Anadolu Selçuklu Devleti’nin Kuruluşu (Kim Tarafından Ne Zaman ve Nerede Kurulmuştur?)

0
Advertisement

Anadolu Selçuklu Devleti kim tarafından, nerede ve ne zaman kurulmuştur? Anadolu Selçuklu Devletinin Kuruluşu hakkında Bilgi.

Anadolu Selçuklu Devleti Bayrağı

Anadolu Selçuklu Devleti Bayrağı

ANADOLU SELÇUKLU DEVLETİ Oğuz Türkleri’nin Anadolu’yu aldıktan sonra kurdukları büyük bir Türk devletidir.

Anadolu Selçuklu Devleti 1077 yılında 1308 yılına kadar sürmüştür. Anadolu Selçukluları tarihi şu üç devreye ayrılır:

  1. Kuruluş Devri (1077-1204),
  2. Genişleme Devri (1204-1243),
  3. Zayıflama Devri ve Yıkılışı (1243-1308).

Kuruluş Devri

Büyük Selçuklu hükümdarı Alp Arslan’ın oğlu Melikşah, Kutulmuşoğlu Süleyman Beyi, Kızılırmak’ın batısında kalan topraklan zapt etmekle görevlendirmişti (1074). Süleyman Bey ordusunu toplıyarak Kızılırmak’ın batısına geçti, ilk olarak, Kayseri yakınında karşılaştığı bir Bizans ordusunu yendi. Kazanılan bu parlak başarı Süleyman Bey’in daha batıya ilerlemesine yol açtı. Süleyman Bey Marmara bölgesine kadar uzandı, İznik şehrini zapt edip, kendisine başkent yaptı. Sonra da İzmit üzerinden Üsküdar’a, Boğaziçi kıyılarına kadar indi.

Süleyman Bey’in elde ettiği bu başarılar kardeşi Mansur Bey’i kıskandırmıştı. Süleyman Bey kardeşinin isyana hazırlandığını haber alınca durumu Melikşah‘a bildirerek ondan yardım istedi. Çok geçmeden de gelen ordunun yardımıyla Mansur Bey’i yendi.

O sıralarda Selçuklu Devleti bir hayli yıpranmış durumdaydı. Birliği muhafaza etmekte güçlük çekiyordu. Bundan dolayı, Melikşah, zaptettiği yerler kendisine ait olmak üzere, Anadolu Sultanlığını Süleyman Beye verdi (1077). Böylece, Anadolu Selçuklu Devleti kurulmuş oluyordu.

Advertisement

Kutulmuşoğlu Süleyman 1077-1086 arasında hüküm sürdü. Bu arada Tarsus, Anazarba, Misis ve Urfa şehirlerini aldı. Fakat Halep önlerine yaptığı bir savaşta öldü. Ölümüyle beraber Anadolu’da da bazı karışıklıklar baş gösterdiyse de o sıralarda Isfahan’ da bulunan oğlu İ. Kılıç Arslan Anadolu’ya gelerek babasının ülkesine sahip oldu.

I. Kılıç Arslan 1092-1106 yılları arasında hüküm sürdü. Önce durumu sağlamlaştırdıktan sonra Bizans üzerine yürüdü. Bu arada bir de donanma kurmuştu. Anadolu Selçuklularının kuvvetlenmesinden korkan Bizans İmparatoru, Papa’ya başvurarak yardım istedi. Bu sıralarda Türkler’e karşı bir Haçlı Seferi hazırlanıyordu. Hazırlıklar daha da hızlandırıldı. I. Kılıç Arslan, ordusu ile beraber, Yalova civarında Haçlıları bekliyordu. Nitekim, Yalova’ya çıkan Haçlılar’ın öncülerini kılıçtan geçirdiyse de arkadan gelen kuvvetler karşısında İznik’i bırakmak zorunda kaldı (1097), ordusunu dağıtarak Birinci Haçlı Seferi’ni meydana getiren orduların peşine düştü. Haçlılar büyük zorluklara rağmen Torosları aşıp Kudüs’e girmeye muvaffak oldular.

Kılıç Arslan Ölüyor

I. Kılıç Arslan, bir yandan Birinci Haçlı Ordusu ile uğraşırken öte yandan da Melik Gümüş Tekin elinde bulunan Kayseri’yi ve Ankara’yı aldı. Doğu Anadolu’ya sefer yapıp Büyük Selçuklu emirleriyle çarpışacağı sırada Habur Irmağında boğularak öldü (1106).

Kılıç Arslan’ın ölümü üzerine Anadolu yeniden karıştı. Doğuda zapt edilen memleketler teker teker elden çıkmaya başlamıştı. Fakat I. Mesut bir yandan Bizanslılarla, öte yandan da Danişmentliler’le çarpışarak ülkeye sahip oldu.

1116-1156 yılları arasında hüküm süren I. Mesut zamanında Anadolu’ya ikinci bir Haçlı Seferi daha yapıldı. I. Mesut, Alman İmparatoru III. Konrad’la, sonra da Fransız Kralı VII. Louis ile çarpışmak zorunda kaldı.

I. Mesut’un ölümünden sonra yerine geçen oğlu II. Kılıç Arslan da Bizanslılarla, Danişmentlilerle çarpıştı. 1156-1192 yılları arasında hüküm süren II. Kılıç Arslan iki taraflı çarpışmamak için Bizanslılarla barış yaptı. Hatta Bizans’a bile giderek törenle karşılandı.

Advertisement

Bizans İmparatoru Manuel Komnenos, Haçlı Seferlerinin Anadolu Selçukluları üzerinde meydana getirdiği sarsıntıdan faydalanmak için, Anadolu’ya hücum etti. II. Kılıç Arslan, bugünkü Sandıklı ve Çivril arasındaki Miryokefalon Geçidi’nde Bizanslılar’ı müthiş bir bozguna uğrattı (1176). Böylece Bizanslıların Anadolu üzerinde besledikleri emeller kırılmış oluyordu.

II. Kılıç Arslan zamanında III. Haçlı Seferi başladı. Haçlı ordusu kumandanlarından Almanya İmparatoru Friedrich Barbarossa Konya’yı zaptetti. Bu tehlikenin atlatılmasından sonra II. Kılıç Arslan memleketini, eski bir Türk adetine uyarak, on bir oğlu arasında böldü. Fakat,oğullarının taht kavgasına düşmeleri üzerine buna pişman oldu. Karışıklık bir müddet devam etti. Nihayet I. Gıyasettin Keyhüsrev’in sultanlığa getirilmesiyle birlik tekrar kurulmuş oldu (1204).


Leave A Reply