Ayakkabıcılık mesleği nedir? Ayakkabıcı tamircisi, kunduracı ne iş yapar, Ayakkabıcılık mesleğinin özellikleri hakkında bilgi.
Ayakkabı İşçisi
Sayısız çeşitleri bulunan ayakkabıların imalâtında çalışan ayakkabı işçileri, ayakkabı yapımı konusunda ayrı ayrı ustalaşmış kimselerdir.
Yüzyıllar boyu bir el imalâtı olan ayakkabı ancak son yüzyılda endüstri konusu olmuştur. Bugün bile Türkiye’de ayakkabı ihtiyacının büyük bir kısmı el yapımıyla sağlanmaktadır. Ayakkabı İşçilerinin çeşitli parçaları birleştirerek meydana getirdikleri bu ayakkabılar, kullanılan malzemeye ve biçime göre adlandırılır. imalâthanelere getirilen deriler, ayakkabı haline gelinceye kadar çeşitli işlemlerden geçer. Ayakkabı işçilerinin üzerinde çalıştıkları en önemli parçalar «taban» ve «saya» dır. Saya kumaş, keçe, saz, tahta da olabileceği gibi, genellikle deridendir. Türkiye’de ilk olarak 1810’da kurulan ayakkabı imalâthanesi (Beykoz) ancak 1942’de makineleştirilmiştir.
Ismarlama Ayakkabı Yapımcısı
Usta zanaatkarlar olan ısmarlama ayakkabı yapımcıları, müşterilerin ısmarladıkları çizme ve ayakkabıları ayak ölçüsüne göre yaparlar.
Ayakkabı satıcılarının çoğu müşterilerine ayakkabı fabrikalarında ayakkabı işçileri tarafından seri halde imal edilen modelleri sunarlar; böylece de herkes, ayağına uygun bir ayakkabıyı satın alıp giyer. Ama bazı kimseler ayakkabılarını satış mağazalarından almak yerine, bir ayakkabıcıya ısmarlamayı tercih ederler. Ismarlama ayakkabı yapımcıları, müşterilerin zevkine ve ayaklarının pekline göre çalışırlar. Yine bazı ayakkabıcılar «hassas ve şekilsiz ayaklar» için ayakkabı yapımında da ustalaşmışlardı. Bir çeşit ortopedi mütehassısı sayılan bu ayakkabıcılar, ölçü üzerine çalışırlarken hazırlamağa başladıkları ayakkabıları müşteriye birçok defa giydirip prova ederler. Ismarlama ayakkabı yapımcıları günümüzde sandaletten çizmeye, iskarpinden en lüks ayakkabıya kadar her çeşit kundurayı yapmada ustadırlar.
Ayakkabı Tamircisi veya Kunduracı
Kunduracılar, ısmarlama ayakkabı yapımcıları gibi ayakkabı yapmasını bilirler ama onların esas işi ayakkabıların tamiriyle uğraşmaktır.
Ayakkabı tamirciliği herşeyden önce ustalık gerektiren ve en azından yeni bir ayakkabı yapımı kadar dikkat isteyen bir meslektir. Hemen her ayakkabı tamircisi ,usta bir kunduracı yanında çıraklık dönemi geçirmiştir. Kunduracıların ayakkabı tamiri için kullandıkları âletler arasında çekiç, biz, tokmak, iğne, iplik, falçete ve örs sayılabilir. Makine sanayinin gelişmesi sonucunda kunduracıların işi nispeten kolaylaşmış ve ayakkabılar elle değil, makineyle dikilmeye başlanmıştır. Ayrıca ayakkabı kalıpları, deriyi parlatıcı İlâçlar ve taban çivileri de ayakkabı tamircisinin kullandığı araç ve gereçlerdir. Kunduracılar, yalnızca deri değil, kauçuk ayakkabıları da tamir edebilmektedirler. Günümüzde mesleklerini öylesine ilerletmişlerdir ki bir ayakkabıyı birkaç dakika içinde onarmaktadırlar.
