Ülkeler Rehberi Bangladeş – Bangladeş ile ilgili bilgi, başkenti, ekonomisi, bayrağı, komşuları, coğrafi konumu hakkında bilgi
Kaynak: pixabay.com
Bangladeş;
- Yüzölçümü: 147.570 km2.
- Başkenti: Dakka.
- Dil: Bengali (% 98), Urduca, İngilizce.
- Din: Müslüman (% 87 Sünni), Hindu, Hristiyan, Budist (% 13).
- Para birimi: 1 taka=100 poisa.
- Başlıca kentleri: Çittagong, Kulna, Narayaganj, Rajşani, Rangpur.
Güney Asya’da devlettir. Güneyden Bengal Körfezi, güneydoğudan Birmanya, batı, kuzey ve doğudan Hindistan ile çevrelenen Bangladeş, 1947’den, bağımsızlığını kazandığı 1971’e kadar Pakistan’ın doğu kesimini oluşturmakta ve Doğu Pakistan olarak bilinmekteydi. Hindistan’ın, bağımsız Hindistan ve Pakistan adıyla ikiye bölündüğü 1947’den önce bugünkü Bangladeş topraklan (Bengal toprakları) Büyük Britanya İmparatorluğu’na bağlı Bengalen doğu kesimini oluşturuyordu. Bir ırmaklar ülkesi olan Bangladeş’in büyük bölümü, Hindistan ile çevrilidir. Bu komşuluğun ülke ekonomisi ve dış politika politik yaşamındaki etkileri büyüktür.
Yüzey Şekilleri;
Bangladeş topraklan; başta Ganj (Bangladeş’te Pandma adını alır), Brahmaputra (aşağı bölgelerde Jamuna olarak bilinir) ve Meghna olmak üzere, Hindistan’dan doğan çok sayıda büyük ırmağın oluşturduğu delta bölgesinde yer alır. Sözü geçen ırmaklar, Bangladeş’te birleşip tek ırmak olarak Bengal Körfezi’ne dökülür. Bu ırmakların ve daha küçüklerinin kolları, özellikle muson mevsiminde birleşerek ülkenin orta, batı, kuzey kesimlerindeki alçak verimli topraklan çeviren büyük bir suyolu sistemi oluşturur. Bunun yanı sıra yağmur oranı da oldukça yüksek düzeydedir (yılda 1.200-5.000 mm). Sözü edilen büyük suyolu sistemi nedeniyle ulaşım genelde teknelerle sağlanır. Tropikal iklim, yoğun yağışlar özellikle deltanın güneyindeki bataklıklarda yoğun bir orman bitki örtüsü oluşturmuştur. Ülkede her yıl düzenli olarak görülen kasırgalar, özellikle balıkçı köylerinde ve açıklardaki adalarda büyük yıkımlara ve taşkınlara yol açar. 1970’te ortaya çıkan bir fırtınada yaklaşık 500 bin kişi öldü; 1974’teki taşkınlarda ise ülkenin % 70’i sular altında kaldı, 2.000 kişi öldü ve milyonlarca insan evsiz kaldı.
Kaynak: pixabay.com
Dağlar.
Hemen tümü alüvyonlu ovalardan oluşan ülkenin, Çittagong’un doğusunda kalan kesimi dağlıktır. 1971’den önce, yılda 850 geminin yükleme boşaltma yaptığı bir modern liman kentinin doğusunda, topraklar birden yükselerek Çittagong engebelerini oluşturur. En yüksek noktası Keokradong (1.210 m), bu engebelikler üzerindedir. Bu bölgedeki ormanlar sık ve hayvan açısından zengindir. Dağlık kesimlerde, tarım alanlarında yetiştirilen pirinç ve tütünün yerini temel ürün olarak çay alır. Madhupur Yaylası’nın güneyinde uzanan Şeylet Tepeleri (en yüksek noktası 325 m) dışında, yükselti hiçbir yerde 200 m’yi aşmaz.
İklim;
Tropik muson ikliminin egemen olduğu Bangladeş’te sıcaklık yaz aylarında 26-30°C, kış aylarında 15-21°C arasında değişir. Güneydoğudaki Çittagong Engebeleri Bölgesi’nde, bu ortalama sıcaklıklar yaklaşık 5°C daha düşüktür. Yazın çok nemli güneybatı muson rüzgârları eserken, kışın kuru bir kuzeydoğu rüzgârı eser. Böylelikle yağışların % 90’ı nisan ve ekim ayları arasında düşer. Yıllık ortalama yağış tutarı, batıda 1.200 mm ile kuzeydoğuda 5.000 mm arasında değişir. Yıllık olağan sel baskınlarının yanı sıra Bengal Körfezi’ndeki kasırgalar nedeniyle büyük zararlara yol açan tayfunlar görülür. Bu tayfunlar deniz suyunun içerilere kadar taşınmasına neden olur ve böylece ırmaklardaki su miktarı normal düzeyine ulaşamaz. Bu durum, yalnız ölümlere ve büyük yıkımlara değil, sudaki tuz oranının artmasına da yol açar.
Bitki Örtüsü ve Hayvanlar;
Geçmişte ülkenin büyük bir bölümünü kaplayan tropikal ormanlar, günümüzde başta pirinç ekimi yapılabilmesi için insan eliyle açıldığından, güney kesimleri dışında önemli ölçüde azalmıştır.
Ormanlık kesimlerdeki başlıca özgün hayvan toplulukları, sayıları gün geçtikçe azalan Bengal kaplanı, sayısız yılan türü, yaban tavuğu, sambar (ata benzeyen bir geyik), muntcak (bir Asya geyiği) ve çok sayıda kuş türünden oluşur. Çittagong engebelerindeki ormanlık bölgede arslan, fil gibi hayvanlar barınır.
Kaynak: pixabay.com
Ekonomisi;
Tarım. 14.4 milyon hektar alanın 2.9 milyonunu kıraç topraklar, 2.1 milyonunu ormanlar, 0.5 milyonunu nadasa bırakılan topraklar oluşturur. 13.1 milyon hektarlık ekilebilir alanların 10.6 milyon hektarı pirinç üretimine (toplam alanı % 80’i) ayrılmıştır. Pirinci, 0.7 milyon hektarla jüt, 0.6 milyon hektarla buğday izler. Tarım alanlarının ancak % 16’sında sulamalı tarım yapılabilmektedir. Bangladeş, dünya pirinç ve jüt üretimlerinde ilk sırayı alır. Şekerkamışı, buğday, çay, tütün, patates, tatlı patates, öteki önemli tarım ürünleridir.
Hayvancılık. Bangladeş’te balıkçılık yıllık 800 bin tona yaklaşan bir üretimle, önemli bir geçim kaynağıdır. Aynca 23.5 milyon sığır ve 11 milyon keçi hayvan varlığının büyük bir bölümünü oluşturur. Yıllık et üretimi 130 bin ton, süt üretimi 1.5 milyon ton, yumurta üretimi 93 milyon adettir.
Doğal Kaynaklar. Bangladeş’in maden kaynakları azdır (alçıtası, kil, silisyum). Bir miktar doğal gaz rezervinin yanı sıra son yıllarda düşük kaliteli linyit kömürü ve demir filizi bulunmuştur.
