Ayrımcılık Nedir? Ayrımcılık Çeşitleri Nelerdir?

Ayrımcılık nedir? Ayrımcılık türleri nelerdir? Ayrımcılık özellikleri, nasıl mücadele edilmelidir, ayrımcılık hakkında bilgi.

Ayrımcılık Nedir?

Ayrımcılık, bir devletin ya da toplumun bazı üyelerinin, ötekilere sağlanan belli hak veya ayrıcalıklardan yoksun bırakılmasıdır. Reddetme, kısıtlama, dışlama ayrımcılık olarak nitelendirilecek eylemlerdir. Buna göre bir kişinin siyasal, ekonomik, toplumsal ve kültürel haklardan yararlanmasına engel olmak ayrımcılıktır.

“O çocuk budist”, “o bir zenci”, “o bir hamal” nitelemeleri ayrımcılık ifadeleridir. Kişiler bu sözleriyle farklı inançtan olmayı, siyah olmayı, işçi olmayı bir sorun olarak algıladıklarını ortaya koyarlar.

Ayrımcılık Türleri

1 Irk Ayrımcılığı Bir ırkın diğer bir ırktan üstün olduğu kabulüne dayanır.

2 Cinsiyet Ayrımcılığı: Kadın ve erkek eşitliğine dayanan hak ve özgürlüklerin kullanımını engellemeye yönelik olan ayrımcılıktır.

3. Engelli Ayrımcılığı: Engellilerin eşit fırsatlara erişim ve toplumsal yaşama katılımda karşılaştıkları ayrımcılıktır.

4. Yabancı Düşmanlığı: Yabancılara karşı hissedilen nefret duygusudur.

5. Din Ayrımcılığı: İnsanın inançlarından dolayı dışlanmasıdır.

İnsanlar dil, din, cinsiyet, ırk, siyasi düşünce, felsefi inanç, bedensel özellik vb. nedenlerle diğer insanlar tarafından olumsuz muamele gördüklerinde, aşağılandıklarında ayrımcılığa maruz kalmışlar demektir.

• Engelli olduğu için bir kişinin işe alınmaması,

• Göçmen olduğu için bir kişinin ev kiralayama-ması

• Kadınların eğitim ve çalışma imkanlarından eşit yararlanamaması

• Aynı işi yapan siyahlara beyazlardan daha az ücret ödenmesi vb. uygulamalar ayrımcılık örnekleridir.

Ayrımcılıkla Mücadele

Ayrımcılığın temel sebebi ön yargılardır. Önyargılarımız insanlara karşı olumsuz davranışlar sergilememize sebep olur. Kimi zaman gerçeklerin, hak ve özgürlüklerin önüne geçer.

Devletler, uluslararası düzeyde ayrımcılığın önlenmesi için bazı yasal düzenlemeler yapmaktadır. İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi, Çocuk Hakları Sözleşmesi gibi birçok uluslararası insan hakları sözleşmelerinde ayrımcılık yasaklanmıştır.

Birleşmiş Milletler, 21 Mart’ı “Uluslararası Irk Ayrımcılığıyla Mücadele Günü” olarak belirlenmiştir.

Ayrımcılık yasağının özünde;

• Herkesin farklı olmasının doğal olduğu,

• Farklara rağmen herkesin haklarda ve onurda eşit olduğu,

• İnsanlar arasında onur ve haklar bakımından bir ast-üst ilişkisi olmadığı ilkeleri vardır.

Ayrımcılığın önlenmesi yasalardan önce bizim davranışlarımızla sağlanabilir. Herbirimize bu konuda sorumluluklar düşmektedir. Her tür ayrımcılığın ortadan kaldırılması için tüm insanların her şeyden önce “insan” olduğunu ve ‘eşit” olduğunu bilmeliyiz. Bu anlayışla, toplumun bir üyesi olarak evde, okulda, mahallede, her yerde ayrımcılık içeren davranışlardan kaçınmalı, ayrımcılık yapanlarla mücadede etmeliyiz.