Bal nedir, balmumu nedir? Balın ve balmumunun özellikleri nelerdir? Bal ve balmumu nasıl elde edilir, yararları, hakkında bilgi.
Bal ve Balmumu Özellikleri
BAL NEDİR:
Tabiatta bitkiler gerek yapraklarından ve gerekse çiçeklerinden tatlı bir sıvı ifraz ederler. Bazı haşereler de tatlı sıvı çıkarırlar. İşte arılar bu tatlı sıvıları alırlar, önce tükürükleriyle sonra kursaklarından enzimler yardımıyla daha da tatlılaştırarak petek gözlerine koyarlar. Bu madde bir müddet sonra burada olgunlaşır ki buna BAL denir.
Çiçeklerden elde edilen tatlı maddeye NEKTAR, balın esasını temin eden tatlı maddeye de BALÖZÜ denilir.
Arı, bu tatlı maddeyi almak için çiçekten çiçeğe gezdiği için vücuduna yapışan polen tozlarını da naklettiğinden döllenmeyi bu suretle temin etmiş olur. Bu bakımdan arılar meyve ağaçlarında döllenmeyi temin ettiklerinden meyve istihsalinde mühim rol oynamaktadırlar. Meyve bahçesi büyük olan bahçeciler için her beş dekar için bir arı kovanı tavsiye edilir. Bunun için her bahçeciye ayrıca arıcılık yapmasını da tavsiye edeceğiz.
Nektar, çiçeklerin bilhassa çiçek tozu keseleri etrafında bulunan nektar bezler tarafından en ziyade ifraz olunur. Bazı bitkilerde nektar bezleri yaprakların saplarında dahi bulunduğu için bu gibi nebatların bu kısımları tatlı sulu olur.
Nektarın kıvamı, rengi ve kokusu; ihtiva ettiği erimiş maddelere doğal olduğu gibi kaynağına göre de değişir. Nektarın bazı nevileri su kıvamındadır. Bazıları ise şurup kıvamında koyudur. Bazısı renksiz, bir kısmı da turunç rengindedir. Kokuları ise kendisini ifraz eden nebatin kokusunu andırır. Çok hoşa gideni olduğu gibi çok fena kokulusu dahi vardır. Nektarın esası suda erimiş şekerden başka bir şey değildir. Bununla beraber organik asitler, madeni ve azotlu maddeler de bulunmaktadır.
Bitkinin nektar imalinde, nebatin kendisinden başka nebatın bulunduğu mıntıkanın şartları, güneş ışığı, toprağın vasıfları ve bilhassa muhitin hararet ve kısmen rutubetinin mühim tesirleri vardır.
Bal, bünyesinde mevcut çeşitli şekerler sebebiyle kolay hazmedilir. Yemekler üzerine birer kaşık yenecek olunsa içindeki enzimler sindirime yardım ederler. Terkibindeki vitamin ve madeni maddeler normal canlılık faaliyetleri için lüzumlu hayat cevherleri itibarile de kıymet kazanır. İşte bundan dolayı bal, gıda değeri yüksek ve hazmı kolay bir insan gıdasıdır. Çocukların ve hasta, zayıf insanların çok şifalı bir yiyeceğidir. Ticarette BAL yalnız insan gıdası olarak sarfedilmez. Muhtelif ilaçların, cilt losyonları ve güzellik kremlerinin hazırlanmasında da geniş mikyasta kullanılmaktadır.
BAL MUMU:
Arıların bal depo ettikleri kısımlardır. Bu kısımlardan hususi surette balmumu yapılır. Arılar bunu hususi surette önce göz göz yaparlar. Topladıkları şekerli maddeleri bu gözlerin içerisine depo ederler.
Balmumu, ticarette bilhassa, krem, ruj ve kozmetik sanayiinde, ilaç sanayide bir takım pomatların yapılmasında, suni petek ve çeşitli mum imalinde, ayrıca ayakkabı, mobilya, deri cilâlarının yapımında, ziraatta aşı macunu yapılmasında, arıcılıkta da suni petek imalinde kullanılır.
