Akılcılık nedir? Akılcılığın sorumlulukla olan ilişkisini nasıldır, etkileri nelerdir, akılcılık ve sorumluluk hakkında bilgi.
Akılcılığın Sorumlulukla Olan İlişkisi
Akıllı ve akılcı insan, kendi şahsına, ailesine, milletine ve insanlığa olan sorumluluğunu bilen kişidir. Sorumluluk, önce insanın kendi vicdanında ortaya çıkar. Şayet kişiler akılcı bir tutum ve davranışı benimsememişse, önce kendi ailesine sonra da içinde yaşadığı topluma zararlı olmaya başlar.
Sorumluluğun bilincinde olmayan insan, aklını yeterince kullanamıyor demektir. Akılcılık ise sorumlulukla yürür. Hayvanlarda bir sorumluluk duygusu bulunmadığına göre, akıl ve akılcılıktan da söz etmemiz imkânsızdır. Ancak aklı olanın sorumluluğu vardır. Öyleyse, akılcılıkla sorumluluk sadece insanlara özgü bir vasıftır. İslâmiyet, aklı olmayanı dinden bile sorumlu tutmamıştır. Sorumluluk, hiç kimsenin tesirinde kalmadan yapılması gerekenleri yerine getirmektir.
Akılcı İnsanın Özellikleri
Akılcılık; olayları ve problemleri inceleyerek bir karara varmayı gerektirir. Akılcı insan, kendini dünyanın en akıllı kişisi olarak görmez. Bu da bir çeşit sorumluluk örneğidir.
Akılcılık her türlü insan ilişkilerinde ve faaliyetlerinde görülür. Bilimin temelinde de akılcılık yatar. Akılcı insan, bilgi ve kabiliyetini aşan konularda insanları yanlış yönlendirecek sorumsuz işlere girişmemelidir. Meselâ doktor olmadığı halde, hasta arkadaşlarına ilaç tavsiye etmek bir çeşit sorumsuzluktur. Akılcı insan bunu yapmaz. Akıl; bilgi, kültür ve inançla beslenmedikçe kime karşı sorumlu olacağını bilemez.
Akılcı insan, hayatının her döneminde olumlu işler ve görevler üstlenmekten kaçmaz . Sorumluluktan kaçmak akılcılık değil, kurnazlıktır.
Yapılacak işlerin ne gibi sonuçlar doğuracağını, akıl ve mantık süzgecinden geçirmek’ de akılcı insanın bir sorumluluğudur. Bilhassa çok yetkili makamlarda bulunan kişiler böyle davranmak mecburiyetindedirler.
Akılcı insan, hem sorumlu olduğu makamı bilmeli, hem de sorumluluğunun sınırlarını koymalıdır. Sorumluluğa sınır koymamak ve belli bir düzene sokamamak bir çeşit hastalıktır.
