B Harfi nedir? B Harfinin özellikleri, B harfinin tarihçesi, B harfi ile ilgili bilgi.
B Harfi; Türk alfabesinin ikinci harfidir. Ötümlü (sedalı) katı, patlamalı çift dudak ünsüzüdür. Tarihsel köken yönünden ev kavramını çağrıştıran bir simgeden oluşarak günümüzdeki biçimini aldığı kabul edilir. Tüm temel alfabelerde durum aynıdır. Örneğin, Göktürk yazısında b, biçim olarak evi andırır ve ib biçiminde söylenir. Sogd’dan, gelme Uygur alfabesinde b, Sami-Arami kökenliydi. Yunan alfabesinin ikinci harfi beta, Latin alfabesinin b’si; Arap alfabesinin ba’sı, çadır, ev sözcüklerinin simgesidir. B harfinin biçimlenmesi Mısır heyerogliflerinden başlayarak, Doğu Yunanca, Hiyeratik (Mısır), Byblos, Fenike, Thera Yunancası, Batı Yunancası, Klasik Yunanca ve Latin alfabelerini sırasıyla birbirlerini etkilemesiyle oluştu. Büyük B, İÖ 3. yüzyılda son biçimini alırken, ortaçağda harfin hem büyük hem küçük harfinin, değişik B-b harfi biçimleri vardır.
B, Türkçede iç ve ön seslerde çokça bulunurken, sözcük sonlarında c, d, g harfleri gibi yer almaz. Başka dillerden Türkçeye girmiş sözcüklerin sonlarındaki b’ler p’ye dönüşür (mektub-mektup gibi). Çuvaşça ve Altay lehçeleri dışında tüm Türkçe lehçelerde, ön-seste kullanılır. B önsesli bazı sözcükler, genel Türkçeden Osmanlıcaya ya da Türkiye Türkçesine uyarlanırken, ortadan kalkmış (bol-ol gibi) ya da ve sesine dönüşmüştür (ber-ver, bar-var gibi). Sayıları az da olsa, genel Türkçedeki bazı b önsesli sözcükler, p ile başlar (bınar-pınar, barmak-parmak gibi). İç ve son ses durumundaki B, Türkiye, Türkçesinde ve sesiyle söylenmiştir (yabuz-yavuz, eb-ev) gibi. b sesinin bir özelliği de, kendinden önce gelen dış ünsüz n’yi m’ye dönüştürmesidir (tenbel-tembel, İstanbul biçiminde yazılıp İstambul diye söylenmesi gibi). Bunların dışında, sözcük p ünsüzüyle bitiyor ve sözcüğe ünlüyle başlayan bir çekim ya da yapım eki getiriliyorsa, p ünsüzü b’ye dönüşür (mektep: mektebi, kitap: kitabı gibi).
