Ahi Evran Kimdir? Türklerin İslam anlayışını benimsemesinde büyük yeri ve önemi olan Ahi Evran’ın hayatı, eserleri, düşünceleri ve çalışmaları hakkında bilgi
Ahi Evran
Ahi Evran; sofi ve esnaf örgütçüsüdür (Horasan 1236-Kırşehir 1329).
Asıl adı Mehmet Nasrettin, Genç yaşta Horasan’dan ayrıldı. Çeşitli yöreleri dolaştıktan sonra Kırşehir’e yerleşti. Ahilik örgütünün önderleri arasında yer aldı. Kırşehir’de bir Kârhâne (iş ve üretim yeri) açtı, burada dericilikle uğraştı. Ahilik‘te önemli bir yeri olan “Orta sandığı”nı kurarak, iş yerlerinde günümüzdeki sendikacılık, kooperatifçilik ve standartçılığa benzer etkinliklerde bulundu. İş yerlerinde sosyal güvenliği sağlayacak kurallar koydu. Yaşamıyla ilgili bir çok söylence vardır. Bunlardan en yaygın olanına göre, Ahi Evran Hz. Muhammed döneminde yaşadı. Bedir Savaşı’nda (624) Alem-i Şerifi (Kutsal Bayrak) taşıdı. “Evran” adı kendisine Hz. Muhammed tarafından verildi. Bir başka yaygın söylenceye göre Hz. Muhammed‘in amcası Abbas’ ın oğlunun düğününde kesilen develerin derileri Ahi Evran’a verildi. Ahi Evren, bunları bir gece içinde tabaklayarak dericilik zanaatındaki becerisini kanıtladı. Bunun üzerine Hz. Muhammed Evran’ın beline “şed” (esnaflarda ustalığı belirleyen kuşak) bağladı ve icazetname verdi.
Kimseyi kandırma. Kanaatkar ol. Dünya malına tamah etme. Yanlış ölçme. Eksik tartma. Kuvvetli ve üstün durumda iken, affetmesini, hiddetli iken yumuşak davranmasını bil ve kendin muhtaç iken bile başkalarına verecek kadar cömert ol. – Ahi Evran
Ahi Evran Eserleri
Ahî Evran, hem bir veli hem de yüksek dereceli bir âlim idi. Çok kıymetli eserler bırakmıştır. Tespit edilebilenler şunlardır:
Menhac-i Seyfi (Şafii İlmihalidir)
Metâliu’l-İmam
Tebsîrtatu’l-Mübtedî ve Tezkirâtü’l-Müntehi
Et-Teveceühü’l-Etemm
Mürşidü’l-Kif’aye
Ağâz-ı Encam
Medh-i Fakr ve Zemm-i Dünya
Yezdan Şinaht
Mükâtebât
Fakat ona nispet edilen eserlerin tamamının gerçekten ona ait olup olmadığı konusundaki araştırmalar yeterli aşamada değildir.
Ahi Evran Türbesi:
Ahi Evran Türbesi, Kırşehir’deki bu türbe, aynı adı taşıyan mahallede bulunmaktadır. İlk yapılış tarihi bilinmemektedir. Bugünkü biçimini 1482’de Dulkadiroğullarından Alaüddevle döneminde aldı. Zamanla eklenen başka yapılarla değişiklikler geçirdi. Kesme taştan yapılmış olan türbeyi iki kubbe örter ve bu kubbelerin altında 6 sanduka bulunmaktadır.
