Badana nedir? Badana neye denir? Badananın özellikleri nelerdir? Badana ile ilgili olarak genel bilgilerin ve terimlerin açıklandığı yazımız.
Santorini Adasındaki Badanalı Evlerden Birisi…
Duvarlara sürülen kireç şerbetine «badana» denir. Badana çeşitli kimyevi maddelerle istenilen -şekilde renklendirilebilir. Binaların iç ve dış badanalarında eskiden beri kireç kullanılırdı. Son zamanlarda başka kimyevî maddeler de kullanılmaya başlanmıştır.
Kireç badanasında, macun haline gelmiş kireç 5-10 kısım su içinde iyice eritildikten sonra, süzülür. Duvara sürülecek ilk badana tabakası daha sulu hazırlanır. Bu, badananın duvara iyice işlemesini sağlar. Son badana tabakası daha kalın olmalıdır.
Badananın çıkmaması için içine aşağı yukarı % 3 oranında tuz veya şap konur.
Tutkallı badanalarda, pudra haline getirilmiş boya maddesiyle tutkal karıştırılır Bu çeşit badanada doğrudan doğruya tutkalın yapıştırma özelliğinden faydalanılır. Bu badana boyaları ılık suda eritilir, kullanılmadan önce iyice erimesini sağlamak için suda birkaç saat bekletmek gerekir. Tutkal sayesinde bu çeşit badanaların sürtünme, çıkma tehlikesi yoktur.
Her iki çeşit badanada da, önceden duvarın iyice silinip temizlenmesi lâzımdır. Bilhassa yağ lekeleri bulunmaması çok önemlidir. Ayrıca, duvardaki çatlaklar, çivi delikleri de kapatılmalıdır.
İkinci Dünya Savaşından sonra yağlı ve sentetik badana boyaları geliştirilmiş, son zamanlarda memleketimizde de kullanılmaya başlanmıştır. Bunların çok zengin renk çeşitleri yapılabilmektedir. Üstelik, sürüldükleri yüzeyi çok iyi koruyabilen bu badana boyalarının yağlı boya gibi yıkanmaya elverişli olmaları en büyük faydalarından biridir.
Badana genel olarak fırça ile sürülmekle beraber «tabanca» ile de yapılır. Tabanca, boyayı püskürtmek için kullanılan bir âlettir, genel olarak elektrik motoru ile çalışır. Ayrıca, lâstik bir armutla çalışanları da vardır.
Badanalı duvarlara motifler basmak için bir rulo kullanılır. Basılması istenen motif rulonun üstüne kabartma olarak yapılmıştır Bu rulo bir taş üzerinde mürekkeplenir. Badana edilmiş duvara sürülür. Sonucun iyi olması için basılacak motiflerin aralıklarını iyi hesaplamak gerekir.
