Balkan Antantı ne zaman, hangi ülkede ve kimler tarafından imzalanmıştır? Balkan Antantı üyeleri, amacı ve sonuçları nelerdir?
Balkan Antantı; Türkiye, Yunanistan, Romanya ve Yugoslavya arasında Atina’da imzalanan güvenlik antlaşmasıdır (9 Şubat 1934).
Lozan Antlaşmasından sonra Türkiye, Balkanlar’ da bir dizi ikili anlaşma yaptı (1923’te Arnavutluk, 1925’te Bulgaristan, 1930′ da Yugoslavya, 1930’da Yunanistan, ile). Öteki Balkan ülkeleri de kendi aralarında aynı yöntemi uyguladılar. Uluslararası Barış Enstitüsü’nün Ekim 1929’da Atina’da yaptığı Evrensel Barış Kongresi sırasında Yunanistan Başbakanı Papanastasiu değişen dünya koşullan karşısında bir Balkan Birliği önerdi. Bu öneri çerçevesinde 4 Ekim 1930’da Türkiye, Romanya, Arnavutluk, Bulgaristan, Yugoslavya ve Yunanistan Atina’da bir toplantı düzenlediler. Toplantıda Balkan ülkeleri dışişleri bakanlarının her yıl bir araya gelerek bir antant çalışması yapmaları karara bağlandı.
Ekim 1931’de İstanbul’da ikinci toplantı yapıldı. Bu toplantıda Balkanlarda statükonun değişmesinden yana olmayan Türkiye ve Yunanistan büyük bir dayanışma içine girdiler. Ekim 1932’de Bükreş’te yapılan 3. toplantıda, Bulgaristan azınlık sorunlarım öne sürerek toplantıdan çekildi. İtalya’ nın baskısıyla Arnavutluk’un da çekilmesi üzerine, antant daha oluşum aşamasında zor günler yaşadı. 1933’te Selanik’teki 4. toplantıda gelişen olaylar antantın kurulmasını olumlu karşıladıklarını duyurdular. İmzalanan antant; dört ülkenin Balkan sınıflarını ortaklaşa savunmaları, birbirlerine danışmaları ve antlaşmanın öteki Balkan ülkelerine açık olması gibi hükümleri taşıyordu. Antanttan her ülkenin ayrı ayrı beklentileri varsa da her ülke için birincil amaç, İtalya’nın yayılmacı politikası karşısında güç kazanmaktı; bunun yanında Balkanlar’da yeni bir Slav birliğini önlemek de amaçlanıyordu.
Balkan Antantı, 1789’dan başlayarak aşırı milliyetçiliği benimseyen ülkelerle komşu, sınırlı güce sahip devletlerin oluşturduğu birlik olması ve tarihten gelen büyük acıların, kırgınlıkların olumsuzluklarını yapısında taşıması nedeniyle etkili olamadı. Yalnızca İtalya’nın 1935’te Habeşistan’ı (Etiyopya) işgalinde MC (Milletler Cemiyeti) içinde ortak tavır konuldu ve Boğazlar için yeni bir düzen getirilmesinde çaba harcandı. 1940’ta Belgrad’da yapılan toplantıdan sonra İkinci Dünya Savaşı içinde antant etkisini tümüyle yitirdi.
