: “İçimin ateşi hiç küllenmedi. Seneler geçtikçe daha alevleniyor. Evlat acısı bu …” -H. R. Gürpınar.
• *** iki ateş arasında kalmak
  zor bir durumda karar verememek.
• *** kendini ateşe atmak
  bile bile tehlikeli bir işe girişmek: Kendinizi ateşe atıyorsunuz
• *** yüreğine od (ateş) düşmek
  felakete uğramak, çok üzülmek: “Adam odur ki komşusunun ineği dişi doğurdu der, yüreğine od düşer.” -M. Ş. Esendal.
• *** yüreğini ateş almak
  aşırı üzülmek, fazla üzüntüden içi yanmak: “Gülbahar’ın yüreğini ateş almış yanıyordu.” -Y. Kemal.
• *** ağzının içi yangın yerine dönmek
  ağzının tadı bozulmak, tat alma duyusunu yitirmek: “Ağzımın içi yangın yerine dönüp yine de ağrılar kesilmeyince çok sıkıntılı bir vaziyete düştüm.” -R. N. Güntekin.

*** yangın bacayı sarmak
durum olağanüstü kötüye gitmek.

• *** yangın yerine dönmek
  çok kalabalıklaşmak.
• *** yangına körükle gitmek
  gerginliği, uzlaşmazlığı artıracak biçimde davranmak: “Bey, bana teselli verecek yerde sen de yangına körükle gidiyorsun.” -H. R. Gürpınar.
• *** yangına vermek
  tutuşturmak, bir şeyi bilerek yakmak.
• *** yangından mal kaçırır gibi
  bir işte gereksiz telaş ve ivedilik göstererek, herkesten saklamaya çalışarak.
• *** yangını körüklemek
  gerginliği, anlaşmazlığı artırmak.