Aztekler Hakkında Genel Bilgiler, Din, Yaşam Tarzları ve Aztekler’in Tarihi

Aztekler hakkında genel bilgi. Meksika’da büyük bir medeniyet kurmuş olan Azteklerin dini, yaşayışı, tarihi ve yok oluşları hakkında bilgi.

Aztekler İspanyolların gelmesinden önce Meksika’da büyük bir medeniyet geliştiren bir kavimdir. İspanyol denizcisi Cortez, 1519’da Mexico Vadisi’ne geldiği zaman burada muazzam bir şehir gördü. Büyük tapınaklarla, beyaz saraylarla süslü bu şehir Aztekler’in başkenti Tenochtitlan’dı. Şehrin mimarisi ve büyüklüğü Aztekler’in ileri bir medeniyete ulaştıklarını gösteriyordu.

Aztekler gerçekten Kuzey Amerika yerlileri arasında her alanda en büyük ilerlemeleri kaydeden bir kavimdi. Toprakları bugünkü Guatemala’dan başlayarak kuzeye doğru uzuyor, Meksika’nın güney topraklarının bir kısmını kaplıyordu. Aztekler ilk defa bu bölgeye yayıldıkları zaman Toltekler, Mayalar, Zapotekler gibi kavimlerin kültürlerini aldılar. Başkent Tenochtitlan 1325 yılında kurulduğu zaman şehrin nüfusu birkaç bin kişiyi geçmiyordu. 1519’da ise nüfusu yüzbini bulmuştu. Bu iki yüz yıla yakın zaman içinde Aztek medeniyeti günden güne gelişti.

Aztek toplumunun başlıca bölümleri kabile, klan ve aile idi. Her klan bir temsilci seçerek kabile kuruluna gönderirdi. Kabile başkanını kurul seçerdi. -Başkan kabilenin dış işlerini düzenler, seçilen ikinci başkan iç işlere bakardı. Bu düzen ilk bakışta demokratik olmakla beraber, başkanları genel olarak kudretli aileler arasından seçilirdi. Rahiplerin de kabile işlerinde büyük rolü olurdu. Ayrıca, bütün topluma yaygın kanunlar vardı. Bunlar vatandaşları, hatta esirleri haksızlıklardan korurdu. Cinayetler ve diğer suçlar büyük bir şiddetle cezalandırılırdı.

Aztekler’de Din

Aztekler doğanın türlü kuvvetlerini canlandıran çeşitli tanrılara taparlardı. Yapılan çeşitli dini törenlerin en büyük özelliklerinden biri insanların kurban edilmesiydi. Hayat insanın sahip olduğu şeylerin en değerlisi olduğundan, Aztekler tanrılara hediye edilecek şeyin ancak hayat olabileceğine inanıyorlardı.

Aztek devleti büyüyüp geliştikçe kurban edilen insanların sayısı da arttı. Tenochtitlan’daki büyük tapınağın açılış töreninde tanrılara 20.000 esir kurban edilmiştir. Rahipler sıra ile esirlerin karnını yarar, kalplerini çıkarırlardı. Aztekler’in bazen kurbanların etini yedikleri de olurdu. Çünkü onlardaki faziletlerin böylece kendilerine geçeceğine inanırlardı. Aztek savaşçıları, bu dini inanış yüzünden, savaşta düşmanlarını öldürmekten çok esir etmeye çalışırlardı. İspanyollar’a yenilmelerinin başta gelen sebeplerinden biri de budur.

Tenochtitlan (Kaynak : pixabay.com)

Aztekler’in Yaşayışı

Aztekler’in çoğu çiftçilikle uğraşıldı. Elişleri ve ticaretle uğraşanlar da vardı. Bu arada, seramik işleri, mücevhercilik çok ileri gitmişti. Mimarlık ve heykeltıraşlık da Aztekler’in en büyük başarılar gösterdikleri güzel sanat dalları olmuştur. Aztekler, Mayalar’dan öğrendikleri bilgilere dayanarak, çok doğru sonuçlar veren bir güneş takvimi geliştirmişlerdi.

Aztekler’in bir çeşit hiyeroglif yazıları vardı. Rakamları tespit etmeye yarayacak işaretler de kullanıyorlar, bu sayede tarihi olayları, bayram günlerini kaydedebiliyorlardı. Tıpta da son derece ileriydiler.

Aztekler’in Tarihi

Aztekler’in, medeniyetlerini geliştirdikleri bölgeye kuzeyden geldikleri sanılmaktadır. Uto-Aztek dil topluluğundan Nahua dilini konuşuyorlardı. Kendi efsanelerinden anlaşıldığına göre bunlar başlangıçta verimli topraklar arayan göçebe bir kavimdiler. Meksika Vadisi’ne geldikleri zaman buranın yerlileriyle savaştılar. Bir defa yerleştikten sonra durmadan kuvvetlenme yolunu tutarak başka Nahua kabileleriyle de anlaştılar.

Aztek hükümdarlarının en önemlisi I. Montezuma’dır. 1440’tan itibaren hükümdarlığı ele alan I. Montezuma devletin sınırlarını genişletmiş, memleketin topraklarını su baskınlarından koruyacak büyük bir bent yaptırmıştır. İspanyollar’ın işgal hareketi sırasında ise devletin başında II. Montezuma bulunuyordu. Ancak fazla ağır vergiler koyması halkı bıktırmıştı. Aztekler ilk anda Hernando Cortez’i kendi beyaz tanrıları Ouetzalcoati sandılar. Onların geleneğine göre bu tanrı günün birinde geri döneceğini söyleyerek, yüzlerce yıl önce denize açılıp gitmişti. II. Montezuma da başta olmak üzere, bütün Aztekler Hernando Cortez’i, beyaz tanrı sanarak ona zengin hediyeler verdiler. Gerçeği anladıkları zaman da iş işten geçmişti.

Aztekler’in esirlerini öldürme adeti İspanyolları çok korkuttuğundan, onlara karşı kanlı bir siyaset güttüler, tapınaklarını, daha başka mimarlık eserlerini yakıp yıktılar, putlarını kırdılar. Zaten bu hükümdar zamanında merkezî hükümetin kabileler üzerindeki hakimiyeti zayıflamış bulunuyordu. II. Montezuma’nın birçok düşmanları vardı. Bu, Cortez’in düşman kabilelerle birleşmesini sağladı. Böylece, Aztek saltanatı 1521 yılında son buldu.