Dünyamızın uydusu Ayın özellikleri nelerdir? Ayın safhaları, evreleri, hareketleri, güneş ve ay tutulması hakkında bilgi.
Kaynak: pixabay.com
Ayın Özellikleri
1- Dünyamızın uydusu olan Ay, bize en yakın gök cismidir.
2- Ay’da meteorolojik olaylar görülmez, çünkü atmosferi yoktur.
3- Ay’ın kendi ekseni etrafındaki dönüş süresi ile, Dünya etrafındaki dönüş süresi birbirine eşittir. Bu nedenle dünyadan Ay’ın hep aynı yüzü görülür.
4- Ay’ın kendi ekseni etrafındaki dönüş süresi 28 gün, 13 saattir. Bu süre Güneş gününe göre 29.5 gündür. Bunun sonucu olarak, Ay’da geçe ve gündüzler yaklaşık 15 gün sürer.
5- Ay’da atmosferin bulunmaması ve gece-gündüz sürelerinin uzun olması Ay yüzeyinde sıcaklık farkının fazla olmasına neden olur. + 100° C ile -100° C arasında değişir.
6- İç ısısını kaybettiğinden Ay’da volkanik olaylar görülmez.
7- Ay, Dünya ile Güneş arasında olunca, Güneş’e dönük olan parlak yüzü, Dünya’dan görülmez. Bu konumuna, Yeniay denilir. Dolunay durumunda ise, Dünya Güneş ile Ay arasında olduğundan, Ay’m Güneş’e dönük yüzünün tamamı yeryüzünden görülür.
Ay’ın Evreleri
8- İlk dördün – Yeniaydan sonra Ay önce hilal şeklinde görülür. Daha sonra Ay’ın aydınlık yüzünün yarısı görülür. Son dördünde ise Ay’ın aydınlık yüzünün yarısının ikinci kez Dünya’dan görülmesidir.
9- Dünya üzerinde herhangi bir meridyen Güneş’in tam karşısında iken, Ay’daki bir noktanın da tam karşısında olduğunu düşünelim. Dünya ekseni etrafında bir devir yapıp, aynı meridyen Güneş’in karşısına geldiğinde, Ay’da belirlediğimiz noktanın da karşısında olmaz. Bu nokta ile 50 ‘ sonra karşı karşıya gelir. Çünkü Ay da hareket etpiştir. Bu nedenle Ay günü 24 saat 50 dakika, Ay yılı ise 354 gündür. Ay gününü esas alan hicri takvimde Ramazan ve Kurban bayramları bir önceki yıla göre 10-11 gün önce gelir.
10- Ay’ın ve Güneş’in çekim etkisi nedeni ile, suların belirli aralıklarla yükselip alçalmasına gel-git denir. Ay günü ile Güneş günü arasındaki 50 dakikalık fark nedeniyle bu olay her gün bir önceki güne göre 50 dakikalık bir gecikme ile olur.
Yeniay ve Dolunay durumlarında Güneş, Ay ve Dünya aynı doğrultuda olunca Ay’ın çekim gücü ile Güneş’in çekim gücü birbirine eklenir ve gel-git genliği artar.
Ay Tutulması:
Güneş, Dünya ve Ay aynı doğrultuda olunca, Dünya Ay’ın Güneş’ten ışın almasına engel olur.
Güneş Tutulması:
Güneş, Ay ve Dünya aynı doğrultuya geldiğinde, Ay Güneş ışınlarının Dünya’ya ulaşmasını engeller.
