Anilin Nedir? Anilin Özellikleri Nelerdir?

Anilin nedir? Anilin kimyasal formülü, kullanım alanları, özellikleri, elde edilmesi, türevleri hakkında bilgi.

anilin Anilin; taşkömürü katranı bileşiği; benzeamin; anilin yağı, fenilamin; aminobenzen; aminofen de denir. Kimyasal formülü $\displaystyle {{C}_{6}}{{H}_{5}}$ . Molekül ağırlığı: 93.12, erime noktası: -60°C, kaynama noktası: 184-186°C, özgül ağırlığı: 1.022, tutuşma sıcaklığı: 70-76°C.

İlk kez 1826’da Unverdorben, indigonu kireçle kuru kuruya damıtarak elde etti, 1834’te G.F. Runge taşkömürü katranın da varlığını saptadı ve 1841′ de Fritsche, indigonu bozunma ürünleri arasında yeniden buldu ve indigonun adı olan anilinden anilin diye adlandırıldı. Taze damıtılmış anilin; renksiz, oldukça rahatsız edici kokulu, yağsız bir sıvıdır. Işık ve hava etkisiyle yükseltgenerek kahverengileşir. Tadı yıkıcıdır, yanabilir, su buharıyla damıtılabilir. Suda çok az çözünür. Etanol, benzen, kloroform ve başlıca organik çözücülerle karışır. Alkali ve toprak alkali metalleriyle hidrojen çıkararak tepkimeye girer ve anilidleri oluşturur. Örneğin, metalik sodyumla $\displaystyle {{C}_{6}}{{H}_{5}}NH$ Na formülünde sodyum anilid oluşur. En basit aromatik birincil amindir, baz özelliği gösterir ve bu nedenle asitlerle tuzlar oluşturur.

Elde Edilmesi; Anilin, nitrobenzenin klorür asitli ortamda kalay ya da demirle indirgenmesiyle elde edilir. İndirgeme işleminden sonra ortam kireçle nötralleştirilir ve anilin su buharıyla damıtılır. Yeni bir yöntem, nitro-benzenin buharlarının bakır katalizör kullanılarak doğrudan hidrojenlendirilmesidir. Bundan başka, taşkömürü katranının damıtılması sırasında da bir miktar anilin ele geçer.

Anilin tuzları: Anilinin asitlerle oluşturduğu tuzlar; suda kolaylıkla çözünür, ışık ve hava etkisiyle bozunarak renkleri koyulaşır. Bu nedenle özellikle ışıktan korunarak saklanmalıdırlar.

Anilin hidroklorür. $\displaystyle {{C}_{6}}{{H}_{5}}-N{{H}_{2}}-HCl$ . Renksiz kristaller; erime noktası: 198° C; özgül ağırlığı: 1,222.

Anilin Sülfat. $\displaystyle {{C}_{6}}{{H}_{5}}-N{{H}_{2}}-C{{H}_{3}}COOH$ . Su ve alkolle karışan renksiz sıvı; özgül ağırlığı: 1,07. Anilin ve asetik asitten hazırlanır ve durmakla asetanilide dönüşür.

Anilin oksalat. $\displaystyle ({{C}_{6}}{{H}_{5}}-N{{H}_{2}})2{{H}_{2}}{{C}_{2}}{{O}_{4}}$ . Triklinal kristaller; erime noktası: 174-175°C. Alkollü çözeltide anilin ve oksalik asitten hazırlanır.

Anilin türevleri. Anilin benzen halkasına başka grupların girmesiyle anilin türevleri oluşur.

Toluidinler. Benzen halkasına bir metil ( $\displaystyle C{{H}_{3}}$ -) grubu girmesiyle üç tane toluidin türer. Bunlar 1,2- ya da O-toluidin (kaynama noktası: 200°C) 1,3 ya da m-toludin (kaynama noktası: 203° C) ve 1,4 – ya da p-toluidin (erime noktası: 44°C)’dir. Nitroanilinler, benzen halkasına bir nitro (- $\displaystyle N{{O}_{2}}$ ) grubu girmesiyle nitroanilinler türer. Nitro grubunun konumuna göre üç tane nitro anilin söz konusudur. 1,2- ya da o-nitroanilin (turuncu iğneler; erime noktası: 71°C) 1,3- ya da m-nitroanilin (sarı kristaller; en: 114°C) ve 1,4- ya da p-nitroanilin (parlak sarı iğneler; erime noktası: 147°C).

Kullanım Alanları; Anilin, boyar maddelerin, ilaçların, reçinelerin, verniklerin, parfümlerin yapımında, kauçuğun vulkanizasyonunda çözücü olarak kullanılır. Anilin hidroklorür, anilin siyahı ve başka boyar maddelerin yapılmasında ve kumaş boyamada kullanılır.