At donu nedir? At donları nelerdir? At donlarının özellikleri, hakkında bilgi.
At Donları;
Atın vücudunu örten kılların, yelesinin, kuyruğunun rengine “don” denir. At donlarının başlıcaları şunlardır.
Yağız: Kıllar, yele, kuyruk siyahtır. Açık, koyu çeşitleri vardır. Parlak siyah olanına “kuzguni yağız” denir. “Donuk” ve “kirli” diye de çeşitlere ayrılır.
Al: Kıllar, yele, kuyruk kahverengimsi kırmızıdır. Yanık al, açık al, koyu al, kirâzi al, kestane al, sütlükahverengi gibi çeşitleri vardır.
Doru: Kıllar koyu kahverengi veya kestanerengi, yele kuyruk, ayakların uçları siyahtır. Kestane doru, açık doru, koyu doru, yağız doru, hurma dorusu, kirâzi doru, yanıkkestane doru gibi çeşitleri vardır.
Kula: Kıllar koyu sarı, yele, kuyruk, ayakların uçları siyahtır. Açıklı, koyulu çeşitleri bulunur. Kurt kulası denen çeşidinde kılların dipleri sarı, uçları koyu renktir.
Kır: Kıllar beyazdır. Yelede, kuyrukta, ayakların uçlarında koyu renkli tüyler vardır. Kırmızımsı tüylerle karışık olanına “kızıl kır”, para para siyah tüy toplulukları olanına “bakla kır”, kırılmış demir parlaklığı verenine “demir kır” denir. Bunların üveyik kırı, pamuk kırı, adi kır gibi çeşitleri vardır.
Boz: Al donun üzerinde beyaz kılların yayılmasından meydana gelir. Bir de üzerinde hemen hiç koyu renk kıl bulunmayan süt beyaz atlar vardır ki bunlara çok ender raslanır.
Nişane: Atların alnında, başında, ayaklarının uçlarında, yele ve kuyruklarında bulunan renk değişikliklerine nişane denir.
Seki: Atların ayaklarının alt tarafında bulunan beyazlıklara “seki” denir. Benek halinde olabileceği gibi ayağı çepeçevre de sarar. Hatta yukarılara kadar da uzar. Bu lekenin büyüklüğüne göre seki eseri, tam seki, yüksek seki, çizme seki gibi adlar alır.
Kartopu; Atın alnındaki beyazlığa verilen addır. Bu beyazlık yeni doğan ay şeklinde, yıldız biçiminde olabileceği gibi birçok şekillerde de olur ve benzediği şekle göre adlandırılır.
Akıtma: Atların alnından aşağıya burnunun üzerine doğru uzanan beyazlığa verilen addır. İnce bir çizgi biçiminde olabileceği gibi bütün burunu, hatta üst dudaklardan başka alt dudakları da içine alabilecek genişlikte olur, buna göre değişik adlar alır.
Bilhassa al atların yele ve kuyruklarında vücutlarının renginden açık renkli olanlarına “akka nad”, vücudunda, karnında, göğsünde. sırtında büyük beyaz lekeler bulunanına da “alaca” adı verilir.
