Andrea Doria (Dorya) Kimdir? Cenevizli Denizcinin Hayatı ve Dönemi

2
Advertisement

Andrea Doria kimdir? Ünlü amiral, hayatı denizlerde geçmiş ve bir tek Osmanlı donanmasına diş geçirememiş olan Andrea Doria’nın denizcilik kariyeri ile ilgili bilgiler.

Andrea Doria (Dorya)

Kaynak: wikipedia.org

ANDREA DORYA (1468-1560), Osmanlı tarihinde Ceneviz diye anılan Ceneve Cumhuriyetinin en şöhretli denizcilerindendir. Doryalar XIII. yüzyıldan itibaren şöhretli denizciler yetiştirmekle ün salmış bir aileydi. Muhakkak ki bu ailenin en ünlü ferdi Andrea Dorya oldu.

Andrea Dorya, asilzade olduğu için, daha küçük yaşta memleketin siyasetine karıştı. O sırada Ceneve Cumhuriyeti Fransa ve Almanya’nın müdahalelerine uğramıştı. Papalık da bu küçük cumhuriyetin işlerine karışıyordu.

Andrea Dorya bu karışıklıklara dayanamadı, memleketten ayrılarak bir müddet Papa’ nın ve Napoli Kralının hizmetinde bulundu. Daha sonra da Fransa Kralı I. François’nın emrinde çalıştı. Maksadı onu memnun ederek Ceneve Cumhuriyetinin bağımsızlığını sağlamaktı. Nitekim V. Karl’a (Charles-Quint’e) karşı denizlerde bazı başarılar kazandı. Fakat Fransa Ceneve üzerindeki tazyikinden vazgeçmiyince, Dorya bu defa da V. Karl’ın hizmetine girdi. Bu hükümdarın amirali olarak Osmanlılarla Fransızlara karşı birçok savaşlarda bulundu.

Bu çok kudretli amiral, Turgut Reisi yakalayıp gemisinde zincire vuracak kadar büyük başarılar gösterdi. Fakat onun asıl çarpıştığı Osmanlı amirali Barbaros Hayrettin Paşa’dır. Bu iki deniz kurdu yıllarca birbirini ezmeye çalıştılar. En sonunda Andrea Dorya Barbaros’a yenildi. 1538’deki Preveze Savaşı’nda Andrea Dorya’nın 600 gemilik filosu Barbaros kuvvetleri karşısında büyük bir yenilgiye uğradı.

Andrea Dorya Akdeniz hakimiyetini V. Karl’a kazandıramamakla beraber, vatanını Fransız müdahalesinden kurtarmış, daima Ceneve’nin yükselmesi için çalışmıştır.

Advertisement

Kaynak – 2

Andrea Doria, Cenevizli amiral ve condottieri.(Cenova Körfezi’nde Oneglia 1466 – Cenova 1560). Küçük yaşta denizciliği benimsedi; genç bir deniz askeri olarak papanın ve çeşitli İtalyan prenslerinin hizmetine girdi. Cenova’yı egemenlikleri altında tutan Fransızların Korsika’yı ele geçirmelerine yardımcı oldu (1503-1506). 1512’de Fransızlar Cenova’dan atıldıktan sonra da Ceneviz Donanması’nın başına getirildi; Osmanlılar ve Kuzey Afrikalı korsanlarla savaşmak için Akdeniz’e açıldı. Ancak bu sularda Hıristiyan ticaret gemilerinin güvenliği sağlama amacına ulaşamadı. 1522’de Kutsal Roma Germen İmparatoru V. Karl, kuvvetlerinin Cenova’yı alması üzerine Fransa’nın hizmetine girdi, Marsilya’yı imparatorluk askerlerinin eline düşmekten kurtardı (1524).

Ancak 1525 Pavia Meydan Savaşı’nda I. François, imparator V. Karl’ın eline tutsak düştükten sonra Papa VII. Clementius’un hizmetine girdi, Kanuni Sultan Süleyman’ın girişimiyle Fransa kralı özgürlüğüne kavuşunca yine François’nın buyruğu altına dönüp Fransa adına Cenova’yı fethetti (1527). Ancak paraca anlaşamadığı kralın hizmetinden ayrılarak imparatora katıldı ve 1528’de Cenova’yı ele geçirip Habsburg Hanedanı’nın korumasının altında bir cumhuriyet yönetimi kurdu. V. Karl ona Melfi Prensi ünvanını verdi. İmparatorluk amirali olarak Türklere karşı birkaç deniz seferi yönetti; Mora kıyısındaki Koran Kalesi’ni ve Patras’ı aldı. V. Karl’ın Tunus’u ele geçirmesinde katkısı bulundu (1535).

Ancak, Avrupa’nın o zamana kadar gördüğü en güçlü ve sayıca kalabalık Birleşik Haçlı Donanması’nın baş amirali olarak katıldığı Preveze Deniz Savaşı‘nda Kaptanıderya Barbaros Hayrettin Paşa karşısında yaşamının en büyük yenilgisine uğradı; canını ve gemisini zor kurtardı (1538). 1541’de V. Karl ile birlikte yine Osmanlılara karşı giriştiği Cezayir Seferi’nde büyük bir yenilgiye daha uğradı. Yaşamının son yıllarında düşmanı olan Cenovalı aileler onu devirmek için bazı düzenlere başvurdularsa da başarılı olamadılar. Karşıtlarını acımasızca cezalandırdı.

1555’te bir daha denizlere açılmamak üzere Cenova’ya döndü. Donanmasının komutasını en büyük yeğeni Giovanni Andrea Doria’ ya bıraktı. Akdeniz’i Hıristiyanlığa kazandırmak için Osmanlılara karşı verdiği deniz savaşlarında bir varlık gösterememekle birlikte tarihin en büyük denizcilerinden biri olarak anılır.


2 yorum

Leave A Reply