Anadolu Selçuklu Devletinde hukuk sistemi ile birlikte din ve inanış konuları hakkında kısa özet bilgilerin yer aldığı sayfamız.
Anadolu Selçuklu Devletinde Hukuk, Din ve İnanış
Hukuk
Anadolu Selçuklu hukuku, Büyük Selçuklu hukukunda olduğu gibi Şer’î ve Örfî hukuk olmak üzere ikiye ayrılırdı.
> Şer’î hukuk sisteminde, evlenme, boşanma, miras, nafaka, vakıf işleri çözümlenirdi. Şer’î mahkemelerin başında kadı vardı. Baş kadı olan Kadi’l – Kudat Konya’da oturuyordu.
> Örfî yargı sisteminde, kanunlara uymayanlar ve güvenliği bozanlar yargılanırdı. Örfî yargı sisteminin başında Emir-i Dâd bulunurdu.
*** Askeri davalara bakan kişiye Kadıasker (Kadıleşker) deniliyordu. Ayrıca ağır siyasi suçlar Divan-ı Mezalim de görülürdü. Bu divanda halkın şikayetleri de dinlenirdi.
Din ve İnanış
♦ Anadolu Selçukluları ve beylikler İslam dininin Sünnî inanç kurallarını benimsemişlerdir. Sünnî mezhepler içinde en yaygın olanı Hanefîlik idi.
♦ Horasan Erenleri ve Alperenler Anadolu’nun Türkleşmesinde ve İslamlaşmasında etkili olmuşlardır.
Anadolu’da faaliyet gösteren tarikatlar şunlardı:
> Yesevîlik: Kurucusu Ahmet Yesevi’dir. Divan-ı Hikmet adlı eseri vardır.
> Bektaşîlik: Kurucusu Hacı Bektaşi Veli’dir. Makalat adlı eseri vardır. (Arapça kaleme alınmıştır.)
> Ekberîlik: Muhyiddin Arabi’nin öğrencisi Sadreddin Konevî tarafından kurulmuştur.
> Mevlevîlik: Kurucusu Mevlâna Celâleddin-i Rumî’dir. Mesnevi adlı eseri vardır. Eserlerini Farsça kaleme almıştır.
> Babaîlik: Baba İlyas tarafından kurulmuştur. Ölümünden sonra yerini Baba İs-hak almıştır. Babaî isyanı’nın çıkmasında etkili olmuştur.
*** Anadolu’da Nakşibendîlik, Kadirîlik, Rufaîlik, Kübrevîlik gibi tarikatlarda faaliyet göstermiştir.
*** Tarikatlar Anadolu’nun Türkleşmesinde ve İslamlaşmasında etkili olmuşlardır.
