Ayazma nedir? Ayazma ne demektir? Hıristiyanlıkta önemli bir kavram olan ayazma ile ilgili genel bilgilerin yer aldığı sayfamız.
Ayazma Nedir?
Ayazma (Yunanca hagiasma “kutsal”), Hz. İsa’nın vaftizinin anısına adanan su ya da su kaynağı. Ortodokslar bu suyu içmenin ya da vücuda sürmenin hastalık ve dertleri sona erdirdiğine inanırlar.
Genellikle bir kilisenin içinde ya da yanında yer alan ayazmalar bir azizin ya da azizenin adıyla anılır. Her ayazmanın özel bir günü vardır. Bu kutsal günde ayazmaya en yakın kilise papazının yönetiminde ayin yapılır. Bunun dışındaki sıradan ziyaretlerde de dilekte bulunulur, adak adanır ve ayazmaya maddi yardım yapılır. Aziz ya da azizenin ikonu önünde mum yakmak da bir gelenektir. Ayazmanın adıyla anıldığı aziz ya da azizenin şifa dağıttığına inanılır. Şifa bulmak isteyen Müslümanlar da ayazmaları ziyaret ederler.
Türkiye’de Bizans’tan kalma birçok ayazma vardır. Hıristiyanlık öncesi inançlardan kaldığı sanılan bu küçük pınarlardan birçoğu İstanbul’da hâlâ ziyarete açıktır. Silivrikapı dışındaki Balıklı Kilisesi’nin ayazması en tanınmışlardan biridir. Bir başka önemli ayazma, Ayvansaray’daki Blakherna (Vlakherna) Ayazması’dır. Bu, Bizans imparatorlarına ait Blakherna Sarayı’nın ayazmasıydı. İstanbul’un fethinden önce her iki ayazmanın yanında ve üstünde bulunan kiliseler çeşitli nedenlerle yok olduğu için bugünkü yapılar daha yakın zamanlardan kalmadır.
Osmanlı döneminde bazı Ortodoks kiliseleri başka cemaatlere, örneğin Ermenilere verildiği için, bunların ayazmaları da aslında ayazma inancı olmayan Ermenilerin kiliseleri içinde kalmıştır. Balat’ta Surp Reşdagabet ve Samatya’da Surp Kevork (Sulu Manastır) kiliselerinde böyle ayazmalar vardır.
Kiliseler dışında, küçük bir kulübe ile üzeri kapatılmış olan ve günümüzde de ziyaret edilen birçok ayazma vardır. Ayazmaların bazıları da kurumuş ya da sonradan yapılan özel binalann altında kalarak unutulmuştur.
