Baldıran nedir? Baldıran zehri içerek ölen Sokrates ile özdeşleşmiş bir zehire sahip olan Baldıran bitkisi hakkında bilgiler.
Kaynak: pixabay.com
Maydanozgillerden zehirli bir bitkidir. Avrupa, Asya ve Afrika’ da yetişir. Küçük beyaz renkte çiçekler açar. İçi boş olan gövdesi oldukça uzundur. Üzerinde eflâtun lekeler vardır. Daha çok hendeklerde yetişen cinsi 1,5-2 metre yüksekliğinde, kalınca gövdeli bir ottur. Bu bitkinin bütün kısımlarında zehir varsa da en çok meyvalarında, en az köklerinde bulunur. Hayvanlar bunu içgüdüleriyle sezdiklerinden baldırana dokunmazlar. Bitkiye elle dokunulunca pis bir koku duyulur.
Baldıran çok eskiden bazı hastalıklara karşı ilâç olarak kullanılırdı. Eski Yunanlılar siyasi mahkûmlarını bunun meyvasından elde ettikleri zehirli suyu içirterek öldürürlerdi. Bu arada Sokrates de bu şekilde öldürülmüştür.
Baldıran bugün de ilâç olarak kullanılır. Salya, ter ve bronş salgılarını önce fazlalaştırır, sonra azaltır. İdrarı da arttırır. Dimağ üzerinde önemli bir etkisi görülmezse de omuriliği felce uğratır. Kan basıncını biraz düşürür, kalbi önce hızlandırır, sonra yavaşlatır. Duyu sinirlerini uyuşturduğu için eskiden ağrı kesmekte faydalanılır, içeriden ağrılara karşı, dışarıdan da lenfa bezi şişmelerine karşı kullanılırdı.
Kaynak: pixabay.com
Baldıranla Zehirlenme
Baldıran fazla miktarda alınırsa yarım saat kadar sonra etkisi başlar. Kollarda ve bacaklarda dermansızlık baş gösterir. Biraz sonra da felç gelir. Göz bebekleri genişler, ışığa karşı büyüme, küçülme gibi tepkisi kalmaz. Nabız hızlanır, solunum güçleşir, beniz solar. Yalnız hasta son dakikalara kadar zekâsını kaybetmez, ölümün yaklaştığını hisseder. Ölüm solunumun tamamen durmasından ileri gelir.
Kaynak 2 – Baldıran Bitkisi
Baldıran; Maydanozgillerden Avrupa ve Asya’da yetişen bulandırıcı kokulu, zehirli bir yaban bitkisidir. Ağıotu da denir. İki yıllık otsu bir bitkidir. Küçük beyaz çiçekleri şemsiye biçimindeki salkımlarda toplanmıştır. Meyveleri sinir sistemini etkileyen uçucu ve çok zehirli bir madde taşır. Bu nedenle özellikle eski çağlarda baldırandan öldürücü bir zehir olarak yararlanılmıştır. Ayrıca hekimlikte merhem ve yakı yapımında da kullanılır.
Baldıran otunda bulunan zehirin ana maddesi kollisin denen bir maddedir. Kollisin hücrelerin mayoz bölünmesi esnasında oluşturduğu iği ipliklerininin oluşumunu engellemek sureti ile vücut hücrelerinin bölünme düzenini bozması sebebi ile ölümlere sebebiyet vermektedir. Bilinen zehirli bitkilerin en eskilerinden biridir. M.Ö. 4. yüzyılın başlarında ünlü Grek filozofu Sokrates’in Grek Meclisince baldıran usaresi içmeye mahkum edildiği ve bu zehirli usareyi içerek öldüğü hemen bütün toksikoloji kitaplarında kayıtlıdır. Tüm bitki zehirlidir. İnsanlar için 6 gram öldürücü dozdur.
