Birbirine çok benzeyen astım ile kronik bronşit arasında ne gibi fark vardır? Astım ve bronşitin anlaşılması ve tedavisi.
Astım ve bronşitin benzer semptomları vardır, ancak nedenleri farklıdır. Hem astımda hem de bronşitte hava yolları iltihaplanır. Şişerek havanın akciğerlere girmesini zorlaştırırlar. Sonuç olarak organlara ve dokulara daha az oksijen gitmektedir. Çok az oksijen nefes darlığı, öksürük ve göğüste sıkışma gibi semptomlara neden olur.
Kaynak: pixabay.com
Virüsler veya tütün dumanı ve kirlilik gibi çevresel faktörler bronşite neden olur. Gen değişiklikleri ve havadaki polen ve toz gibi çevresel tetikleyiciler astıma neden olur.
Astım ve bronşit arasındaki diğer bazı farklılıklara bir göz atalım
Semptomlar
Hem astım hem de bronşit şu semptomlara neden olabilir:
- nefes alırken hırıltı veya ıslık sesi
- nefes darlığı
- öksürme
- göğüste gerginlik
Bronşitiniz varsa, öksürdüğünüzde mukus adı verilen kalın, yapışkan bir madde üretirsiniz. Mukus berrak, sarı veya yeşil olabilir.
Akut bronşit ayrıca şu semptomlara neden olur:
- 37.7 ° C ila 38.8 ° C dereceler arasında nispeten düşük ateş
- titreme
- vücut ağrıları
Akut bronşitte, öksürük, göğüste sıkışma ve hırıltı genellikle enfeksiyon geçene kadar birkaç gün ila birkaç hafta sürer. Kronik bronşit semptomları uzun vadede devam eder.
Astım belirtileri gelir ve gider. Bazı kişilerde egzersiz, alerji ve hatta iş yeriniz gibi belirli olayların tetiklediği astım olabilir.
Nedenleri
Doktorlar astıma neyin sebep olduğunu tam olarak bilmiyorlar. Genlerin ve çevrenin bir kombinasyonundan olabilir. Ebeveyninizden miras aldığınız genler, solunum yollarınızı duman, polen ve evcil hayvan tüyleri gibi alerjik tetikleyicilere karşı daha hassas hale getirebilir.
Aşağıdaki durumlarda astıma yakalanma olasılığınız daha yüksektir:
- ebeveynlerinizin astımı veya alerjisi varsa
- çocukken çok fazla solunum yolu enfeksiyonu geçirdiyseniz
- alerjiniz veya egzama cilt rahatsızlığınız varsa
- iş yerinde düzenli olarak kimyasallara veya toza maruz kalıyorsanız
- sigara içiyorsanız veya sık sık sigara içen birinin etrafındaysanız
Genellikle ortamdaki bir şey astım semptomlarını tetikler. Astım tetikleyicileri şunları içerir:
- toz
- küf
- evcil hayvan tüyü
- polen
- kirlilik
- Sigara içmek
- havadaki değişiklikler
- hamamböcekleri
- iş yerinde kimyasal dumanlar veya gazlar
- egzersiz yapmak
- stres
- soğuk algınlığı ve diğer enfeksiyonlar
Kaynak: pixabay.com
Bronşit akut veya kronik olabilir. Akut bronşite bir virüs veya bakteri neden olur. Kronik bronşit, aşağıdaki gibi çevredeki bir şey tarafından tetiklenir:
- tütün dumanı
- kimyasal dumanlar
- hava kirliliği
- toz
Bu maddeler solunum yollarını tahriş eder ve alevlendirir.
Aşağıdaki durumlarda bronşit olma olasılığınız daha yüksektir:
- sigara içmek veya tütün dumanına maruz kalmak
- enfeksiyon kapma olasılığınızı artıran zayıflamış bir bağışıklık sistemine sahip olmak
- kömür madenciliği, tekstil veya çiftçilik gibi toza ve kimyasal dumana maruz kaldığınız bir sektörde çalışmak
- 45 yaşın üzerinde olmak
Teşhis
Öksürüyorsanız veya hırıltılı nefes alıyorsanız ve belirtileriniz geçmiyorsa, bir göğüs hastalıkları uzmanına gidebilirsiniz. Göğüs hastalıkları uzmanı, astımı ve akciğerlerin diğer hastalıklarını tedavi eden bir doktordur. Doktorunuz belirtilerinizden hangi rahatsızlığınız olduğuna dair ipuçları alacaktır.
Doktorunuz, ailenizde alerji ve astım geçmişinizi soracaktır. Sorular şunları içerebilir:
- İlk ne zaman semptomlarınız oldu?
- Belirtileri ne sıklıkla fark ediyorsunuz?
- Semptomlarınızı ne tetikliyor gibi görünüyor?
- Semptomlarınızı daha iyi veya daha kötü yapan nedir?
- Herhangi bir alerjiniz var mı?
- Son zamanlarda soğuk algınlığı veya gripten mi hastalandınız?
- Sigara içer misiniz?
- Evde veya işte kimyasallara, kirleticilere, toza veya dumana maruz kalıyor musunuz?
Doktorunuz daha sonra bir stetoskop aracılığıyla akciğerlerinizi dinleyecektir. Hem astımı hem de bronşiti kontrol eden bu testlerden bir veya daha fazlasına sahip olabilirsiniz:
- Spirometri: Akciğerlerinizin ne kadar iyi çalıştığını gösteren bir cihaza üflersiniz.
