Arı Toprak Budacılığı Hakkında Bilgi

0
Advertisement

Arı Toprak Budacılığı ne demektir ne anlama gelir? Arı Toprak Budacılığı kökenleri ve felsefesi ile ilgili bilgilerin yer aldığı sayfamız.

Budizm
Arı Toprak Budacılığı, bugün Asya’nın doğusunda Mahayana Budacılığının en yaygın biçimlerinden biri olan Buda Amitabha’ya (Japonca Amida; Çince Omituofo; “Sonsuz Işık Budası”) kendini adama kültü. Arı Toprak Okulları, Amitabha’nın adını anarak (nembutsu, Japonlara özgü dua biçimi namu Amida Butsu’dan) kendini ona gerçekten adayan herkesin Amitabha’nın Batı Cenneti Sukhavati’de (Arı Toprak) yeniden doğacağı inancı üzerine kuruldu.

Arı Toprak inancı Sanskrit dilinde yazılmış üç kutsal metne dayanır: Amitayus – vipaşyana – sutra ya da Amitayur – dhyana sutra (Amitayus Üzerine Düşünmeye ilişkin Sutra) ile “uzun” ve “kısa” Sukhavati – vyuha -sutra (Batı Cennetinin Betimlenmesi Sutra-sı). Bu metinlerde, geleceğin Amitayus’u (ya da Amitabha’sı) keşiş Dharmakara’nın öyküsü anlatılır. Dharmakara Budalığa erişince, vermiş olduğu bir dizi söz gerçekleşecektir. Bunların en önemlisi olan 18.’sinde, ona yakaran tüm inananların Arı Toprak’ta yeniden doğacakları, bundan sonra o insanların Nirvana’ya hazır olana değin acı ve istekten arınmış olarak o güzel toprakta yaşayacakları sözü verilir.

Uzun Arı Toprak sutra’sında Buda, Amitabha’nın öyküsünü anlatır: Çok uzun zaman önce, bir keşiş olarak 81. Buda’dan sayısız Buda Topraklarının görkemini öğrenmiş ve öbürlerinden 81 kez daha güzel kendi Buda Toprağını yaratmaya ve şimdi yaptığı gibi, ona yakaran tüm yaratıkları orada toplamaya söz vermiştir. Bu sutra’ya göre, Amitabha’ya yakarmanın yanı sıra, kişi bir yandan da erdemlerini çoğaltmalı ve düşüncelerini Nirvana üzerine yoğunlaştırmalıdır. Daha sonraki kısa Arı Toprak sutra’sında ise Kutsanmış Toprak, iyi işlerin karşılığı bir armağan olarak değil, ölüm anında Amitabha’nın adım anan herkesin ulaşabileceği bir yer olarak anlatılır.

Çin’de Arı Toprak kültünün (Çince Qing-tu) başlangıcı bilgin Huiyuan’m 4. yüzyılda kurduğu, düşüncelerini Amitabha üzerine yoğunlaştıran bir keşiş ve halk topluluğuna kadar götürülebilir. Tanluan ile ardılları Daochuo ve Shandao bu öğretiyi benimseyerek 6 ve 7. yüzyıllarda yayılmasına öncülük ettiler; daha sonra da okulun ilk ataları olarak kabul edildiler. Sanatta ise Amitabha ile ona eşlik eden geleceğin Budalan Avalokiteşvara (Guanyin) ve Mahastha-maprapta’nın (Daishizhi) betimlenmesine önem verildi. Arı Toprak kültü Çin’de bağımsız bir mezhep olarak varlığını sürdürdü ve inançları ülkedeki öbür Budacı mezheplerin birçok üyesi tarafından da kabul edilmiştir.

Arı Toprak öğretisini Japonya’ya Tendai okulunun keşişleri götürdü; 12 ve 13. yüzyıllarda ise rahip Honen’in çabalarıyla ayrı Codo (Arı Toprak) mezhebi kuruldu. Ho-nen kendisi gibi birçok insanın bu dünyada Budalığa kendi çabalarıyla (örn. öğrenme, iyi işler ya da meditasyon yoluyla) ulaşamayacaklarına, buna ancak, Amitabha’nın yardımıyla ulaşabileceklerine inanıyordu. Nembutsu’yu ezberden okumanın da Arı Toprağa kabulün gerekli koşulu olduğunu vurguluyordu.

Advertisement

Honen’in yandaşı Şinran, Arı Toprak topluluklarının en büyüğü olan Şin (Hakiki) mezhebinin kurucusu olarak kabul edilir. Şin okuluna göre, tek başına inanç yeterlidir. Amida’nın adını anmakla yetinmek de (Codo okulunda yapıldığı gibi), öğreti ile ilgili çalışmalar, sofuluk, meditasyon ve ayinler gibi kişisel çabaya dayanır. Şin, adın sürekli anılmasını, inancın ilk ifade edildiği andan başlayarak söz verilen kurtuluş için şükretme olarak yorumlar. Okul, Amida’ya mutlak bağlılık ilkesi üzerine kuruludur; başka Budacı tanrılara tapınılmaz. Şin mezhebinde, alışılagelmiş Budacı gelenekten farklı olarak manastırlara yer verilmez.

Codo mezhebi kendi içinde beş kola ayrılmıştır. Bunlardan Çinzei ve Seizan hâlâ varlıklarını korumaktadır. Genellikle Codo olarak anılan Çinzei iki mezhep içinde büyük olanıdır. Eskiden var olan Ci (Zaman) mezhebi ise adını, mezhebin kuralı olarak Shandao duasının (Japonca Zendo) günde altı kez tekrarlanmasından almıştır.


Leave A Reply