Alg nedir? Alglerin özellikleri nelerdir? Algler nasıl üremektedirler? Alglerin önemi nedir? Alglerin insan beslenmesindeki önemi nedir?
Algler kelimesinin anlamı nedir?
Alg kelimesinin Türkçe’de su yosunları anlamına geldiği söylenebilir. Kelimenin özü Latinceden gelmekte ve Latince dilinde deniz otu anlamına gelen “alga” kelimesinden türetilmiş bir kelime olmaktadır.
Tekil kullanımı alg olan su yosunlarının yani alglerin; özellik olarak hem bitkilere benzemesiyle hem de fotosentetik bir yapıya sahip olmasıyla birlikte en çok karıştırılan durumları kendilerinin birer bitki grubu olarak görülmesidir.Türkçede alglerin anlamı genel olarak su yosunu olarak geçtiğinden; yosun denildiğinde akla direkt olarak suyun içerisinde bulunan yosun tipi gelmektedir. Ancak normal şartlarda yosun kelimesinin kapsadığı alan hem kara yosunlarını hem de algleri yani su yosunları içerisinde barındırmaktadır.
Alglerin özellikleri nelerdir?
Alg yani su yosunu, fotosentezle ürettikleri ürünleri nişasta olarak depolama gibi bir işlemin içerisine girmemektedir. İçerik olarak Klorofil-C taşıyan algler; aynı zamanda bitki türlerinde bulunmayan farklı pigmentleri de bünyesinde barındırmaktadır. Farklı türdeki alg grupları değişik halde bulunabilen renklerini de bu farklı pigmentlere borçludur.
Algler nasıl üremektedirler?
Alglerin üreme şekilleri bazı durumlarda bitkilerin üreme şekillerine benzemektedir. Bu benzerliğe spor hücrelerinin veya eşey hücrelerin üretilmeye başlanması noktasında rastlamak mümkündür. Bunun dışında ikiye bölünme şeklinde üreme, tomurcuklanma şeklinde üreme ya da ana bitkinin üremesi gibi üreme çeşitleri de bulunmaktadır.
Alglerin önemi nedir?
Fotosentetik yapıdaki algler, sucul denilen ortamların ilk sıralarda yer alan üreticileri olduklarından sucul yaşamda fazlasıyla önem gösterilen türlerdendir. Çünkü aynı zamanda su içerisinde bulunan canlıların beslenme kaynağı tamamen alglerden karşılanmaktadır.
Bunun dışında insanların da kullandığı pek çok endüstri ürününde bu canlıların faydasından yararlanılarak hammadde olarak kullanıldıkları görülmüştür
Alglerin önem arz ettiği bir başka nokta, dünya üzerindeki bütün ekosistemlerin bütün olarak bir arada kalabilmesinde etkisinin olmasıdır. Yani örnek verilecek olursa; okyanuslarda var olan mikroskobik yosunların tüm dünyanın ihtiyaç duyduğu fotosentetik karbonun üçte ikisini ürettikleri göz önüne alınırsa; bu üretimin yapılmasındaki ana noktanın da algler tarafından yapılan su fotosentezinin sayesinde olduğu unutulmamalıdır.
Alglerin öneminden bahsetmeye başladığımız ilk paragrafta da bahsettiğimiz gibi; bu canlı formunun suda yaşayan diğer canlılar için ciddi bir besin kaynağı olduğu ve aynı zamanda çok iyi bir korunma kalkanı olduğu da söylenebilmektedir. Örneğin, Büyük Okyanus’ta yetişen bir alg türünün yaprakları bir hafta içinde dört buçuk metreye kadar büyüyebildiğinden bazı deniz canlıları bu yaprakların içerisinde saklanmayı kendilerine uygun görebilmektedir.
Alglerin insan beslenmesindeki önemi nedir?
Su yosunlarının içeriğinde ciddi anlamda çok faydalı vitaminler ve mineraller bulunmaktadır. Bir algin içeriğinde C vitamini, A vitamini, B6 vitamini, B2 vitamini ve B1 vitamininin yanı sıra; potasyum minerali, niyasin içeriği, demir minerali, kalsiyum minerali, potasyum minerali ve magnezyum minerali gibi oldukça faydalı içerikler bulunmaktadır. Özellikle Doğu Asya’da bulunan ülkelerde sağlıklı yaşam için müthiş bir alg tüketimi mevcuttur.
Alg Çeşitleri
Yeşil algler: Bu canlılar; tek hücrelileri, bunların oluşturdukları koloniler ve özelleşmiş dokulara sahip olmayan çok hücreli alglerden oluşur.
Çoğunlukla tatlı sularda yaşarlar. Üremeleri eşeyli ve eşeysiz yolla olur. Yeşil alglerin bir kısmı tamamen hareketsiz iken, çoğunluğunda ise hayatlarının belirli bir döneminde kamçı bulunur. Yapılarında klorofil, karoten ve ksantofil gibi pigmentler gözlenir. Hücre duvarı, selülozdan yapılmıştır. Bundan dolayı bu algler, kağıt yapımında kullanılır.
Ekolojik ve ekonomik yönden çok büyük öneme sahip olan yeşil alglere; spirogyra, ulva lactuca, chlamydomonas, pandorina, eudorina ve volvoks gibi canlıları örnek olarak verebiliriz.
Diyatomlar: Çoğu tek hücrelidir. Koloni halinde yaşayan örnekleri de bulunmaktadır. Tatlı su ve soğuk denizlerde yaşarlar. Kabuklarından salgıladıkları cıvık bir madde sayesinde kayarak hareket ederler. Çok sayıda türü bulunan diyatomlar, su ekosisteminde üretici olarak görev yaparlar.
Kırmızı algler: Klorofil ve fikoeritrin olarak bilinen kırmızı pigmentleri taşımalarıyla tanınan deniz algleridir.
Esmer algler: Denizlerde yaşayan esmer algler, 1-2 cm ile 60 m arasında değişebilen boyutlara sahiptir. Suların derinliklerinde yaşarlar. Bazı esmer alglerden (Laminaria, Sargassum, Fucus); K, P ve l2 elde edilir, suni ipeğe benzeyen ip yapılır, besin olarak değerlendirilir, ilaç sanayisinde, tıpta ve gübre sanayiinde kullanılır.
