Aşık Ömer Kimdir? 17. Yüzyılda Yaşamış Halk Ozanımızın Hayatı ve Eserleri

0
Advertisement

Aşık Ömer kimdir? 17. yüzyıl halk ozanlarımızdan olan Aşık Ömer hayatı ile ilgili kısa bilgi ve bülbül ile ilgili eseri.

Aşık Ömer
ÂŞIK ÖMER, On yedinci yüzyıl ozanlarındandır. Konya’nın Göleve köyünde doğdu. Doğum tarihi belli değildir. Âşık Ömer yurdu baştan başa gezdi, birçok sınır şehirlerinde bulundu, savaşlara katıldı. Bir süre İstanbul’da kaldıktan sonra Bağdat’tan Rumeli’nin çeşitli bölgelerine kadar gezilere çıktı, 1707’de öldü. İstanbul’da öldüğü sanılıyor.

Âşık Ömer pek çok eser meydana getirmiş, adı çevresinde bazı halk hikayeleri de meydana gelmiştir. Divan tarzında, aruzla da eserler vermişse de asıl güçlü manzumeleri hece ile olanlardır. Şiirlerinde genellikle tabiat güzellikleri, sevgi, özlem konulan yer alır. Coşkunluk, içtenlik bakımından güçlü bir ozandır. Bakın bülbüle nasıl sesleniyor:

Gurbet elde deldin bağrım
Garip garip ötme bülbül
Yeter kıldı cefa canım
Derdime dert katma bülbül

Sabahtan var Hakk’a yalvar
Bahçelerde gonca gül var
Her seherde başka hal var
Başın için yatma bülbül

Karardı da buzlu dağlar
Firkat yolumuzu bağlar
Âşıklar birikmiş ağlar
Semtimizden gitme bülbül

Advertisement

Der ki Ömer yolsuz olmaz
Rakip kıymetini bilmez
Hercaîden vefa gelmez
Var bir hâra çatma bülbül.


Kaynak – 2

Aşık Ömer; Saz şairidir (17. yüzyıl). 17. yüzyılın ilk yarısında doğduğu sanılan, 1707’de öldüğü bir yazılı kayıtla anlaşılan Âşık Ömer üzerine fazla bilgi yoktur. Zamanının gerekli öğreniminden geçerek klasik divan edebiyatına yaklaşmayı amaç edinen bir şehir âşığı; bulunduğu ve katıldığı olaylara bakarak da sınır boylarında yaşamış bir ordu şairi olduğu sanılır. Öyle ki “Şairnâme” adlı uzun şiirinde başlıca divan şairlerini anarken;

Karacaoğlan ise eski meseldir
Ezgisi çağırılır keyfe keseldir
Biz şair saymayız öyle ozanı”
diyerek saz şiiri geleneğinin saf köklerini küçümseyecektir. Aslında Âşık Ömer’in şiirlerinde halk dili ve deyişi kaybolmakta; Osmanlıca tamlamalar ve yabancı sözcüklerle divan mazmunları yerleşmektedir. Bu açıdan en çok Gevheri’ye yaklaşır ve 17. yüzyılın şehir âşığı tipini oluşturur. Aşık Ömer, işte bu eğilimin ilk öncüsüdür. Âşık Ömer’in eserinin yaşaması, hem verimli ve doğurgan bir sanatçılık çabasına; hem özel yaşamının aşk ve acılarını içtenlikle işlemesine bağlı olmalıdır. Yaşamı, sanatının özellikleri ve bütün şiirleri bir kitapta toplandı: Sadettin Nüzhet Ergun; Âşık Ömer, Hayatı ve Şiirleri (1935).


Leave A Reply