- Göğüs röntgeni: Bu tarama, akciğerlerinizin bir resmini oluşturmak için az miktarda radyasyon kullanır. Göğüs röntgeni, akciğerlerinizde semptomlarınıza neden olabilecek büyümeleri arayabilir.
- Balgam testleri: Doktor, akciğerlerinizden öksürdüğünüz mukustan bir örnek alacaktır. Balgam, enfeksiyonunuz olup olmadığını anlamak için bakteriler için test edilir.
Doktorunuz astımınız olduğundan şüphelenirse, ayrıca bir metakolin testi veya bronkoprovokasyon testi yaptırabilirsiniz. Astımınız varsa hava yollarınızı daraltan bir madde soluyacaksınız. Sonra ciğerlerinizden ne kadar hava üfleyebileceğinizi görmek için bir spirometri testi yapacaksınız. Soğuk havada egzersiz yaptıktan veya nefes aldıktan sonra spirometri testi de yapabilirsiniz.
Alerjiler genellikle astımın nedenidir. Kan ve cilt testleri için bir alerji uzmanına görünmeniz gerekebilir. Bu testler, toz, küf veya evcil hayvan tüyleri gibi hangi maddelerin astımınızı tetiklediğini öğrenmenize yardımcı olabilir.
Kaynak : pixabay.com
Tedavi
Akut bronşit, genellikle bir virüsten kaynaklandığı için antibiyotiklerle tedavi edilmez. Antibiyotikler yalnızca bakterileri öldürür. Doktorunuz belirtilerinizi hafifletmek için dinlenmenizi, bol miktarda sıvı içmenizi ve ağrı kesiciler almanızı tavsiye edecektir.
Kronik bronşit ve astımın benzer tedavileri vardır. Her iki koşulda da amaç hava yollarınızı açmak ve daha kolay nefes almanıza yardımcı olmaktır.
Aynı ilaçlar hem astımı hem de bronşiti tedavi etmek için kullanılabilir.
Bronkodilatörler, solunum yollarının etrafındaki kasları gevşeterek onları açıp nefes almanızı kolaylaştıran bir ilaç türüdür. Ayrıca akciğerlerinizin ürettiği mukus miktarını da azaltabilirler. Bu ilaçları inhaler adı verilen bir cihaz aracılığıyla akciğerlerinize soluyorsunuz.
Kısa etkili bronkodilatörler, bu semptomlar alevlendiğinde öksürüğünüzü ve nefes darlığınızı gidermek için birkaç dakika içinde çalışmaya başlar. Kısa etkili ilaçlar bazen “kurtarıcı” veya “çabuk iyileşen” ilaçlar olarak adlandırılır. Örnekler şunları içerir:
- albuterol (Proventil HFA, ProAir, Ventolin HFA)
- ipratropium (Atrovent)
- levalbuterol (Xopenex)
Uzun etkili bronkodilatörün çalışmaya başlaması daha uzun sürer, ancak etkileri birkaç saat sürer. Bu ilaçları her gün alırsınız. Örnekler şunları içerir:
- formoterol (Foradil)
- salmeterol (Serevent)
- tiotropium (Spiriva)
Steroidler hava yollarındaki şişliği azaltır. Genellikle bir inhaler yoluyla steroid solursunuz. Örnekler şunları içerir:
- budesonid (Pulmicort, Rhinocort)
- flutikazon (Flovent, Arnuity Ellipta)
- mometason (Asmanex)
Sadece kısa süreli steroidlere ihtiyacınız varsa, hap şeklinde prednizon (Rayos) gibi bir ilaç alabilirsiniz.
Bazı ilaçlar uzun etkili bir beta agonisti bir steroid ile birleştirir. Bunlar şunları içerir:
- flutikazon-salmeterol (Advair)
- budesonid-formoterol (Symbicort)
- formoterol-mometason (Dulera)
Alerjiler astımınızı veya bronşitinizi tetikliyorsa, alerji aşısı yapmanız gerekebilir. Bu ilaçlar bağışıklık sisteminizin maddeye alışmasına yardımcı olur, böylece artık bir reaksiyonunuz olmaz.
Görünüm
Akut bronşit, enfeksiyon geçtikten sonra iyileşmelidir. Kronik bronşit ve astım size uzun vadede yapışabilir. Tetikleyicilerinizden kaçınarak ve doktorunuzun verdiği ilacı alarak semptomları önleyebilir ve sağlıklı kalabilirsiniz.
Önleme
- Astımı ve kronik bronşiti önlemek için tetikleyicilerinizden kaçının.
- Sigara içiyorsanız, bırakmanıza yardımcı olacak nikotin replasmanı ve ilaç gibi yöntemler için doktorunuza danışın. Sigarayı bırakmak, bronşite neden olan akciğer hasarını önlemenin en iyi yollarından biridir.
- Akciğerlerinizi tahriş edebilecek polen, toz, kirlilik veya kimyasallardan uzak durun. Bu maddelerin yanında olmanız gerektiğinde, bir maske veya vantilatör takın.
- Tüm aşılarınızı güncel tutun. Grip ve zatürre aşıları, akciğerlerinizi korumak için özellikle önemlidir.
- Mümkün olduğunca sağlıklı kaldığınızdan emin olmak için düzenli kontroller yaptırın.
- Astımınız varsa, doktorunuzun önerdiği tedavi planını izleyin.
