Arboretum nedir, ne anlama gelir? Arboretumların amacı nedir, Türkiye’deki Arboretumlar, özellikleri hakkında bilgi.
Arboretum; canlı ağaç müzeleri için kullanılan bir kelimedir. Arboretumlar ağaç ve çalı gibi odunsu bitki türlerinin yetiştirildiği ağaç parklarıdır. Arberetumlarda tüm dünyadan farklı türlerdeki bitkiler ve ağaçlar biraradadır. Bu tür parkların kurulmasındaki amaç odunsu bitki türlerini koruma altına almak ve türlerin devamlılığını sağlayabilmektir. Tabi bunca farklı bitkinin birarada yaşadığı parklar doğal olarak birçok hayvan türüne de ev sahipliği yapar.
Arboretumlar pek çok bilimsel araştırma yapılmasına imkan sağlar ve bu parklar sayesinde bitki tanıtımı yapılabilecek eğitim gezileri, farklı fotoğraflar çekilebilecek fotoğraf turları gerçekleşebilir. Bu sayede insanların doğa ile içiçe hem hoş vakit geçirebilecekleri hem de bitkiler ile ilgili bilgi birikimlerini arttırabilecekleri bir ortam oluşmuş olur.
Bazı arboretumlarda yalnızca belirli bitki türlerine yer verilir. Böyle arboretumların farklı adları vardır. Örneğin yalnızca iğneyapraklı ağaçların yetiştirildiği arboretumlara pinetum, yalnızca kavak türlerinin yetiştirildiği arboretumlaraysa populetum denir.
Arboretumlarda tıpkı hayvanat bahçelerinde olduğu gibi her bitki için hazırlanmış bilgilendirici levhalar bulunur. Bu levhalarda bitkinin adı, anavatanı, dikildiği tarih gibi bilgiler yer alır. Ayrıca arboretumların hangi bitki türünün alanın neresinde bulunduğunu gösteren planları vardır. Bu planlar sayesinde ziyaretçiler ve araştırmacılar aradıkları bitki türlerini kolayca bulabilir. Arboretumlarda bitkibilimcilerden peyzaj mimarlarına ve ekologlara kadar çok sayıda uzman çalışır. Bu uzmanlar arboretumlardaki bitkilerin yetiştirilmesi, arboretumun çevre düzenlemesinin yapılması gibi işlerden sorumludurlar.
Türkiye’de kurulan ilk arboretum Atatürk Arboretumu’dur. Atatürk Arboretumu Belgrad Ormanı’nda bir bölgede 1949 yılında kurulmuş, hem Türkiye’den hem de dünyanın çeşitli yerlerinden 2000 bitki türünü barındıran bir parktır. Türkiye’nin ikinci olarak 1980 yılında Yalova’da Karaca Arboretumu kurulmuştur. Karaca Arboretumu’nda 7000 çeşit bitki türü yer alır. Bunların dışında ülkemizin farklı şehirlerinden önemli arberetumlar: Adana – Süleyman Demirel Arboretumu, Muğla – Yunus Emre Arboretumu, Isparta – Kovada Çayı Arboretumu’dur.
