Anlatım Biçimleri Nelerdir? Örnekler

30
Advertisement

Anlatım biçimleri nelerdir? Anlatım biçimlerinin açıklamaları ve örnekleri, hakkında bilgi.

Anlatım Biçimleri Nelerdir?

ANLATIM BİÇİMLERİ

a) Açıklayıcı Anlatım: Bu anlatım türünde amaç bir konuda bilgi vermek, bir konuyu açıklamak ya da okuru bilgilendirmektir. Dolayısıyla yalın ve sade bir dil kullanılmaktadır. Ansiklopediler, ders kitapları bu anlatım biçimiyle yazılır.

Örnek

Cevat Şakir en ilginç edebiyatçılarımızdan biridir. Uzun zaman Bodrum’da sürgün hayatı yaşayan yazar, denizi ve deniz insanlarını eserlerinde konu etmiştir. Canlı ve sade bir dille edebiyatımızda yer edinen sanatçı Bodrum’da yaşadığı yılların ardından “Halikarnas Başlıkçısı” adını almıştır.

b) Tartışmacı Anlatım: Bu anlatım biçiminde sanki karşısında birisi varmış gibi bir konuşma, sohbet havası vardır. Yazarın amacı karşısındakinin fikrinin değiştirmektir.

DİKKAT !

Açıklayıcı ve tartışmacı anlatım, düşünce yazılarında olur.

Advertisement
Örnek

İnsanın değişmez bir özü ve birçok özelliği olduğu görüşü, çok eskidir. Bu görüş eski olduğu kadar, yanlıştır da. Çünkü bu görüşten yola çıktınız mı değişen koşullarda değişik davranışlar gösteren insanı açıklamakta zorlanırsınız. Gerçek şudur ki, insan kalıtımın ve değişen koşulların ürünü olan bir varlıktır.

c) Öyküleyici Anlatım: Yazarın amacı, okuru olayın içine çekerek onu, olay içinde yaşatmaktır. Olay, insana bağlı olarak oluş sırası içinde, yer belirtilerek anlatılır. Zaman önemli bir öğedir. Yüklemler genellikle -di’li geçmiş zamanlı ya da hikâye bileşik zamanlıdır. Yani olaylar yer, zaman ve şahıs kadrosuna bağlı olarak anlatılır.

Örnek

Sonunda kapıdan dışarı fırladım, doğru bizim köşe başındaki kahveye. Baktım orada bizim mahalle delikanlıları kahve içiyorlar. Beni görünce “Böyle soluk soluğa nereye?” diye sordular. “Gel, sana bir kahve söyleyelim.” Kahveciye seslendiler. “Karagöz Baba, şekeri kahvesi bol, ihtiyar işi bir kahve yap.” dediler.

d) Betimleyici Anlatım: Yazarın amacı ele aldığı yeri, kişiyi, nesneyi göz önünde canlandırılacak şekilde anlatarak okura izlenim kazandırmaktır. Genellikle zaman kesilir ve ele alınan, ayırt edici özellikleriyle betimlenir. Ayrıca ele alınan nesnenin özellikleri verilir.

Örnek

Sandığı odanın ortasına getirdi, açtı. Sandıkta eski püskü çamaşırlar, yamalı çoraplar, yırtık bir seccade, bir küflü makas, birkaç kitap vardı. En altta, sedef kakmalı bir ceviz kutu dikkatimi çekti. Bu kutu kilitliydi. Zehra makasın ucuyla kilidi kırdı, eşyaları incelemeye başladı. Renkli bez parçaları, silik fotoğraflar, kurdele ile bağlanmış bir tutam saç… Sararmış v bir Mekteb-i Mülkiye diploması… Bir tomar mahkeme evrakı ve bir defter…

Advertisement


30 yorum

  1. catalboynuzlugeyik on

    Çook teşekkür ederim. Hepsi çok yardımcı olu. Kısa ve öz. Ödevimi de yaptım. Çok teşekkürler

Reply To Nehir Cancel Reply