Baştankara Kuşu Nasıl Bir Kuştur? Özellikleri Nelerdir?

0
Advertisement

Baştankara kuşu ile ilgili olarak genel bilgilerin yer aldığı yazımız. Baştankara kuşu nasıl bir kuştur ve özellikleri nelerdir?

Tepeli Baştankara

Tepeli Baştankara

Baştankara, Passeriformes (ötücükuşlar) takımının Passeres (özötücüler) alttakımının Paridae familyasından 64 kuş türünün ortak adıdır.

Uzunlukları 7,5-20 cm arasında değişen baştankaraların gagaları kısa, kalın ve sivri uçlu, burun delikleri sık tüylerle kaplı, ayakları güçlü, kanatları yuvarlaktır. Temel besinleri böceklerdir, ama ara sıra meyve de yerler. Ormanlarda, ağaçlık yerlerde ve bahçelerde yaşayan bu son derece hareketli kuşların, ağaçlarda durup dinlenmeden böcek ararken dallara baş aşağı asılması tipik bir davranıştır. Uyum sağlama ve öğrenme yetenekleri de çok gelişmiştir.

En çok Holarktik, ikinci olarak Etiyopyen bölgede yayılmış olan baştankaraların Neotropikal bölgedeki dağılımları çok sınırlıdır; Avustralyen bölgede ise hiç bulunmazlar. Üreme mevsimi dışında, bazen sıvacıkuşlarını ve tırmaşıkkuşlarını da içeren küçük sürüler halinde orman ve korularda dolaşarak besin arar, ağaç kovuklarına yuva yaparlar; ayrıca insan eliyle yapılmış yuva kutularına en kolay uyum sağlayan kuşlardan biri baştankaralardır.

Altmış dört baştankara türünün 44’ü Parus cinsindendir. En iyi bilinen tür, Palearktik ve Oryantal bölgelerde geniş bir dağılım gösteren, 14 cm uzunluğundaki bayağı baştankaradır (Parus major). Ormanlarda, korularda ve bahçelerde yaşayan, böcek, larva, meyve ve tohumlarla beslenen bu baştankaraların tepesi ve çenesi kara, yanakları ak, sırtı koyu yeşil ile koyu mavi, alt bölümleri parlak sandır; karnı boyunca uzanan enli, kara bir çizgi çenesindeki karalıkla birleşir. Dişisi, bir ağaç kovuğuna yaptığı yuvaya 8-13 yumurta bırakır. Baştankara yapraklı ormanlarda bir kez, iğne-yapraklı ormanlarda iki kez kuluçkaya yatar. Türkiye’deki en yaygın baştankara türüdür ve yaşama ortamının bulunduğu bütün yörelerde görülür.

Gökçe baştankara (Parus caeruleus) 11,5 cm uzunluğundadır; tepesinin ve teleklerinin parlak mavi olmasıyla bayağı baştankaradan ayrılır. Palearktik bölgede geniş bir dağılım gösteren bu tür Türkiye’de daha çok kıyı bölgelerinin yapraklı ormanlarında ve meyve bahçelerinde görülür. Batı Avrupa’daki gökçe baştankaraların, kapı önlerine bırakılan süt şişelerinin kapağını yırtarak süt içmeleri, bu kuşların öğrenme yeteneğine iyi bir örnektir.

Advertisement

11,5 cm uzunluğundaki çam baştankarasının (Parus ater) başı kara, yalnız yanakları ve ensesi ak, vücudu boz ve kirli sarıdır. Daha çok iğneyapraklı ormanları yeğlerler. Başta kıyı bölgeleri olmak üzere, Türkiye’ nin her yerindeki iğneyapraklı ve karışık ormanlarda bulunur.

Bataklık baştankarası da (Parus palutris) 11,5 cm uzunluğundadır. Sırtı sütlü kahve, alt bölümleri krem rengi, tepesi ve çenesi karadır. Yapraklı ve karışık ormanlarda, genellikle göl, bataklık ve akarsu yakınlarında yaşar. Türkiye’de Trakya, Marmara ve Karadeniz bölgeleri ormanlarında az sayıda bulunur.

Dağ baştankarası (Parus lugubris), bataklık baştankarasına çok benzer, ama daha iridir (14 cm). Başta Ege ve Akdeniz bölgeleri olmak üzere Türkiye’nin her bölgesindeki açık ormanlarda, özellikle dağlık yörelerde görülür.

Bu türlerin hepsi Türkiye’nin yerli kuşlarıdır; yalnız hava koşullarına bağlı olarak bazen düzensiz göç hareketleri yapabilirler. Eskiden Paridae familyası içinde sınıflandırılan uzunkuyruklar (7 tür) bugün Aegithalidae familyasında, çulhakuşları (9 tür) ise Remizidae familyasında sınıflandırılmaktadırlar.

Kaynak – 2 (Kısa Hap Bilgi Arayanlara)

Ötücü kuşlar takımının baştankaralar familyasından bir kuştur. Kuzey Afrika, Avrupa, Asya’da ormanlık yerlerde, park ve bahçelerde yaşar.

Böcek ve kurtları, tatlı meyve tanelerini, tahıl ve tohum yiyerek beslenir. 15 santimetre uzunluğunda, başı siyah, karnı sarı, sırtı zeytin yeşili bir kuştur. Tepeli baştankara, çam baştankarası, mavi baştankara, bataklık baştankarası, uzun kuyruklu baştankara, bıyıklı baştankara gibi çeşitleri vardır.

Advertisement


Leave A Reply