Aynak (ibis) nasıl bir kuştur? Aynak kuşu nerede yaşar, özellikleri nelerdir? Aynak kuşu türleri, üremesi hakkında bilgi.
Kaynak: commons.wikimedia.org
Aynak Kuşu
Aynak Kuşu; ibis olarak da bilinir, Ciconiiformes (leyleksiler) takımının, kaşıkçıları da içeren Threskiornithidae familyasının Threskiornithinae altfamilyasını oluşturan, orta boylu, uzun bacaklı 25 kuş türünün ortak adıdır. Aynaklar, Güney Pasifik Adaları dışındaki bütün sıcak bölgelerde görülür. Sığ göl, lagün, koy ve bataklıklarda dolaşarak, aşağıya doğru kıvrık, ince ve uzun gagalarıyla küçük balıkları ve yumuşakçaları avlarlar. Gövde uzunlukları yaklaşık 55-75 cm arasında değişen bu kuşlar, boyunlarını ve bacaklarını uzatıp zaman zaman kanat çırparak, zaman zaman süzülerek uçarlar.
Üremesi
Genellikle kalabalık sürüler halinde kuluçkaya yatan aynaklar, çalıların ve ağaçların arasına sık dallardan örülmüş yuvalar yapar ve genellikle donuk beyaz renkte ya da kahverengi benekli 3-5 kadar yumurta bırakırlar.
Kaynak: commons.wikimedia.org
Yaşam Alanı
Bayağı aynak ya da kısaca aynak (Plegadis falcinellus) Güneydoğu Avrupa, Asya, Afrika, Avustralya ve Kuzey Amerika’da yaşar. Gövdesinin koyu kızıl-kahverengi, kanatlarının ve kuyruğunun yanardöner yeşilli olmasına karşın, uzaktan İcara renkte görünür. Uzun bacakları, aşağıya doğru kıvrık uzun bir gagası vardır; gövdesi 56 cm uzunluğundadır. Mart sonundan başlayarak Afrika’daki kışlaklarından Trakya, Orta ve Batı Anadolu’daki üreme kolonilerine gelen aynaklar, ağustos sonunda Türkiye’den ayrılırlar. Bazı yörelerde çeltikçi adıyla da anılan aynakların Türkiye’deki en önemli üreme kolonileri Manyas, Ereğli, Hotamış göllerinde, Sultan sazlığında ve Meriç Deltasındadır. Aynaklar en çok böcek ve böcek larvalarıyla, solucan ve kabuklularla, daha az olarak da küçük amfibyumlar, sürüngenler ve balıklarla beslenir.
Bayağı aynağın yakın akrabası olan ve dış görünüşüyle de ona benzeyen ak yüzlü aynak (P. chihi) Kuzey ve Güney Amerika’ da yaşar.
Hadada aynağı (Hagedashia hagedash), Afrika’da yaşayan ve gürültülü ötüşüyle tanınan yeşilimsi tüylü bir aynak türüdür.
Threskiomis spinicollis Avustralya’da yaşar; öbür türler kadar suya bağımlı değildir ve daha çok çekirgelerle beslenir.
Gagası ve kafasının çıplak derisi kızılımsı renkte olan kel aynak (Geronticus eremita), soyu tükenmeye yüz tutmuş türlerden biridir. Bir zamanlar Avrupa’nın orta ve güney bölgelerinde, Suriye ve Cezayir’de bulunan üreme kolonileri Türkiye’de de yok olduktan sonra bugün yalnızca Fas ile sınırlı kalmıştır.
Japon aynağının (Nipponia nippon) gövdesi beyaz, yüzü kızıl renktedir ve yeryüzünde az sayıda örneği kalmıştır.
Güney Arabistan’da ve Afrika’da Sahra’ nın güneyindeki bölgelerde (eskiden Mısır’ da da) yaşayan kutsal aynak (Threskiomis aethiopica), eski Mısırlılarca kutsal sayılırdı. Yaklaşık 75 cm uzunluğundaki bu beyaz tüylü kuşun kanatlarında kara lekeler, sırtının alt bölümlerinde koyu renk tüyler vardır; tüysüz olan boynu ve kafası siyahtır.
Kızıl aynak (Eudocimus ruber) Güney Amerika’nın kuzeyinde, ak aynak (E. albus) ise Orta ve Kuzey Amerika’da yaşar.
