Advertisement
Baba ile ilgili, içinde baba kelimesi geçen atasözleri anlamları, açıklamalı deyimler, baba hakkında atasözleri ve deyimler.
Baba İle İlgili Atasözleri – Deyimler ve Anlamları
Atasözleri:
- *anamın (babamın) öleceğini bilseydim kulağı dolu darıya satardım
insan en değerli malının karşılıksız olarak elinden gideceğini bilse onu yok denecek kadar az bir paraya satar. - *anan güzel idi hani yeri, baban güzel idi hani evi
hiçbir duruma güvenilmez, bizim olan şeyler elimizde sürekli olarak kalmazlar. - *baba (evlat, oğul) ekmeği zindan ekmeği, koca (er) ekmeği meydan ekmeği
bir kadın için babasının veya çocuğunun evinde barınıp onların eline bakmak çok kötü bir durumdur; onun gönül ferahlığı ile yaşayacağı yer, kocasının evi, serbestçe harcayacağı para kocasının parasıdır. - *baba himmet, oğul hizmet
büyüklerin, kendilerine el uzatıp yardım etmelerini istemeye hak kazanabilmek için küçüklerin görevlerini iyi yapmaları gerekir. - *baba kırk oğul beslemiş, kırk oğul bir babayı beslememiş
baba kaç çocuğu olursa olsun, hiçbir ayrım yapmadan hepsine bakar, onları büyütür; çocukları ise yoksul ve yaşlı durumdaki babalarının bakımını “sen bak, o baksın” gibi gerekçelerle bir türlü sağlayamazlar. - *baba koruk (erik) yer, oğlunun dişi kamaşır
babanın yaptığı kötü işin sıkıntısını çocuğu çeker. - *baba malı tez tükenir, evlat gerek kazana
kendini bilen, yaşama sorumluluğu duyan akıllı evladın gerçek malı, kendisinin kazandığı maldır. - *baba oğluna bir bağ bağışlamış; oğul babaya bir salkım üzüm vermemiş
babalar çocukları için büyük fedakârlıklara katlanırlar ancak çocuklar babaları için fedakârlıkta bulunmazlar. - *baba vergisi görümlük, koca vergisi doyumluk
bir babanın kızı için harcadığı para, hazırladığı çeyiz göstermelik olmaktan ileri gidemez, kızın yaşam boyu süren giderlerini kocası üzerine almıştır.
Devamı
- *babamın adı Hıdır, elimden gelen budur
gücüm ancak bu kadarını yapmaya yeter. - *babanın sanatı oğla mirastır
bir evlat babasının sanatını onun ölümünden sonra sürdürür. - *babasından mal kalan, merteği içinden bitmiş sanır
miras yoluyla mal edinen kimse, onun için ne denli çabalar gösterilip sıkıntı çekildiğini bilemez. - *babayla oğlanın pabucu bir olunca evde kavga eksik olmaz
ortaklaşa kullanılan bir mal, kimi zaman baba ile oğlu arasında bile kavgaya neden olur. - *bağ babadan, zeytin dededen kalmalı
bağ, bir kuşak geçecek kadar yaşlandıktan sonra bol ürün verir, zeytinin bol ürün verebilmesi için en azından iki kuşaklık bir zaman geçmelidir. - *bir baba dokuz evladı besler, dokuz evlat bir babayı beslemez
çok çocuğu olan baba, her çocuk babasına bakılmasını ötekinden beklediği için sıkıntıda kalır. - *incir babadan, zeytin dededen
bağ, bir kuşak geçecek kadar yaşlandıktan sonra bol ürün verir, zeytinin bol ürün verebilmesi için en azından iki kuşaklık bir zaman geçmelidir. - *iyi evlat babayı vezir, kötü evlat rezil eder
babaya ün kazandıran da el içine çıkamayacak bir duruma düşüren de çocuklarının tutumlarıdır. - *karga mandayı babası hayrına bitlemez
bir kimse başkasına hizmet ediyorsa bunda kendisinin de çıkarı vardır. - *katıra “baban kim?” demişler, “dayım at” demiş
aşağılık duygusu içinde bulunan kişi, kendisini olduğu gibi göstermeye utanır da kötü yönünü gizler, sadece iyi yönüyle övünür. - *oğlan atadan (babadan) öğrenir sofra açmayı, kız anadan öğrenir biçki biçmeyi
erkek çocuk, erkeklerin yapması gereken şeyleri babasından, kız çocuk da kadınların yapması gereken şeyleri annesinden öğrenir; anne ve baba bunları bilmiyorsa çocuktan böyle şeyler beklenemez. - *sade pirinç zerde olmaz, bal gerektir kazana; baba malı tez tükenir evlat gerek kazana
hakkıyla yararlanılacak bir şeyin meydana gelmesi için birtakım ögelerin bir araya gelmesi gerektir; kişi kendi emeği ile kazanç sağlayıp bunu baba malına katmıyorsa babasından kalan mal tez tükenir. - *saksağan, danayı babası hayrına bitlemez
bir kimse başkasına hizmet ediyorsa bunda kendisinin de çıkarı vardır.
Deyimler:
- *ana baba bir
aynı anne ve babadan olan. - *ana baba eline bakmak
ana ve babanın verdiği para ile geçinmek. - *ana baba yavrusu
nazlı büyütülmüş çocuk. - “ana bir, baba ayrı
anaları bir, babaları ayrı olan (kardeşler). - *anam babam
içtenlik bildiren bir söz: Bilir miyim ben anam babam! - *anan yahşi, baban yahşi
birini, bir işe razı etmek için onu övmek amacıyla söylenen bir söz. - *anası turp (sarımsak), babası şalgam (soğan)
hlk. ne olduğu belirsiz kimselerin çocuğu. - *baba değil, tırabzan babası
çocuklarına karşı babalık görevlerini yerine getirmeyen, onlara hayrı olmayan baba. - *babalık fırın has işler
babasının parası ile geçinenlere sitem olarak kullanılan bir söz. - *babana rahmet
tkz. yapılan bir iş, bir davranış karşısında “Allah senden razı olsun.” anlamında kullanılan bir söz. - *babasının (babalarının) çiftliği
bir malı veya kuruluşu yalnızca kendi çıkarlarına araç yapanlar için kullanılan bir söz. - *babasının hayrına
hiçbir çıkar gözetmeksizin: Herkes babasının hayrına çalışmıyor ya! - *babasının kızı
her yönüyle babasına benzeyen kız çocuğu.
Devamı
- *babasının oğlu
her yönüyle babasına benzeyen erkek çocuğu. - *babasız oğlan doğurmak
bir işte aşırı zorluk, büyük güçlük çekilmesine rağmen başarılı olmak. - *(biri ötekinin) babasına rahmet okumak
hakkında iyilik düşünmemek. - *ha babam de babam
durmaksızın, sürekli. - *ha babam (ha)
1) karşısındakinin çabasını artırmak için kullanılan bir söz; 2) sürekli olarak, durmadan: “Camın arkasında oturmuş, ha babam fatura damgalayıp para üstü veriyor.” -E. Şafak. “Yirmi iki delikanlı kan ter içinde ha babam ha koşuyorlar.” -N. Hikmet. - “her gördüğü sakallıyı babası sanmak
şaka görünüşe aldanmak. - *hık demiş (anasının veya babasının) burnundan düşmüş
“her durumuyla birine çok benziyor” anlamında kullanılan bir söz. - *öp babanın elini
tkz. beklenmedik, elverişsiz bir durum karşısında “şimdi ne olacak?” anlamında kullanılan bir söz.