Alkali Metaller ve Toprak Alkali Metallerin Özellikleri Nelerdir?

0
Advertisement

Alkali ne demektir? Alkali ve toprak alkali metaller hangileridir? Alkali ve toprak alkali metallerin özellikleri hakkında bilgi.

Alkali ve Toprak Alkali Metaller

Alkali ve Toprak Alkali Metaller

Alkali

Çözünen metal hidroksitleri ve özellikle alkali metallerin hidroksitleridir. Alkali terimi çoğu zaman çözeltisi baz özelliği gösteren (asitleri nötralleştiren, turnusolu maviye çeviren) maddeler için de kullanılır. Örneğin,sodyum karbonatın çözeltisi baz özelliği gösterdiğinden alkali olarak nitelendirilir. Amonyak da alkali sınıfına girer.

Alkali Metaller:

Periyodik çizelgenin IA grubunu oluşturan elementlerdir. Bu metaller, sodyum (Na), rubidyum (Rb), fransiyum (Fr)’dur. Lityum, potasyumun yoğunlukları sudan büyüktür. Grupta atom numarasının artmasıyla birlikte iyon yarıçapı ve yoğunluğu artar; buna karşılık erime noktası ve elektronegatiftik azalır. Yerkabuğunda sodyum % 2,63, sodyum ve potasyum yerkabuğunda bol bulunan elementler arasındadır. Alkali metaller bileşiklerinde her zaman +1 yükseltgenme basamağında bulunurlar. Kimyasal bakımdan çok etkin olduklarından doğada serbest olarak bulunamazlar. Ametallerle doğrudan doğruya ve şiddetle tepkimeye girerek hidrojen çıkarırlar. Bu tepkimenin yavaş ve sakin olması nedeniyle laboratuvarlarda alkali-metal artıklarının yok edilmesi için etil alkol kullanılır.

Alkali metaller oksijenle birleşerek çeşitli oksitleri oluştururlar. Normal oksitler (M2O) suyla patlarcasına şiddetli bir biçimde birleşerek hidroksitleri oluştururlar. Sarı renkli peroksitlerin (M2O2) sulu çözeltileri metal hidroksit ile hidrojen peroksidin çözeltilerinin karışımı gibi davranır. Süperoksitler (MO2) turuncu renklidirler. Alkali metallerin peroksit ve süperoksitleri çok güçlü yükseltgen özellik gösterirler. Havanın oksijeni ve neminden hızla etkilenen alkali metaller, petrol eteri altmda saklanırlar.

Üstleri donuk görünümlüdür. Taze kesilmiş yüzeyleri metalik parlaklık gösterir; fakat hızla donuklaşır. Alkali metaller Mx formülünde halojenürler (X=F,Cl, Br, I) MOH formülünde hidroksitler, M2SO4 formülünde sülfatlar, MNO3 formülünde nitratlar ve M2S formülünde sülfürler oluştururlar. Alkali metal sülfürleri suda kolaylıkla çözünürler ve hidroliz nedeniyle sulu çözeltileri güçlü bazik özellik gösterir. Amonyum iyonunun (NH4+) yarıçapı, potasyum ile rubidyumun iyon yarıçapları arasında yer alır. Bu nedenle, çözünme özellikleri açısından amonyum tuzları alkali metal tuzlarına benzerler. Alkali metaller çok aktif (elektropozitif) olmaları nedeniyle elementel biçime kolayca indirgenemezler. Serbest elementlerin elde edilmesi erimiş klorürlerinin elektrolizi yoluyla yapılır.

Alkali Metaller

Alkali Metaller

Toprak Alkali Metaller:

Periyodik çizelgenin 2A grubunda yer alan altı element: stronsiyum (Sr)berilyum (Be), radyum (Ra). Bu elementlere toprak alkalileri denmesinin nedeni, oksitlerine eskiden toprak denmesinden ileri gelir. Bu elementler iki değerli, elektropozitif ve alkalilerden daha az indirgeyicidirler. Oksijen içinde kolayca yanarak yükseltgenirler ve oksitleri suyla tepkimeye girerek hidroksitleri oluştururlar.

Advertisement

Leave A Reply